Skip to main content

Μύθοι και αλήθειες για τα οφέλη του ποτού στην υγεία

Νέα έρευνα προτείνει στο κοινό να αρχίσει να πίνει για να έχει οφέλη στην υγεία του. Πρέπει να την πιστέψουμε;

Πολλές νέες μελέτες έχουν αναφερθεί στους κινδύνους που λογχεύει η κατανάλωση αλκοόλ ενώ έχει καταγραφεί επίσης και η αλλαγή της συμπεριφοράς που προκαλεί στον άνθρωπο. Ωστόσο, σύμφωνα με τις μελέτες αυτές η πίεση που ασκείτε σε κάθε άτομο κάνει πιο πιθανή την κατανάλωση αλκοόλ. Για παράδειγμα μετά από πολλές ώρες εργασίας, κάθε άτομο νιώθει την ανάγκη να καταναλώσει αλκοόλ. Η πιο «καταπληκτική» όμως είναι μια νέα έρευνα που εκδόθηκε στο περιοδικό Αλκοολισμός: Κλινική και Πειραματική Έρευνα, στην οποία ο συγγραφέας Emanuel Rubin προτείνει οι γιατροί να λένε τα οφέλη της κατανάλωσης ενός ποτού με το δείπνο, δια βίου. Ο Emanuel Rubin γράφει ότι αν και θα πρέπει να είναι μια εξατομικευμένη σύσταση του γιατρού του, «τα στοιχεία δείχνουν ότι οι γιατροί θα πρέπει συμβουλεύουν τους μη πότες από 40 έως 50 ετών να πίνουν ένα ποτό με το δείπνο τους για να χαλαρώσουν από την πίεση της ημέρας.  

Στο παρελθόν, οι ειδικοί είχαν αποφύγει τη σύσταση αυτή, δεδομένου ότι η έρευνα σχετικά με το να αρχίσει να πίνει κανείς στην μέση ηλικία δεν θεωρείτο σωστή. Η νέα μελέτη όμως έδωσε το έναυσμα σε κάποιους να λένε ότι οι μη πότες δεν πρέπει σίγουρα να αρχίσουν να πίνουν στα μέσα της ενήλικης ζωής, δεδομένου ότι δεν υπάρχει έρευνα για να το υποστηρίξει.

Και ενώ, οι εμπειρογνώμονες συνεχίζουν να έχουν αυτό το νέο σημείο τριβής, οι συμβουλές κατά πάσα πιθανότητα παραμένουν οι ίδιες: Αν είστε από πάντα ένας ελαφρύς πότης δεν υπάρχει πρόβλημα, αντίθετα αν είστε σε αυτούς που καταναλώνουν αρκετό αλκοόλ τότε θα πρέπει να το μειώσετε άμεσα ειδικά, εάν έχετε προβλήματα υγείας ή παίρνετε φάρμακα.

Και εδώ θα αναφέρουμε αναλυτικά τι λένε οι έρευνεςγια τα οφέλη και τα μειονεκτήματα της κατανάλωσης αλκοόλ ανάλογα με την ασθένεια.

Καρδιά

Μια σειρά από μελέτες έχουν δείξει ότι η ελαφριά κατανάλωση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και της καρδιακής προσβολής. Ακόμη και μεταξύ των ανθρώπων που έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή, χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχει συσχετιστεί με χαμηλότερο ποσοστό θνησιμότητας. Για την υγεία της καρδιάς μπορεί να οφείλεται εν μέρει στην ευεργετική επίδραση του αλκοόλ στην HDL «καλή» χοληστερόλη, αν και οι μηχανισμοί δεν είναι πλήρως κατανοητοί. Κάποιες έρευνες έχουν δείξει τα οφέλη του κόκκινου κρασιού στην  καρδιά, δεδομένου ότι τα αντιοξειδωτικά τους μπορεί να μειώσουν το οξειδωτικό στρες και τη φλεγμονή στον οργανισμό, και με αυτόν τον τρόπο τον κίνδυνο καρδιακής νόσου (αν και κάποια νεότερη έρευνα, δυστυχώς, αμφισβήτησε αυτά τα αοφέλη). Η American Heart Association επισημαίνει ότι η μεγάλη χρήση αλκοόλ έχει σαφώς αρνητική επίδραση στην υγεία της καρδιάς, διότι αυξάνει τα τριγλυκερίδια, κάνει υψηλή αρτηριακή πίεση, καθώς και αύξηση του σωματικού βάρους, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων.

