Της Ανθής Αγγελοπούλου
Στο κατά πόσο και πώς βλάπτει η μοναξιά την υγεία μας εστίασαν οι επιστήμονες, καθώς, όπως λένε τα τελευταία χρόνια, η μοναξιά αποτελεί σύγχρονη μάστιγα.
Η Έκθεση της Διακομματικής Επιτροπής για την Μοναξιά (Commission on Loneliness) που έχει συσταθεί στο Βρετανικό Κοινοβούλιο και, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στη Μεγάλη Βρετανία, έδειξε ότι 9 εκατομμύρια Βρετανοί πολίτες, εκ των οποίων τα 2 εκατομμύρια είναι άνω των 75 ετών, υποφέρουν από μοναξιά, η οποία βλάπτει την υγεία όσο και 15 τσιγάρα ημερησίως και, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν συνεργαστούν όλοι οι ιθύνοντες (κυβέρνηση, εργοδότες, επιχειρήσεις, οργανισμοί της κοινωνίας των πολιτών, οικογένειες, τοπικές κοινωνίες και κάθε άτομο ξεχωριστά). Η Έκθεση αυτή αποτέλεσε το έναυσμα να καταρτιστεί Εθνικό Σχέδιο καταπολέμησης της μάστιγας αυτής.
Το θέμα της μοναξιάς έχει πολύπλευρες διαστάσεις
Σύμφωνα με μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Archives of Internal Medicine», και διεξήχθη σε 2.800 γυναίκες με καρκίνο του μαστού, όσες ζούσαν μόνες χωρίς κάποιους φίλους ή οικογένεια, είχαν πενταπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από τη νόσο τους. Αντίστοιχα, διαφάνηκε ότι και οι ηλικιωμένοι που απομένουν μόνοι στη ζωή, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πρόωρα κινητικές δυσκολίες ή ακόμα και να χάσουν τη ζωή τους. Επιπλέον, η μελέτη που έγινε από τους επιστήμονες του πανεπιστημίου Weill Cornell στη Νέα Υόρκη σε συνεργασία με άλλα Ερευνητικά Κέντρα συνέδεσε τη μοναξιά στην τρίτη ηλικία με τις διαταραχές του ύπνου, τις μη φυσιολογικές ανοσολογικές αντιδράσεις και την επιτάχυνση της νευρωνικής εκφύλισης η οποία οδηγεί στην άνοια και τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η μοναξιά οδηγεί σε υπερφαγία
Επιπροσθέτως, σε πειράματα που πραγματοποίησαν οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο (UCLA) της Καλιφόρνια, διαπίστωσαν πως όσοι νιώθουν μοναξιά έχουν μια τάση προς την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφίμων, κυρίως όσων περιέχουν ζάχαρη και λίπος. Αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς όλες οι έρευνες που έχουν εστιάσει στα αίτια της υπερφαγίας, έχουν διαπιστώσει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή αφορά μοναχικούς ανθρώπους οι οποίοι στρέφονται στο φαγητό στην προσπάθειά τους να νιώσουν καλύτερα και να ξεφύγουν από το αίσθημα της μοναξιάς.
Η μοναξιά «ρίχνει» το ανοσοποιητικό σύστημα
Τα άτομα που νιώθουν μοναξιά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, αντιδρούν πιο έντονα στα αρνητικά γεγονότα της ζωής και θεωρούν πιο στρεσογόνο την καθημερινότητά τους, γεγονός που μπορεί να καταστείλει το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Μελέτη που έγινε στο πανεπιστήμιο του Οχάιο έδειξε ότι οι μοναχικοί άνθρωποι διαθέτουν υψηλότερα επίπεδα αντισωμάτων στους ιούς του έρπη, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι συγκεκριμένοι ιοί είναι πιο ενεργοί σε αυτούς απ’ ό,τι στους ανθρώπους που δεν νιώθουν μόνοι.
Η μοναξιά δεν αφορά μόνο τα ηλικιωμένα άτομα αλλά και τους νέους
Μεγάλη έρευνα που παρουσιάσθηκε πέρυσι τον Αύγουστο στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας έδειξε ότι η συχνότητα της μοναξιάς κορυφώνεται σε τρία στάδια της ζωής: στην εφηβεία, στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής και ύστερα στους ηλικιωμένους. Στην έρευνα αυτή, που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο Brigham Young, είχαν αναλυθεί συνδυαστικά τα ευρήματα 70 κλινικών μελετών, που αφορούσαν 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους. Η ίδια έρευνα έδειξε ότι η μοναξιά αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου και πως το μέγεθος αυτού του κινδύνου είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι αυτό που επιφέρουν άλλοι γνωστοί εχθροί της υγείας, όπως η παχυσαρκία.
Η μοναξιά βλάπτει την υγεία
Όπως μας εξηγεί ο νευρολόγος-ψυχίατρος Δρ. Νίκος Ε. Δέγλερης, διδάσκων Ψυχοθεραπείας στο Πανεπιστήμιο Paris V, στη Γαλλία είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι η μοναξιά βλάπτει την ψυχική υγεία, καθώς ανοίγει το δρόμο για την εμφάνιση διαταραχών όπως η κατάθλιψη, το στρες και οι αγχώδεις διαταραχές. Ωστόσο, όπως λέει, αυξάνονται οι ενδείξεις πως η ψυχική επιβάρυνση που επιφέρει, ενεργοποιεί μια αλληλουχία βιολογικών μηχανισμών οι οποίοι οδηγούν και σε σωματικά προβλήματα. Οι διεργασίες αυτές σχετίζονται με την επιδείνωση πολλών παθήσεων και με αυξημένο κίνδυνο θανάτου από αυτές.
