Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
[email protected]
Απομακρύνεται ο κίνδυνος επιβολής «φόρου ρύπων» στα νοικοκυριά μέσω της επέκτασης του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Ρύπων της Ε.Ε. (ΣΕΔΕ ή ETS), στον τομέα των κτηρίων και των μεταφορών, που είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του νομοθετικού «πακέτου» Fit for 55, μέσω του οποίου επιδιώκεται να υλοποιηθεί ο διπλός στόχος για μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 και απεξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα πολύ νωρίτερα.
Οκτώ από τις βασικές προβλέψεις του Fit for 55 θα τεθούν προς ψήφιση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την ερχόμενη εβδομάδα, κάτι που συνιστά ένα σημαντικό ορόσημο προς την ενεργοποίηση των ρυθμίσεων, υπό το φως των νέων δεδομένων που δημιουργεί η όξυνση της ενεργειακής κρίσης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και του νέου «πακέτου» Repower EU που παρουσίασε πρόσφατα η Κομισιόν.
Συναίνεση στο Ευρωκοινοβούλιο
Όπως υπογράμμισε ο Γάλλος ευρωβουλευτής Πασκάλ Κανφέν, πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο ειδικής ενημερωτικής ημερίδας που διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες, η μη συμπερίληψη των ιδιωτικών Ι.Χ. και των κατοικιών στο «παράλληλο» Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ETS II) που προβλέπεται να συσταθεί για κτήρια και μεταφορές αποτελεί ένα από τα πεδία όπου έχει διαμορφωθεί ευρεία διακομματική συναίνεση στο Ευρωκοινοβούλιο, εν όψει των κρίσιμων ψηφοφοριών την επόμενη εβδομάδα. Ο λόγος είναι ότι κρίθηκε ότι ένα τέτοιο μέτρο θα επιβάρυνε δυσβάσταχτα τα νοικοκυριά -ιδίως σε χώρες όπου τα ορυκτά καύσιμα χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θέρμανση των νοικοκυριών, μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα- σε μια περίοδο που οι τιμές ενέργειας είναι ήδη στα ύψη, περιορίζοντας την κοινωνική αποδοχή για τον μετασχηματισμό του ενεργειακού συστήματος.
Εμπορικά κτήρια και Δ.Χ. οχήματα
Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωκοινοβούλιο αναμένεται να ταχθεί υπέρ της δημιουργίας του ETS II σε πρώτη φάση μόνο για τα εμπορικής χρήσης κτήρια και οχήματα. Το ενδεχόμενο ένταξης των κατοικιών και των Ι.Χ. θα εξεταστεί σε δεύτερη φάση -και σε κάθε περίπτωση όχι πριν από το 2029- αφού η Κομισιόν επανεξετάσει το θέμα.
Θερμή εβδομάδα…
Για άλλα αμφιλεγόμενα θέματα του πακέτου Fit for 55 δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των πολιτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου, προϊδεάζοντας για μια… θερμή Ολομέλεια την επόμενη βδομάδα. Ενδεικτικό της διάστασης απόψεων, αλλά και των πιέσεων που ασκούνται από διάφορες πλευρές, είναι ότι έχουν κατατεθεί πάνω από 1.000 (!) τροπολογίες στα υπό ψήφιση κείμενα. Όπως παραδέχθηκαν και οι ίδιοι οι ευρωβουλευτές, σφοδρές αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση ότι έως το 2035 όλα τα νέα αυτοκίνητα και φορτηγά που θα ταξινομούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών ρύπων. Διαφωνίες υπάρχουν ακόμα και γύρω από τον πολυσυζητημένο Μηχανισμό Συνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM), κυρίως αναφορικά με το χρονοδιάγραμμα βαθμιαίας μείωσης -έως την πλήρη απάλειψη- των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων για τις βιομηχανίες που θα καλύπτονται από τον CBAM.
Υπονομεύεται η πράσινη μετάβαση
«Επί ποδός πολέμου», εν όψει της ψήφισης των ρυθμίσεων για την επέκταση του ETS και του CBAM, βρίσκεται και η ενεργοβόρος βιομηχανία της Ε.Ε., όπως προκύπτει από την ανοιχτή επιστολή που έστειλε χθες η Eurofer, που εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή χαλυβουργία και στην οποία υποστηρίζει ότι οι υπό εξέταση προτάσεις υπονομεύουν την πράσινη μετάβαση του κλάδου και τις επενδύσεις ύψους 30 δισ. ευρώ που έχουν δρομολογηθεί έως το τέλος της δεκαετίας. Και τούτο διότι «αποδυναμώνουν την προστασία από τον κίνδυνο διαρροής άνθρακα στην εγχώρια και τη διεθνή αγορά και ευνοούν ανταγωνιστικές εταιρείες από χώρες που δεν υπόκεινται σε φόρο άνθρακα». Η Eurofer κάνει λόγο -μεταξύ άλλων- για «πρόωρη απόσυρση» των δωρεάν δικαιωμάτων Co2, κάτι που θα εξωθήσει προς τα πάνω τις τιμές των ρύπων και του ηλεκτρισμού, σε μια περίοδο που νοικοκυριά και επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπα με υψηλό κόστος ενέργειας και πληθωρισμό.
