Οι επιδράσεις του λινολεϊκού οξέος στο ανθρώπινο σώμα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα γονίδια, σύμφωνα με νέα μελέτη του πανεπιστημίου της Ανατολικής Φινλανδίας.
Το λινολεϊκό οξύ είναι ένα απαραίτητο για τον οργανισμό λιπαρό οξύ. Στη μελέτη έλαβαν μέρος άνθρωποι που έφεραν διαφορετικές παραλλαγές του γονιδίου FADS1 και διαφάνηκε ότι είχαν διαφορετική φλεγμονώδη απόκριση και μεταβολές στα επίπεδα γλυκόζης νηστείας, όταν συμπλήρωναν τη διατροφή τους με το ηλιέλαιο που είναι πλούσιο σε λινολεϊκό οξύ. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τους επιστήμονες, ήταν η πρώτη φορά που οι ενώσεις αυτές μελετήθηκαν σε ανθρώπους.
Σύμφωνα με τη μεταδιδακτορίκη ερευνήτρια Maria Lankinen από το πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας, τα ευρήματα της μελέτης δικαιολογούν την προυπάρχουσα εικασία, σχετικά με το εάν η συνιστώμενη πρόσληψη λινολεϊκού οξέος – και ενδεχομένως και άλλων λιπαρών οξέων – πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να ταιριάζει με τα γονίδια του κάθε ατόμου. Ωστόσο, όπως είπε, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να μπορέσουν οι επιστήμονες να κάνουν συστάσεις βασισμένες στα γονίδια.
Το γονίδιο FADS1 ρυθμίζει το μεταβολισμό του λιπαρού οξέος στο σώμα και παίζει επίσης ρόλο στο μεταβολισμό της γλυκόζης. Η διατροφή ενός ατόμου έχει σημαντικό αντίκτυπο στις συγκεντρώσεις των διαφόρων λιπαρών οξέων στο σώμα. Το λινολεϊκό οξύ βρίσκεται στα φυτικά έλαια, καρπούς με κέλυφος και σπόρους και είναι το πιο συνηθισμένο πολυακόρεστο λιπαρό οξύ ωμέγα 6. Η υψηλή πρόσληψη και τα υψηλά επίπεδα λινολεϊκού οξέος στο αίμα έχουν συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2 και εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, οι μεταβολίτες του λινολεϊκού οξέος μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή, γι ‘αυτό και η υψηλή πρόσληψη λινολεϊκού οξέος θεωρείται ως πιθανός παράγοντας που συμβάλλει στη φλεγμονώδη κατάσταση χαμηλής βαθμίδας. Σύμφωνα με τη πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη, αυτές οι αντιφατικές παρατηρήσεις μπορούν να εξηγηθούν από τις γενετικές διαφορές κάθε ατόμου.
Η μελέτη διερεύνησε κατά πόσον οι μεταλλάξεις στο rs174550 του γονιδίου FADS1 τροποποιούν τις επιδράσεις του λινολεϊκού οξέος στη σύνθεση λιπαρών οξέων στον ορό και στα επίπεδα γλυκόζης, ινσουλίνης και πρωτεΐνης CRP. Η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) είναι πρωτεΐνη (β-σφαιρίνη) που ανήκει στην οικογένεια των πεντραξινών. Διακρίνεται για τη φυλογενετική σταθερότητά της και εμφανίζει ελάχιστες διαφορές μεταξύ των διαφόρων ειδών. Αποτελείται από πέντε πανομοιότυπες πολυπεπτιδικές αλυσίδες των 206 αμινοξέων που διατάσσονται συμμετρικά γύρω από ένα κεντρικό άξονα και σχηματίζουν έναν πενταμερή δακτύλιο μοριακού βάρους 105 KDa. Η CRP είναι η τυπική πρωτεΐνη οξείας φάσης στις φλεγμονώδεις αντιδράσεις.
Στη μελέτη METSIM (Metabolic Syndrome in Men) συμμετείχαν περισσότεροι από 1.300 μεσήλικες άνδρες. Επιπλέον, 60 άτομα συμμετείχαν στην παρέμβαση FADSDIET για φορείς δύο διαφορετικών γονιδιακών παραλλαγών.
Κατά τη διάρκεια των τεσσάρων εβδομάδων, συμπλήρωσαν την καθημερινή διατροφή τους με 30-50 ml ηλιέλαιου πλούσιο σε λινολεϊκό οξύ.
Η επιλογή των συμμετεχόντων έγινε βάσει των γονιδίων τους και αυτό καθιστά τη μελέτη μοναδική στο να παρέχει πληροφορίες για τις αλληλεπιδράσεις της δίαιτας με τα γονίδια.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι οι επιδράσεις του λινολεϊκού οξέος στο ανθρώπινο σώμα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παραλλαγή του γονιδίου FADS1 που έχει κάθε άνθρωπος. Αυτό επηρεάζει, για παράδειγμα, πόσο αποτελεσματικά μπορεί να μειώσει τα επίπεδα γλυκόζης νηστείας ένα συμπλήρωμα λινολεϊκού οξέος. Επιπλέον, ανάλογα με την παραλλαγή του γονιδίου, η αυξημένη πρόσληψη λινολεϊκού οξέος μπορεί να κάνει τα επίπεδα CRP ενός ατόμου να φτάνουν είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω.
Η παραλλαγή γονιδίου FADS1 είχε επίσης επίδραση στα επίπεδα των μεσολαβητών φλεγμονής, τα οποία δημιουργούνται από τους μεταβολίτες του λινολεϊκού οξέος και άλλων ωμέγα-λιπαρών οξέων.
Πηγές:
http://www.uef.fi/-/linolihapon-vaikutus-tulehdusvasteeseen-riippuu-perimasta
https://www.news-medical.net/news/20190116/Effects-of-linoleic-acid-on-the-body-are-largely-dependent-on-genes-shows-study.aspx – Φυσιολόγος, Νευρολόγος, James Ives MPsych (Hons)