Εγκεφαλικό

Η χαμηλή έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, ιδιαίτερα σε γυναίκες, πιθανώς λόγω των αντιπηκτικών ιδιοτήτων της. Η υψηλότερη πρόσληψη, όμως, ακόμη περισσότερο από δύο ποτά την εβδομάδα, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο του εγκεφαλικού επεισοδίου

Καρκίνος

Υπάρχουν κάποιες αρκετά ισχυρές ενδείξεις ότι η χαμηλή κατανάλωση οινοπνεύματος συνδέεται θετικά με ορισμένους καρκίνους, όπως καρκίνο του στόματος, του οισοφάγου, του λάρυγγα και του φάρυγγα. Ωστόσο, η υψηλή πρόσληψη αλκοόλ συνδέεται  αρνητικά με  άλλους τύπους καρκίνου όπως του στομάχου, του παχέος εντέρου, του ήπατος, του μαστού και των ωοθηκών. Η πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε όμως ότι ακόμη και η ελαφριά κατανάλωση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του στόματος και του καρκίνου του μαστού, έτσι οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ακόμα και η ελαφριά κατανάλωση δεν είναι τελικά αβλαβής.

Παχυσαρκία και Διαβήτης τύπου 2

Το αλκοόλ έχει από καιρό συνδεθεί με αύξηση του σωματικού βάρους, δεδομένου ότι είναι πλούσια σε θερμίδες, και χωρίς μεγάλη υπολειμματική διατροφή. Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η ελαφρά έως μέτρια χρήση αλκοόλ συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο να γίνουν παχύσαρκα τα άτομα κατά την πάροδο του χρόνου. Ασθενής έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, κυρίως κρασιού, έχει επίσης μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2, ενώ υψηλότερη πρόσληψη φαίνεται να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο.

Οστών και Αρθρώσεων Υγείας

Ασθενής έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ φαίνεται να είναι καλό για τα οστά, με τον τρόπο μείωσης του κινδύνου οστεοπόρωσης. Οι γυναίκες με ρευματοειδή αρθρίτιδα όμως αντιμετωπίσουν κίνδυνο ακόμα κι αν πίνουν μέτριες ποσότητες αλκοόλ. Ενώ, η υψηλή πρόσληψη αλκοόλ φαίνεται να επιδεινώνει τελικά την υγεία των οστών.

Ύπνος

 Το αλκοόλ έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό ως υπνωτικό, αλλά στην πραγματικότητα, δεν είναι πολύ καλό για τον ύπνο εν μέσω της νύχτας. Ενώ,  μπορεί να σας βοηθήσει να κοιμηθείτε πιο γρήγορα, μια νέα έρευνα έδειξε ότι, είναι επίσης πιθανό να προκαλέσει διαταραχή της αποκατάστασης του ύπνου κατά τη διάρκεια της νύχτας, από τις αλλαγές στα εγκεφαλικά κύματα. «Το μήνυμα της μελέτης εδώ είναι ότι το αλκοόλ δεν είναι στην πραγματικότητα μια ιδιαίτερα καλή ενίσχυση του ύπνου, ακόμη και αν αυτό μπορεί να φαίνεται σαν να σας βοηθά να κοιμηθείτε πιο γρήγορα», δήλωσε ο Christian L. Nichols. «Στην πραγματικότητα, η ποιότητα του ύπνου που παίρνετε είναι σημαντικά αλλοιωμένη και διαταράσσεται», τόνισε, «κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά προβλήματα με τη γνωστική λειτουργία κατά τις ώρες εγρήγορσης». Μια άλλη νέα μελέτη διαπίστωσε ότι ο κακός ύπνος στην εφηβεία μπορεί να είναι ένας πρόδρομος της προβληματικής χρήσης αλκοόλ (να δημιουργήσει δηλαδή αλκοολικούς ενήλικες, ή ακόμα να βγάλει στο άτομο άλλες επικίνδυνες συμπεριφορές και όπως καταλαβαίνεται αυτό είναι ένα είδος φαύλου κύκλου.

