Της Ανθής Αγγελοπούλου
Ένα νέο βοήθημα το οποίο μπορεί να προσφέρει λειτουργική όραση, σε ασθενείς με πολύ χαμηλή όραση, παρουσιάστηκε στο πρόσφατο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο από τον οφθαλμίατρο κ. Τσαπάκη Στυλιανό και τον καθηγητή Οφθαλμολογίας κ. Δημήτριο Μπρούζα.
Σύμφωνα με την εργασία των επιστημόνων κ. Τσαπάκη και Μπρούζα το να καταλήξει κανείς να έχει χαμηλή όραση μπορεί να ευθύνονται πολλές διαφορετικές παθήσεις όπως είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, η αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς, η ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, η ραγοειδίτιδα, κάποιες παθήσεις του οπτικού νεύρου, το γλαύκωμα, κληρονομικές παθήσεις του αμφιβληστροειδή όπως η νόσος Stargardt, οι δυστροφίες φωτοϋποδοχέων κ.λπ.
Αν και τα κριτήρια μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το νομικό πλαίσιο κάθε κράτους, χαμηλή όραση, θεωρείται η όραση κάτω από 3-4/10 με ταυτόχρονη μείωση του οπτικού πεδίου κάτω από 20º. Ανάλογα ο όρος «νομική τύφλωση», περιγράφει συνήθως ασθενείς με όραση μικρότερη απο 1/20 στο καλύτερο μάτι.
Επιπροσθέτως, οι ειδικοί επεσήμαναν ότι τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι, περίπου το 5% των ατόμων με «νομική τύφλωση» δεν έχουν καθόλου αντίληψη φωτός, ενώ στο υπόλοιπο 95% μπορεί να έχει απομείνει κάποιου βαθμού πολύ χαμηλή όραση. Η μείωση της όρασης αυτής όπως είπαν, αντιστοιχεί συνήθως με την απώλεια ευαισθησίας στην εξέταση του οπτικού πεδίου.
Ένα βοήθημα που λειτουργεί με τη χρήση γυαλιών εικονικής πραγματικότητας
Όπως ανέφεραν στο Πανελλήνιο Οφθαλμολογικό Συνέδριο ο οφθαλμίατρος κ. Τσαπάκης και καθηγητής κ. Μπρούζας, το βοήθημα που λειτουργεί με τη χρήση γυαλιών εικονικής πραγματικότητας και με τη χρήση κατάλληλου λογισμικού, το σύστημα ενισχύει τη φωτεινότητα της εικόνας, την αντίθεση και το παράγοντα γάμμα έτσι ώστε, να αντιρροπήσει την μείωση της φωτο-ευαισθησίας του αμφιβληστροειδούς και την αντίστοιχη απώλεια όρασης.
Επίσης, έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει το είδωλο σε υγιές – λειτουργικό – τμήμα του αμφιβληστροειδούς – (preferred retinal locus / PRL) – όπως προσδιορίζεται μετά από εξέταση οπτικού πεδίου, ώστε ο εγκέφαλος να επανεκπαιδευτεί γιά να χρησιμοποιεί το υγιές τμήμα του αμφιβληστροειδούς γιά την όραση. Αυτό το χαρακτηριστικό μπορεί να είναι χρήσιμο σε περιπτώσεις σωληνοειδούς όρασης (από γλαύκωμα), αποκόλλησης αμφ/δούς, εστιακών βλαβών του οπτικού πεδίου, κλπ.
«To σύστημα» είπε ο κ. Τσαπάκης, που είναι και ο κατασκευαστής αυτού, «έχει αυτόματη εστίαση, μεγέθυνση της εικόνας, αυτόματη αντιρρόπηση της έκθεσης στο φώς, φίλτρα επεξεργασίας εικόνας και φωτισμό για το διάβασμα. Διαθέτει σύνθεση και αναγνώριση φωνής και δέχεται φωνητικές εντολές από τον ασθενή στα Ελληνικά. Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει το βάθος εστίασης, το zoom και άλλες παραμέτρους δίνοντας προφορικές οδηγίες στο σύστημα όπως (κοντά, μακριά και άλλες φωνητικές εντολές).
Κλείνοντας την παρουσίαση οι δύο επιστήμονες τόνισαν ότι το σύστημα αυτό, μπορεί να είναι χρήσιμο σε ασθενείς με πολύ χαμηλή όραση (κάτω από 1/20), ενδεικτικά από γλαύκωμα, διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς, όπως και γενικά σε κάθε περίπτωση μείωσης της ευαισθησίας του οπτικού πεδίου και εναπομείνουσα χαμηλή όραση καλύτερη από αντίληψη φωτός. Όμως, επειδή κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, το σύστημα έπειτα από κατάλληλες εξετάσεις προσαρμόζεται σε κάθε ασθενή ανάλογα με τη πάθησή του.
