Την Πέμπτη ο Μαριάνο Ραχόι αναμένεται να παρουσιάσει τη σύνθεση της νέας του κυβέρνησης. Με δεδομένη την ισχνή πλειοψηφία που διαθέτει και ο ίδιος παραδέχεται ότι το έργο που αναλαμβάνει κάθε άλλο παρά εύκολο είναι.
Άπαντες γνωρίζουν ότι προκειμένου να μπορεί να κυβερνήσει, ο πρωθυπουργός θα πρέπει να επιδείξει στο άμεσο μέλλον ορισμένες ιδιότητες τις οποίες ουσιαστικά δεν διαθέτει και κυρίως, διπλωματική και διαπραγματευτική δεινότητα. «Ο Ραχόι δεν ξέρει τι θα πει συναίνεση και διαπραγμάτευση», εκτιμά ο πολιτικός επιστήμονας Φερνάντο Βαλεσπέν, προδικάζοντας μια σύντομη και σε συγκρουσιακό κλίμα νέα θητεία για τον πρωθυπουργό.
Οι Σοσιαλιστές από την πλευρά τους προειδοποιούν ήδη ότι η νέα κυβέρνηση δεν πρόκειται να λάβει περίοδο χάριτος. Στο ίδιο μήκος κύματος ακόμη και οι Ciudadanos, που τουλάχιστον θεωρητικά βρίσκονται πιο κοντά στους συντηρητικούς από οποιαδήποτε άλλη κοινοβουλευτική ομάδα.
«Πιστεύω», λέει ένας πολίτης, «ότι η συμφωνία μεταξύ των μεγάλων κομμάτων συνιστά προδοσία του ισπανικού λαού. Διότι σημαίνει ότι θα πρέπει να διανύσουμε άλλα τέσσερα χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής και υπερφορολόγησης και παράλληλης μείωσης των δαπανών για την δημόσια υγεία, την εκπαίδευση και την κοινωνική πρόνοια. Και όλα αυτά για να ζει καλύτερα η πλούσια και ισχυρή τάξη».
Θα περάσει ο προϋπολογισμός;
Η πρώτη κρίσιμη και αποφασιστικής σημασίας δοκιμασία βρίσκεται ήδη προ των πυλών και αφορά στον προϋπολογισμό του 2017. Μόλις προ ημερών η Κομισιόν αξίωνε περικοπές ύψους 5,5 δισ. ευρώ προκειμένου να μπορεί να τηρηθεί ο συμπεφωνημένος στόχος του 3,1% για το έλλειμμα. Το περασμένο καλοκαίρι η χώρα γλίτωσε την επιβολή κυρώσεων λόγω των ιδιαίτερων πολιτικών συνθηκών, επειδή δηλαδή η χώρα ήταν ουσιαστικά ακυβέρνητη.
Η Ισπανία μπορεί πλέον να διαθέτει κυβέρνηση, εντούτοις σίγουρα όχι λειτουργική: Λαϊκό Κόμμα και Ciudadanos δεν διαθέτουν επαρκή αριθμό ψήφων για να περάσουν τον προϋπολογισμό από τη Βουλή. Το δε Σοσιαλιστικό Κόμμα που μετά από μακρά αντίσταση αποφάσισε εν τέλει να δώσει ψήφο ανοχής στον Ραχόι, δεν φαίνεται διατεθειμένο να επιδείξει οποιαδήποτε συμβιβαστική διάθεση στο νομοθετικό έργο. «Είναι εξαιρετικά απίθανο να ψηφίσουμε τον προϋπολογισμό», προαναγγέλλει ο εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών Χερνάντο.
«Στην παρούσα φάση», λέει μια Ισπανίδα, «το μόνο που θέλω είναι να δω μια κυβέρνηση. Δεν έχει σημασία αν είναι αριστερή η δεξιά, διότι η χώρα χρειάζεται κυβέρνηση».
Ένας έξωθεν παρατηρητής θα συμφωνούσε και θα σχολίαζε ότι μια έστω και αδύναμη πολιτικά κυβέρνηση είναι προτιμότερη από την πλήρη ακυβερνησία. Στην ίδια την Ισπανία όμως υπάρχουν πολλοί άλλοι που αξιολογούν την κατάσταση τελείως διαφορετικά. Ήδη τον Ιούλιο και έπειτα από επτά μήνες ακυβερνησίας, ο γνωστός Ισπανός οικονομολόγος Καλθάντα έγραφε στην Expansion, «Ας μείνουμε χωρίς κυβέρνηση!». Ο λόγος; Παραδόξως, κατά τη διάρκεια της δεκάμηνης πολιτικής κρίσης η οικονομία είχε μπει στον αυτόματο πιλότο και έτρεχε με πολύ καλούς -για τα δεδομένα της εποχής- ρυθμούς. Καμία άλλη ευρωπαϊκή οικονομία δεν παρουσιάζει τόσο υψηλούς ρυθμούς: Πέρσι το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,2% ενώ οι φετινές εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 3,5%. Μόλις προ ημερών έγινε γνωστό ότι η ανεργία μειώθηκε στο 18,9%, υποχωρώντας στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2009.
Αναλυτές σχολιάζουν ωστόσο ότι τα στοιχεία αυτά δίνουν εν μέρει μια παραπλανητική εικόνα και πως η ανάκαμψη είναι εικονική. Οι ίδιοι παραπέμπουν στο γεγονός ότι το 2015 εγκατέλειψαν την πατρίδα τους 100.000 Ισπανοί. Πρόκειται για την μαζικότερη «έξοδο» μετά την κρίση του 2008.
