Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Τον στόχο των 35 εκατ. αφίξεων, των 250 εκατ. διανυκτερεύσεων και των 20 δισ. ευρώ άμεσων εσόδων θα προσπαθήσει να φτάσει μέχρι το 2021 η ελληνική τουριστική βιομηχανία.
Ο οδικός χάρτης του ΣΕΤΕ είχε ξεκινήσει από τον στόχο των 21 με 22 εκατ. τουρίστες το 2021, στην πορεία ανέβηκε στα 24 εκατ. και τώρα εκτοξεύεται στα 35 εκατ., αφού μόνο την περσινή χρονιά ανήλθε σε 23,6 εκατ. ξένους τουρίστες, ενώ ο πήχης του τζίρου ανεβαίνει από τα 14,1 δισ. ευρώ το 2015 στα 19,6 δισ. ευρώ το 2021.
Στην ετήσια μελέτη που γίνεται από το ΙΝSETE, επισημαίνεται ότι η επιδιωκόμενη αύξηση των αφίξεων και των εσόδων από τον εισερχόμενο και από τον εσωτερικό τουρισμό στην Ελλάδα θα προσδιοριστεί κατά κύριο λόγο από τον εμπλουτισμό και τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, καθώς και τον ρυθμό αύξησης της προσφοράς διεθνώς ανταγωνιστικών τουριστικών υπηρεσιών στη χώρα και σε μικρότερο βαθμό από τη ζήτηση τουριστικών υπηρεσιών, που σε περιόδους θετικής ανάπτυξης των χωρών προέλευσης είναι σε μεγάλο βαθμό απεριόριστη για μικρές χώρες, όπως η Ελλάδα.
Η εντυπωσιακή αύξηση των ξένων τουριστών στην Ελλάδα από όλες τις περιοχές προέλευσης (εκτός της Ρωσίας) οφείλεται και στην ουσιαστική βελτίωση της οικονομικής κατάστασης και του ικανοποιητικού ρυθμού ανάπτυξης των οικονομιών της Ζώνης του Ευρώ και γενικότερα της Ε.Ε.-28, σημειώνει ο ΣΕΤΕ.
Επίσης, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, σημαντική ήταν η επίπτωση της καλύτερης του αναμενομένου ανάπτυξης των γειτονικών χωρών στα Βαλκάνια και των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, όπως η Πολωνία, η Τσεχία και η Ουγγαρία. Από την άλλη πλευρά, συνεχίζει στην ανάλυσή του ο ΣΕΤΕ, η πολύ μεγάλη αύξηση των αφίξεων από την πΓΔΜ και από τη Βουλγαρία αποτελεί μια νέα πραγματικότητα που δεν δικαιολογείται μόνο από την ικανοποιητική ανάπτυξη των οικονομιών αυτών των χωρών το 2014 και το 2015.
Αποτελεί νέα πρακτική των κατοίκων αυτών των χωρών, ιδιαίτερα δε της Βουλγαρίας και της πΓΔΜ, που επιλέγουν τώρα τη Βόρεια Ελλάδα για τις ολιγοήμερες (συνήθως) διακοπές τους (σε σημαντικό βαθμό τα Σαββατοκύριακα), μεταβαίνοντας στις διάφορες τουριστικές περιοχές κατά κανόνα οδικώς. Δεδομένου ότι οι αφίξεις από τις δύο αυτές χώρες έχουν ήδη φτάσει τα 4,92 εκατ., με αύξησή τους κατά 114,8% από το 2013, είναι πολύ πιθανό να σταθεροποιηθούν (ή να αυξηθούν ελαφρά) από αυτά τα υψηλά επίπεδα στα επόμενα έτη, με αποτέλεσμα να επηρεάσουν και τον ρυθμό αύξηση των συνολικών αφίξεων.
