Skip to main content

Ελλάδα – Τουρκία: Τα πεδία συνεργασίας στην ενέργεια και τα projects που τρέχουν

Ηλεκτρικές διασυνδέσεις και offshore αιολικά αναμένεται να συζητηθούν στη συνάντηση στην Άγκυρα

Την ίδια στιγμή, παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν τη χρησιμότητα δημιουργίας μόνιμης ελληνοτουρκικής επιτροπής για τη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών και τεχνογνωσίας. Τα πεδία ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών αναμένεται να τεθούν επί τάπητος -μεταξύ άλλων- κατά τη σημερινή συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίν Ερντογάν στην Άγκυρα.

Δεν είναι τυχαίο ότι στον χαιρετισμό που απηύθυνε ο υπουργός Ενέργειας και Ορυκτών Πόρων της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ στο πρώτο ελληνοτουρκικό ενεργειακό ενεργειακό φόρουμ που διοργανώθηκε στα τέλη Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη με πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ενέργειας (ΙΕΝΕ) έκανε λόγο για μια «νέα εποχή ευκαιριών στον κλάδο μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών».

Ως παράδειγμα κοινών δράσεων που η τουρκική πλευρά επιθυμεί να προωθήσει ανέφερε συγκεκριμένα τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, για την οποία υπεγράφη Μνημόνιο Κατανόησης μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς της Τουρκίας TEIAS τον περασμένο Δεκέμβριο, με αφορμή την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην Αθήνα.

Project που προβλέπεται ότι θα αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών κατά 600 MW και στις δύο κατευθύνσεις, ενισχύοντας παράλληλα τη σχετικά ασθενή σύνδεση του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς με το μεγάλο σε έκταση σύστημα της Τουρκίας.

Η εν λόγω διασύνδεση μαζί με μια νέα διασύνδεση μεταξύ Τουρκίας και Βουλγαρίας αποτελούν κομβικό μέρος του Ηλεκτρικού Διαδρόμου των Ανατολικών Βαλκανίων που θα επιτρέψει τη διείσδυση περισσότερων ΑΠΕ στην περιοχή, συνδράμοντας στην απανθρακοποίησή της.

Τα Χρηματιστήρια Ενέργειας, Henex και EPIAS

Τα συστήματα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου Ελλάδας και Τουρκίας είναι ήδη ισχυρά διασυνδεδεμένα εδώ και δεκαετίες. Η πρώτη ηλεκτρική διασύνδεση -μεταξύ Νέας Σάντας και Babaeski στην ευρωπαϊκή Τουρκία- έχει μεταφορική ικανότητα 2.000 MVA. Αγωγός φυσικού αερίου μήκους 280 χλμ. συνδέει την Κομοτηνή με το Καρατσεμπέ της Τουρκίας, μέσω του οποίου η ΔΕΠΑ Εμπορίας εισάγει περίπου 0,75 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως από την τουρκική Botas.

Η εξαγωγική δυναμικότητα του σημείου διασύνδεσης των Συστημάτων Φυσικού Αερίου Ελλάδας και Τουρκίας (Κήποι) έχει αυξηθεί σε 1,7 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως, που υπερβαίνει τις σημερινές εξαγωγές της Botas προς την Ελλάδα. Οι υφιστάμενες διασυνδέσεις δημιουργούν περιθώρια συνεργασίας μεταξύ των Χρηματιστηρίων Ενέργειας Ελλάδας και Τουρκίας (Henex και EPIAS αντίστοιχα), με τη δημιουργία κοινών προϊόντων τόσο στη φυσική αγορά όσο και στις προθεσμιακές.

Από την πλευρά της Άγκυρας διαμηνύεται ότι η περιφερειακή συνεργασία αποτελεί προτεραιότητα και προαπαιτούμενο για την απανθρακοποίηση της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και για τον εξηλεκτρισμό και ψηφιοποίηση των ενεργειακών συστημάτων. Σύμφωνα με μελέτη του ΙΕΝΕ, η Τουρκία είχε παραγωγική δυναμικότητα ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης των 105 GW το 2023, που την καθιστά έκτη μεγαλύτερη αγορά της Ευρώπης και 14η στον κόσμο. Το 56% της ηλεκτροπαραγωγής της γειτονικής χώρας προέρχεται από καθαρές πηγές (αιολικά, φωτοβολταϊκά, υδροηλεκτρικά, γεωθερμία, βιομάζα).

Υπεράκτια αιολικά πάρκα

Περιθώρια συμπράξεων εμφανίζονται και στον κλάδο των Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, με δεδομένη τη φιλοδοξία τόσο της Ελλάδας όσο και της Τουρκίας να «ξεκλειδώσουν» το δυναμικό που διαθέτουν.

Η προσέγγιση στον τομέα αυτό, βέβαια, δεν είναι διόλου απλή υπόθεση, κάτι που έφερε το προσκήνιο η πρόσφατη, ιδιαίτερα έντονη τουρκική αντίδραση στην ελληνική εξαγγελία για δημιουργία θαλάσσιου πάρκου στο νότιο Αιγαίο.

Την ίδια στιγμή, η πρόσφατη συμμετοχή στελεχών της ΕΛΕΤΑΕΝ σε ειδική εκδήλωση του τουρκικού συνδέσμου Υπεράκτιας Αιολικής Ενέργειας DURED που έλαβε χώρα στη Σμύρνη καταδεικνύει τη βούληση των εκπροσώπων του κλάδου σε Ελλάδα να ανοίξουν γραμμές επικοινωνίας μεταξύ μας