Skip to main content

Ποιοι φόροι πέρασαν τον «πήχη» το 2018

Από την έντυπη έκδοση 

Με τα φορολογικά έσοδα της περσινής χρονιάς να διαμορφώνονται οριακά πάνω από τον στόχο και το πρωτογενές πλεόνασμα να παρουσιάζει υστέρηση 367 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου κυρίως λόγω της μεγάλης απόκλισης που παρατηρήθηκε στα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων ολοκληρώθηκε το 2018, σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα από το υπουργείο Οικονομικών.

Τα έσοδα από την άμεση φορολογία έκλεισαν με υστέρηση 83 εκατ. ευρώ λόγω των μειωμένων εισπράξεων από τους φόρους παρελθόντων ετών, ενώ στους έμμεσους φόρους καταγράφηκε υπέρβαση 105 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω των εσόδων από τον ΦΠΑ.

Η υστέρηση σε επίπεδο πρωτογενούς πλεονάσματος δεν φαίνεται να προκαλεί ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο. Πρώτον, διότι η υστέρηση από τον κωδικό των αποκρατικοποιήσεων θα καλυφθεί μέσα στον Ιανουάριο με την ολοκλήρωση της διαδικασίας παράτασης της σύμβασης του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» και, δεύτερον, διότι ο στόχος του 3,5% κρίνεται βάσει του πρωτογενούς πλεονάσματος σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης, κάτι που σημαίνει ότι θα συνυπολογιστούν τα αποτελέσματα των ασφαλιστικών ταμείων, των δήμων, αλλά και των νομικών προσώπων που ελέγχονται από το Δημόσιο.

Τα φορολογικά έσοδα ανήλθαν στα 48,85 δισ. ευρώ έναντι στόχου 48,83 δισ. ευρώ, με την υπέρβαση να είναι οριακή της τάξεως των 21 εκατ. ευρώ. Τα έσοδα από την άμεση φορολογία διαμορφώθηκαν στα 20,887 δισ. ευρώ έναντι στόχου 20,97 δισ. ευρώ (υστέρηση 83 εκατ. ευρώ), ενώ τα έσοδα από την έμμεση φορολογία διαμορφώθηκαν στα 27,996 δισ. ευρώ έναντι στόχου 27,861 δισ. ευρώ (υπέρβαση 105 εκατ. ευρώ). Ανά κατηγορία φόρου, η κατάσταση για το 2018 διαμορφώθηκε ως εξής:

  • Φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων: υπήρξε υπέρβαση κατά 23 εκατ. ευρώ ή 0,3%.
  • Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων: Τα έσοδα ξεπέρασαν τον στόχο κατά 89 εκατ. ευρώ ή 2,5%.
  • Φόροι στην περιουσία: Κινήθηκαν 17 εκατ. ευρώ πάνω από τον στόχο (ή 0,5%).
  • ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών (πλην πετρελαιοειδών): Υπήρξε αύξηση κατά 89 εκατ. ευρώ ή 0,7% έναντι του στόχου.
  • Φόρος ασφαλίστρων: Παρατηρήθηκε υπέρβαση κατά 11 εκατ. ευρώ ή 2,7%.

Υπέρβαση παρατηρήθηκε το δωδεκάμηνο και στους ακόλουθους κωδικούς:

  • Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 13 εκατ. ευρώ ή 1,1%.
  • Λοιποί φόροι κατανάλωσης κατά 48 εκατ. ευρώ ή 11%.
  • Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 64 εκατ. ευρώ ή 5,9%.
  • Λοιποί έμμεσοι φόροι κατά 46 εκατ. ευρώ ή 11,3%.
  • Έσοδα καταργηθέντων ειδικών λογαριασμών κατά 32 εκατ. ευρώ ή 10,1%.

Μειωμένα έναντι του στόχου την ίδια περίοδο ήταν τα έσοδα στις ακόλουθες βασικές κατηγορίες:

  • Άμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 175 εκατ. ευρώ ή 9%.
  • Λοιποί άμεσοι φόροι κατά 29 εκατ. ευρώ ή 1,2%.
  • ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 21 εκατ. ευρώ ή 1%.
  • ΦΠΑ καπνού κατά 10 εκατ. ευρώ ή 1,5%.
  • Τέλος ταξινόμησης οχημάτων κατά 24 εκατ. ευρώ ή 8,4%.
  • ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 32 εκατ. ευρώ ή 0,8%.
  • Λοιποί ΕΦΚ (καπνού κ.λπ.) κατά 79 εκατ. ευρώ ή 2,7%.
  • Απολήψεις από Ε.Ε. κατά 122 εκατ. ευρώ ή 27,4%.
  • Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 13 εκατ. ευρώ ή 0,3%.
  • Έσοδα ΝΑΤΟ κατά 16 εκατ. ευρώ ή 43,2%.
  • Έσοδα αποκρατικοποιήσεων κατά 1,133 δισ. ευρώ ή 82,9%.

Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 53,682 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 1,483 δισ. ευρώ ή 2,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το 2018 στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2019. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 51,042 δισ. ευρώ και είναι μειωμένα κατά 267 εκατ. ευρώ ή 0,5% έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 3,680 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 962 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4,642 δισ. ευρώ). Επιπλέον στο δωδεκάμηνο έχουν πραγματοποιηθεί και επιστροφές εσόδων της τάξης του 1,9 δισ. ευρώ που χρηματοδοτήθηκαν από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών, όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών. Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,639 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,216 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.

Έσοδα Δεκεμβρίου

Τον Δεκέμβριο 2018 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6,210 δισ. ευρώ μειωμένο κατά 2,243 δισ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5,422 δισ. ευρώ, μειωμένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 922 εκατ. ευρώ.

Οι κυριότερες κατηγορίες εσόδων στις οποίες σημειώθηκε αύξηση έναντι του στόχου τον Δεκέμβριο 2018 είναι οι ακόλουθες:

  • Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών κατά 20 εκατ. ευρώ.
  • ΦΠΑ λοιπών κατά 47 εκατ. ευρώ.
  • Φόρος ασφαλίστρων κατά 13 εκατ. ευρώ.
  • Τέλη κυκλοφορίας οχημάτων κατά 11 εκατ. ευρώ.
  • Έμμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 18 εκατ. ευρώ.
  • Λοιποί έμμεσοι φόροι κατά 14 εκατ. ευρώ.

Αντίθετα, μειωμένες έναντι του στόχου ήταν τον Δεκέμβριο 2018 κυρίως οι εξής κατηγορίες εσόδων:

  • Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων κατά 40 εκατ. ευρώ.
  • Άμεσοι φόροι ΠΟΕ κατά 72 εκατ. ευρώ.
  • ΦΠΑ πετρελαιοειδών κατά 19 εκατ. ευρώ.
  • ΕΦΚ ενεργειακών προϊόντων κατά 13 εκατ. ευρώ.
  • Λοιποί ΕΦΚ (καπνού κ.λπ.) κατά 18 εκατ. ευρώ.
  • Απολήψεις από Ε.Ε. κατά 126 εκατ. ευρώ.
  • Λοιπά μη φορολογικά έσοδα κατά 95 εκατ. ευρώ.
  • Έσοδα ΝΑΤΟ κατά 16 εκατ. ευρώ.
  • Έσοδα αποκρατικοποιήσεων κατά 1.131 εκατ. ευρώ.

«Η απόκλιση από τον στόχο στον Δεκέμβριο 2018, η οποία επηρεάζει και τα σωρευτικά μεγέθη, οφείλεται κατά κύριο λόγο σε ποσό ύψους 1,115 δισ. ευρώ που αφορά την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών για την περίοδο 2026-2046 και το οποίο θα εισπραχθεί τον Ιανουάριο 2019 αντί του Δεκεμβρίου που είχε προϋπολογιστεί. Το γεγονός αυτό δεν έχει καμία δημοσιονομική επίπτωση στο τρέχον έτος καθώς αφορά έσοδα σε μεταγενέστερα έτη» αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση το υπουργείο Οικονομικών.

Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 788 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 1,321 δισ. ευρώ έναντι του στόχου. Οι επιστροφές εσόδων του Δεκεμβρίου 2018 (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν σε 499 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 486 εκατ. ευρώ από το μηνιαίο στόχο (985 εκατ. ευρώ). Επιπρόσθετο ποσό ύψους 307,9 εκατ. ευρώ χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων.

Περιστολή δαπανών έναντι των στόχων

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού το 2018 ανήλθαν στα 55,998 δισ. και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,077 δισ. έναντι του στόχου (57,075 δισ.).

Ειδικότερα, οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 49,761 δισ. και είναι μειωμένες 564 εκατ. έναντι του στόχου.

Μειωμένες έναντι του στόχου ήταν κυρίως οι δαπάνες για λοιπές παροχές κατά 286 εκατ. (οι οποίες αφορούν εφάπαξ χρηματικά ποσά του ν. 4575/2018 άρθρα 10-14, τα οποία θα πληρωθούν τον Ιανουάριο του 2019 αντί του Δεκεμβρίου του 2018 που είχε αρχικά προϋπολογιστεί) και οι λειτουργικές δαπάνες κατά 243 εκατ. ευρώ.

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες σε σχέση με το 12μηνο 2017 κατά 308 εκατ. ευρώ.

Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) διαμορφώθηκαν σε 6.237 εκατ., παρουσιάζοντας μείωση έναντι του στόχου κατά 513 εκατ. ευρώ.

Ειδικά για τον Δεκέμβριο οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 11,090 δισ. και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 1,731 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 7,347 δισ. και παρουσιάζονται αυξημένες κατά 693 εκατ. έναντι του μηνιαίου στόχου.

Οι δαπάνες του ΠΔΕ ανήλθαν σε 3,743 δισ. και παρουσιάζονται αυξημένες έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 1,038 δισ. ευρώ.