Οι προοπτικές
Οι προοπτικές ανάπτυξης στα επόμενα έτη (2016-2017) των κυριότερων χωρών προέλευσης των ξένων τουριστών στην Ελλάδα, ώστε να καταστεί ο στόχος εφικτός είναι, σύμφωνα με την ανάλυση του INSETE, η εξής:
* Η οικονομία της Γερμανίας, από την οποία προέρχεται το 11,8% των ξένων τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε πορεία σταθερής ανάπτυξης, μέση ετήσια αύξηση (μ.ε.α.) του ΑΕΠ στην περίοδο 2009 – 2015 κατά 1,9%, με κινητήριο μοχλό τη δυναμική αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών της (2009 – 2015: μ.ε.α. 6%) και ιδιαίτερα των καθαρών εξαγωγών της (εξαγωγές μείον εισαγωγές) που στην περίοδο 2009 – 2015 σημείωσαν μέση ετήσια αύξηση 11,1%. Οι δαπάνες των Γερμανών για εισαγωγές υπηρεσιών από το εξωτερικό αυξάνονται κατά ποσοστό 2,4 φορές υψηλότερο από το ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ της χώρας σε σταθερές τιμές.
Δεδομένου ότι η αύξηση του ΑΕΠ της Γερμανίας αναμένεται να ανέλθει στο 1,6% το 2016 και το 2017, οι δαπάνες των Γερμανών για εισαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται με ρυθμό άνω του 4,7% ετησίως, πολύ περισσότερο αφού η ανάπτυξη της Γερμανίας το 2016 και το 2017 αναμένεται να προέλθει αποκλειστικά από την αύξηση της εγχώριας ζήτησης (με συμβολή κατά 2,1 π.μ. το 2016 και κατά 2,0 π.μ. το 2017),
Συνολικά, εκτιμάται ότι οι Γερμανοί τουρίστες δαπάνησαν στην Ελλάδα 2,24 δισ. ευρώ το 2015. Δεδομένου ότι η δαπάνη των Γερμανών κατοίκων για τουρισμό στο εξωτερικό διαμορφώθηκε στα 69,5 δισ. ευρώ το 2014 και περίπου στα 70 δισ. το 2015, το ποσό που δαπάνησαν στην Ελλάδα δεν υπερβαίνει το 3,2% αυτού του συνολικού ποσού. Επομένως, η δυνατότητα της χώρας μας να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες από τη Γερμανία και να αυξήσει τα έσοδά της από αυτή την πηγή εξαρτάται κυρίως από αυτή την ίδια και συγκεκριμένα από την ανάπτυξη διαφοροποιημένων τουριστικών προϊόντων και από τη διεθνώς ανταγωνιστική προσφορά υψηλής αξίας τουριστικών υπηρεσιών. Η προσφορά δε ανταγωνιστικών τουριστικών υπηρεσιών διευκολύνεται από τα υψηλής (και αυξανόμενης) αξίας συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδος στον συγκεκριμένο τομέα.
* Οι δαπάνες των κατοίκων του Ην. Βασιλείου για εισαγωγές υπηρεσιών από το εξωτερικό αυξάνονται κατά ποσοστό 2,1% ετησίως στην περίοδο 2009 – 2015, όσο και το ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ της χώρας σε σταθερές τιμές (2,0%). Συνολικά, οι τουρίστες από το Ην. Βασίλειο δαπάνησαν στην Ελλάδα άνω των 2,02 δισ. ευρώ το 2015. Δεδομένου ότι η συνολική ετήσια δαπάνη των κατοίκων του Ην. Βασιλείου για ταξίδια στο εξωτερικό ήταν το 2014 στα 51 δισ. ευρώ, το ποσό που δαπάνησαν στην Ελλάδα δεν υπερβαίνει το 3,9% αυτού του συνολικού ποσού. Επομένως, η δυνατότητα της Ελλάδος να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες από το Ην. Βασίλειο και να αυξήσει τα έσοδά της από αυτή την πηγή είναι επίσης σημαντική με τις προϋποθέσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
* Η οικονομία της Γαλλίας, από την οποία προέρχεται το 6,8% των ξένων τουριστών που επισκέπτονται την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε πορεία σταθερής αλλά σχετικά χαμηλής ανάπτυξης, με μέση ετήσια αύξηση (μ.ε.α.) του ΑΕΠ στην περίοδο 2009 – 2015 κατά 1,0%. Και στη Γαλλία, όπως στο Ην. Βασίλειο, κινητήριος μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας είναι η αύξηση της εγχώριας ζήτησης, κυρίως με την πολιτική των μηδενικών επιτοκίων και της ποσοτικής ενίσχυσης της ρευστότητας στην εγχώρια οικονομία που ακολουθεί η ΕΚΤ από την οποία έχουν επωφεληθεί στο μέγιστο βαθμό οι γαλλικές τράπεζες. Η μέση ετήσια αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών στην περίοδο 2009 – 2015 ήταν 4,7% και ήταν ακριβώς ίση με τη μ.ε.α. των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών.