Άνοια

Η βαριά κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για άνοια, όπως η νόσος του Alzheimer αλλά και με διαταραχές της άνοιας, όπως είναι το γνωστό σύνδρομο Korsakoff, ενώ μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ελαφρά έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να έχει κάποια προστατευτική δράση για την άνοια.

Κατάθλιψη

Οι περισσότεροι ερευνητές έχουν έχει βρει συνδέσεις μεταξύ της πρόσληψης αλκοόλ και της κατάθλιψη, αλλά μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε μια διαφορετική σχέση: ότι η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, κυρίως κρασιού, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης. Οι ερευνητές προτείνουν ότι έχει να κάνει με αντι-φλεγμονώδεις ιδιότητες του κρασιού, εκτός όμως αν το άτομο έχει κι άλλα προβλήματα υγείας, όπως καρδιακή νόσος ή φλεγμονή. Αναφορικά με την υψηλότερη πρόσληψη αλκοόλ, εδώ είναι πιο περίπλοκη η σχέση καθώς τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ επιδεινώνουν την κατάθλιψη, και η κατάθλιψη επιδεινώνει την υψηλή κατανάλωση αλκοόλ.

Σοβαροί κίνδυνοι από την κατανάλωση αλκοόλ με ταυτόχρονη χρήση φαρμάκων

Μια μελέτη αυτής της εβδομάδας δείχνει ότι πάνω από το 40% των Αμερικανών (και περισσότερο από το 75% των ηλικιωμένων Αμερικανών) που πίνουν ενώ ταυτόχρονα λαμβάνουν φάρμακα, τα οποία είναι για διάφορους λόγους, κινδυνεύουν από σοβαρά προβλήματα ανάλογα με τη φαρμακευτική αγωγή. Τα αποτελέσματα της ανάμειξης αλκοόλ με φάρμακα μπορεί να επιφέρει από αιμορραγία του στομάχου (π.χ., με την ασπιρίνη),  υπογλυκαιμία (με τα φάρμακά του διαβήτη), σοβαρή υπνηλία ή ζάλη (με οπιοειδή, όπως Vicodin ή OxyContin). Οι ερευνητές συμβουλεύουν τους ανθρώπους να διαβάζουν τις ετικέτες και να μιλούν με τους γιατρούς ή φαρμακοποιούς τους για το αν θα πρέπει να αποφεύγεται εντελώς το αλκοόλ, ή αν μπορούν να καταναλώσουν κάποια ποσότητα με τη χρήση φαρμάκων τους.

Ελαφριά κατανάλωση, ή ακόμα και μείωση της πρόσληψης αλκοόλ και οπωσδήποτε μην ξεκινήσετε αν δεν πίνετε ήδη!

Κανείς δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι υπάρχουν ορισμένα οφέλη για την υγεία από την ελαφριά κατανάλωση αλκοόλ. Τα υψηλότερα επίπεδα της χρήσης αλκοόλ ειδικά η χρόνια κατανάλωση είναι όπως η υπερφαγία. Και τα δύο συνδέονται με πολλούς κινδύνους για την υγεία περισσότερο από ό, τι τα οφέλη, τόσο για το σώμα όσο και για τον εγκέφαλο. Η συναίνεση φαίνεται να είναι η πιο σωστή απόφαση ενώ είναι ακόμα αμφιλεγόμενη η σύσταση ενός συγγραφέα που οι γιατροί να λένε στους ασθενείς να πίνουν. Οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων για τη ζωή, και στην πραγματικότητα παροτρύνουν όλο και περισσότερους ανθρώπους να μειώσουν την κατανάλωση αλκοόλ σε όποια ηλικία και να έχουν ξεκινήσει. Χρησιμοποιήστε την κοινή λογική και να ακούσετε το σώμα σας – και αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις, συμβουλευτείτε το γιατρό σας και όχι από το Διαδίκτυο.