Περίπου 460.000 πλαστά τραπεζογραμμάτια ευρώ αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία το 2020 (220.000 το β΄ εξάμηνο του έτους), δηλαδή σημειώθηκε μείωση κατά 17,7% συγκριτικά με το 2019, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Τα τραπεζογραμμάτια των 20 και των 50 ευρώ εξακολούθησαν να καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά παραχάραξης. Οι δύο αυτές ονομαστικές αξίες αντιστοιχούσαν μαζί περίπου στα δύο τρίτα του συνόλου των πλαστών τραπεζογραμματίων. Το 94,5% των πλαστών τραπεζογραμματίων εντοπίστηκε σε χώρες της ζώνης του ευρώ, ενώ το 2,8% εντοπίστηκε σε κράτη μέλη της ΕΕ εκτός ζώνης ευρώ και το 2,7% σε άλλα μέρη του κόσμου.
Η πιθανότητα να λάβει κανείς πλέον πλαστό τραπεζογραμμάτιο είναι πολύ μικρή, καθώς ο αριθμός των πλαστών τραπεζογραμματίων παραμένει πολύ χαμηλός σε σχέση με τον αριθμό των τραπεζογραμματίων ευρώ σε κυκλοφορία, τα οποία υπερβαίνουν τα 25 δισεκατομμύρια. Το 2020, ο αριθμός των πλαστών τραπεζογραμματίων που εντοπίστηκαν ήταν 17 ανά 1 εκατομμύριο γνήσια τραπεζογραμμάτια σε κυκλοφορία. Πρόκειται για ένα ιστορικά χαμηλό επίπεδο, επισημαίνει η ΕΚΤ.
Προϊόντα αναπαραγωγής χαμηλής ποιότητας αποσύρονται συνεχώς από την κυκλοφορία. Αυτά εντοπίζονται εύκολα, καθώς δεν διαθέτουν χαρακτηριστικά ασφαλείας ή οι απομιμήσεις τους είναι πολύ κακής ποιότητας. Από τότε που εκδόθηκε η πρώτη σειρά τραπεζογραμματίων ευρώ, το Ευρωσύστημα, δηλαδή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι 19 εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ, ενθαρρύνει τους πολίτες να ελέγχουν προσεκτικά τα τραπεζογραμμάτια που λαμβάνουν.
Μπορεί κανείς να ελέγξει τη γνησιότητα των τραπεζογραμματίων του με την απλή μέθοδο των τριών ελέγχων («έλεγχος με την αφή, οπτικός έλεγχος και εξέταση υπό γωνία») που περιγράφεται στην ενότητα του δικτυακού τόπου της ΕΚΤ για το ευρώ, καθώς και στους δικτυακούς τόπους των εθνικών κεντρικών τραπεζών του Ευρωσυστήματος. Το Ευρωσύστημα βοηθά όσους κατ’ επάγγελμα διαχειρίζονται μετρητά να διασφαλίζουν ότι τα μηχανήματα διαχείρισης και επεξεργασίας τραπεζογραμματίων μπορούν να εντοπίζουν και να αποσύρουν από την κυκλοφορία τα πλαστά τραπεζογραμμάτια κατά τρόπο αξιόπιστο.
Η χρήση πλαστών τραπεζογραμματίων για πληρωμές αποτελεί ποινικό αδίκημα που μπορεί να οδηγήσει σε δίωξη. Σε περίπτωση υποψίας για πλαστό τραπεζογραμμάτιο, αυτό θα πρέπει να συγκριθεί απευθείας με ένα τραπεζογραμμάτιο το οποίο είναι αποδεδειγμένα γνήσιο. Εφόσον οι υποψίες αποδειχθούν βάσιμες, θα πρέπει να ειδοποιηθεί η αστυνομία ή – σύμφωνα με τις ρυθμίσεις που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο – η οικεία εθνική κεντρική τράπεζα ή εμπορική ή λιανική τράπεζα. Το Ευρωσύστημα στηρίζει τις διωκτικές αρχές στον αγώνα τους κατά της παραχάραξης και της κιβδηλείας του νομίσματος.
Καθήκον του Ευρωσυστήματος είναι να διαφυλάσσει την ακεραιότητα των τραπεζογραμματίων ευρώ και να εξακολουθεί να βελτιώνει τις τεχνικές παραγωγής τραπεζογραμματίων. Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ της δεύτερης σειράς –της σειράς «Ευρώπη»– είναι ακόμη πιο ασφαλή και συμβάλλουν στη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού στο νόμισμα, αναφέρει η ΕΚΤ.