Συνολικά, οι τουρίστες από τη Γαλλία δαπάνησαν στην Ελλάδα 1,19 δισ. ευρώ το 2015. Δεδομένου ότι οι συνολικές πληρωμές της Γαλλίας για ταξίδια των κατοίκων της στο εξωτερικό ανέρχονταν στα 37 δισ. το 2014 και γύρω στα 38 δισ. το 2015, συνεπάγεται ότι το ποσό που δαπάνησαν στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει γύρω στο 3,1% του συνολικού ποσού που δαπανούν οι κάτοικοι της Γαλλίας για τουρισμό στο εξωτερικό ετησίως. Η δυνατότητα της χώρας μας να προσελκύσει περισσότερους τουρίστες και έσοδα και από τη Γαλλία είναι επίσης δεδομένη.
Η αποτίμηση του Brexit
Όσον αφορά το Brexit επισημαίνεται, και μόνο για τη φετινή σεζόν, ότι ο πιο αρνητικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει περισσότερο τις αφίξεις στην Ελλάδα το 2016 είναι η μεγάλη αβεβαιότητα που δημιουργήθηκε, η ουσιαστική αδυναμία εκτίμησης των εξελίξεων στο Η.Β. στην Ευρώπη και στον κόσμο, καθώς και η αναμενόμενη μεγάλη πτώση του οικονομικού κλίματος στο Η.Β. και στην Ε.Ε.-27, τουλάχιστον στους επόμενους μήνες.
Οι Ιταλοί ξόδεψαν 832,7 εκατ. στην Ελλάδα
Η οικονομία της Ιταλίας, από την οποία προέρχεται το 5,8% των ξένων τουριστών που επισκέφθηκαν την Ελλάδα το 2015, βρίσκεται επίσης σε πορεία ανάκαμψης της οικονομίας της το 2015, όπου σημειώθηκε μικρή αύξηση του ΑΕΠ της χώρας κατά 0,8%, αλλά η μέση ετήσια αύξηση (μ.ε.α.) του ΑΕΠ της στην περίοδο 2009-2015 ήταν αρνητική, στο -0,3%.
Οι δαπάνες των κατοίκων της Ιταλίας για εισαγωγές υπηρεσιών από το εξωτερικό ήταν μειωμένες το 2015 κατά 12,5% (σε σταθερές τιμές του 2010) έναντι του 2006, ενώ το ΑΕΠ της χώρας ήταν μειωμένο στην ίδια περίοδο κατά -6,9%.
Aνάκαμψη
Δεδομένου ότι η αύξηση του ΑΕΠ της Ιταλίας αναμένεται να ανέλθει στο 1,1% το 2016 και στο 1,3% το 2017, οι δαπάνες των κατοίκων της για εισαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να ανακάμψουν ελαφρά κατά περίπου 1,0% ετησίως.
Συνολικά, οι τουρίστες από τη Ιταλία δαπάνησαν στην Ελλάδα 832,7 εκατομμύρια το 2015.
Δεδομένου ότι οι συνολικές πληρωμές της Ιταλίας για ταξίδια των κατοίκων της στο εξωτερικό ανέρχονταν στα 22 δισ. ευρώ το 2015, συνεπάγεται ότι το ποσό που δαπάνησαν στην Ελλάδα αντιπροσωπεύει μόλις το 3,8% του συνολικού ποσού που δαπανούν οι κάτοικοι της Ιταλίας για τουρισμό στο εξωτερικό ετησίως.
