Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο διάσπασης, προειδοποιεί ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας της Βοσνίας, ο οποίος «βλέπει» ότι υπάρχει μια «πολύ πραγματική» προοπτική επιστροφής στη σύγκρουση.
Σε έκθεση προς τον ΟΗΕ, την οποία είδε ο Guardian, ο Κρίστιαν Σμιτ υποστηρίζει ότι εάν οι Σέρβοι αυτονομιστές εκπληρώσουν την απειλή τους να αναδημιουργήσουν τον δικό τους στρατό, χωρίζοντας τις εθνικές ένοπλες δυνάμεις στα δύο, τότε πρέπει να σταλούν στη χώρα περισσότεροι διεθνείς ειρηνευτές για να σταματήσει η πορεία προς έναν νέο πόλεμο.
Τα διεθνή ειρηνευτικά καθήκοντα στη Βοσνία είναι επί του παρόντος καθήκον μιας μιρκής δύναμης της ΕΕ (Eufor) που αριθμεί 700 άτομα. Το ΝΑΤΟ διατηρεί επίσημο παρουσία με έδρα το Σεράγεβο. Η εξουσία τους αναμένεται να ανανεωθεί αυτή την εβδομάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αν και η Ρωσία έχει απειλήσει να μπλοκάρει το ψήφισμα εάν δεν αφαιρεθούν όλες οι αναφορές στον Ύπατο Εκπρόσωπο, υπονομεύοντας πιθανώς την εξουσία του Σμιτ ως επόπτη της ειρηνευτικής συμφωνίας του Ντέιτον του 1995.
Να σημειωθεί ότι τον Ιούλιο η Ρωσία, η οποία συμμετείχε στις ειρηνευτικές συμφωνίες του Ντέιτον, και η Κίνα, της οποίας η επιρροή στα Δυτικά Βαλκάνια έχει αυξηθεί μετά από επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ, υποστήριξαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι το Γραφείο του Ύπατου Εκπροσώπου στη Βοσνία δεν ήταν πλέον απαραίτητο για τη διατήρηση της ειρήνης στα Βαλκάνια.
Στην πρώτη του έκθεση από την ανάληψη της θέσης τον Αύγουστο, ο Σμιτ προειδοποίησε ότι η Βοσνία αντιμετωπίζει «τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή της μεταπολεμικής περιόδου».
Ο Σερβοβόσνιος ηγέτης, Μίλοραντ Ντόντικ, απειλεί να αποσυρθεί από τους θεσμούς σε κρατικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του εθνικού στρατού που δημιουργήθηκε με διεθνή βοήθεια τον περασμένο τέταρτο αιώνα, και να ανασυστήσει μια σερβική δύναμη. Στις 14 Οκτωβρίου, ο Ντόντικ είπε ότι θα ανάγκαζε τον βοσνιακό στρατό να αποσυρθεί από τη Ρεπούμπλικα Σέρπσκα περικυκλώνοντας τους στρατώνες της, και ότι εάν η Δύση προσπαθούσε να επέμβει στρατιωτικά, είχε «φίλους» που είχαν υποσχεθεί να την υποστηρίξουν.Δείτε εδώ αναλυτικά τι έχει συμβεί.
Παράλληλα, η αστυνομία των Σερβοβοσνίων πραγματοποίησε «αντιτρομοκρατικές» ασκήσεις τον περασμένο μήνα στο όρος Jahorina, από όπου οι σερβικές δυνάμεις βομβάρδισαν το Σεράγεβο καθ’ όλη τη διάρκεια της πολιορκίας του 1992-95.
«Αυτό ισοδυναμεί με απόσχιση χωρίς να το διακηρύξει», έγραψε ο Σμιτ σε έκθεση που παραδόθηκε στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, την Παρασκευή. Όπως είπε, οι ενέργειες του Ντόντικ «θέτουν σε κίνδυνο όχι μόνο την ειρήνη και τη σταθερότητα της χώρας και της περιοχής, αλλά –αν δεν απαντηθούν από τη διεθνή κοινότητα– θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην κατάργηση της ίδιας της συμφωνίας [ειρηνευτικής του Ντέιτον]».
Επίσης εκτίμησε ότι είναι πιθανό να σημειωθούν συγκρούσεις μεταξύ των εθνικών υπηρεσιών επιβολής του νόμου της Βοσνίας και της σερβοβόσνιας αστυνομίας. «Εάν η ένοπλη δύναμη της Β-Ε [Βοσνία-Ερζεγοβίνη] χωριστεί σε δύο ή περισσότερους στρατούς, το επίπεδο της διεθνούς στρατιωτικής παρουσίας θα απαιτούσε επανεκτίμηση», πρόσθεσε.
Οι προειδοποιήσεις του Σμιτ παραδόθηκαν καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προετοίμαζε το ετήσιο ψήφισμά του για την ανανέωση της εντολής για διατήρηση της ειρήνης στην Eufor και το αρχηγείο του ΝΑΤΟ, με ψηφοφορία την Τετάρτη.
naftemporiki.gr
