Skip to main content

Το πραγματικό ερώτημα των ιταλικών εκλογών 

Της Νατάσας Στασινού
[email protected] 

«Έτοιμοι». Αυτό είναι το σύνθημα των ακροδεξιών Αδελφών της Ιταλίας, που υπό την ηγεσία της Τζόρτζια Μελόνι δηλώνουν την ετοιμότητά τους να βγάλουν τη χώρα τους από την κρίση ή να τη βάλουν (και μαζί και την Ε.Ε.) σε νέες περιπέτειες. Η Μελόνι- φορώντας πάντα το χαμόγελο της αυτοπεποίθησης- έχει προσπαθήσει το τελευταίο διάστημα να «λειάνει» κάπως τις θέσεις της, να πετάξει την ετικέτα της νοσταλγού του Μουσολίνι. «Θα είναι η επόμενη πρωθυπουργός της Ιταλίας φασίστρια;» είναι το ερώτημα που έθεσαν πολλοί. «Νομίζω ότι το πιο σημαντικό ερώτημα δεν είναι το εάν η Μελόνι είναι φασίστρια» σχολίασε ο βετεράνος πολιτικός αναλυτής της La Stampa, Μαρσέλο Σόρτζι. «Είναι το γιατί οι Ιταλοί αδιαφορούν για το εάν είναι ή όχι». 

Στα ρεπορτάζ των μεγάλων ξένων μέσων οι πολίτες της Ιταλίας ήταν ξεκάθαρο πως δεν ανησυχούσαν για το εάν η νέα κυβέρνηση θα έχει πάνω της το στίγμα της ακροδεξιάς. Αυτό που τους ενδιέφερε είναι εάν η νέα κυβέρνηση θα μπορεί να αντιμετωπίσει την κρίση του κόστους ζωής, να διασφαλίσει τις θέσεις εργασίας, να βάλει τέλος στην κόπωση από τις αλλεπάλληλες κρίσεις που έχουμε όλοι βιώσει στην Ευρώπη τα τελευταία σχεδόν 15 χρόνια. 

«Ναι στη φυσική οικογένεια, όχι στο LGBT λόμπι. Ναι στη σεξουαλική ταυτότητα. Όχι στην ιδεολογία του φύλου. όχι στη μαζική μετανάστευση. Ναι στις δουλειές για τους συμπατριώτες μας. Όχι στους διεθνούς χρηματοπισωτικούς κολοσσούς. Όχι στους γραφειοκράτες των Βρυξελλών». Με ένα διχαστικό μανιφέστο στο οποίο δεν χωρούν δύο “ναι” μαζί, αλλά το ένα αποκλείει αναγκαστικά το άλλο, και δηλώνοντας «γυναίκα, Ιταλίδα, Χριστιαννή», η Μελόνι κέρδισε την προσοχή των Ιταλών που είχαν κουραστεί από την υπερβολική πολιτική ορθότητα.

Την εμπιστοσύνη τους και την ψήφο (αν τελικά της τη χαρίσουν επιβεβαιώνοντας τις δημοσκοπήσεις), όμως, θα την έχει κερδίσει όχι για αυτές τις θέσεις, αλλά γιατί τους έχει πείσει πως έχει ένα σχέδιο “κομμένο και ραμμένο” για τις ανάγκες της ιταλικής οικονομίας και κοινωνίας και όχι υπαγορευμένο από τις Βρυξέλλες. 

Ο Τζιοβάνι Ορσίνα, που διδάκσει πολιτική επιστήμη στο Luiss University της Ρώμης, εξηγεί στον Economist, ποιο κατά τη γνώμη του είναι το “ατού” της επικεφαλής της ακροδεξιάς, που εκτιμούν οι συμπατριώτες της: «Η Μελόνι δείχνει πίστη στο εθνικό συμφέρον και αυτό την καθιστά ρεαλίστρια. Τείνει να βλέπει τον κόσμο όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι». στη διαμάχη τους με τις Βρυξέλλες. 

Ενδεικτική του «ρελισμού» αυτού είναι η στάση της στο θέμα του πολέμου της Ουκρανίας. Δηλώνει ξεκάθαρα υπέρ του ΝΑΤΟ και όχι υπέρ του Πούτιν (παρά τις φιλορωσικές θέσεις που εκφράσει στο παρελθόν στελέχη του κόμματός της, αλλά και τη στάση των Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι). Αλλά τονίζει παράλληλα πως οι κυρώσεις δεν λειτουργούν όπως πρέπει, με αποτέλεσμα να πονούν εξίσου αν όχι περισσότερο τους Ευρωπαίους από το ρωσικό καθεστώς. Είναι ευρωσκεπτικίστρια – σε μία χώρα στην οποία ο ευρωσκεπτισμός εντείνεται συνεχώς την τελευταία 10ετία-, και έχει επανειλημμένα υπεραπιστεί τις κυβερνήσεις Ουγγαρίας και Πολωνίας. Αυτές είναι οι εκλεγμένες με ευρείες πλειοψηφίες από τον λαό τους, τονίζει, ενώ οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών έχουν την “ψήφο” μόνο των ελίτ. 

Η ιταλική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμόυς 4,5%  το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Αλλά οι προοπτικές δεν είναι οι καλύτερες. Οι έρευνες για τη μεταποίηση δείχνουν ότι η πτώση στην παραγωγή είναι η μεγαλύτερη από την περίοδο της κρίσης χρέους. Το ίδιο ισχύει και για την επιδείνωση του καταναλωτικού κλίματος. Ο Fitch προβλέπει συρρίκνωση της ιταλικής οικονομίας κατά 0,7% το 2023. Και τούτο παρά το γεγονός ότι οι δαπάνες της κυβέρνησης Ντράγκι για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων έναντι της ενεργειακής κρίσης ξεπέρασαν το 3% του ΑΕΠ. 

Η Μελόνι, αν και δηλώνει υπέρμαχος της δημοσιονομικής πειθαρχίας, σημειώνει πως σε αυτή την οξεία κρίση δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τη στήριξη. Όπως έχει πει οι πολίτες δεν τη ρωτούν για τη συνταγματική μεταρρύθμιση ή για τη μεταρρύθμιση της Ε.Ε.. Ούτε της θέτουν συχνά ζητήματα όπως οι αμβλώσεις ή το σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών. Η  ίδια είναι προσωπικά εναντίον και των δύο, αλλά ξεκαθαρίζει δεν σκοπεύει να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο της χώρας. Δεν είναι προτεραιότητά της ένας culture war, αλλά ο πόλεμος κατά της ακρίβειας, θέλει να μας πει.

Τι τη ρωτούν λοιπόν οι Ιταλοί; Πώς θα πληρώσουν τον λογαριασμό του ρεύματος. Έχοντας δοκιμάσει όλα τα άλλα και έχοντας μάλλον απογοητευτεί, επιλέγουν να δώσουν την ευκαιρία για απάντηση στη Μελόνι. Και μάλλον δεν τους ενδιαφέρει, όπως φαίνεται, αν αυτή θα έχει τη μαύρη ετικέτα της φασίστριας ή όχι.