Από την έντυπη έκδοση
Του Σταμάτη Ζησίμου
[email protected]
Το ζήτημα της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων επαναφέρουν στο προσκήνιο οι θεσμοί, πιέζοντας την ελληνική κυβέρνηση να νομοθετήσει την άρση των περιορισμών που τα κρατούν κλειστά. Μάλιστα η απαίτηση αυτή έχει ενσωματωθεί στο κείμενο του προσχεδίου της συμφωνίας. Την ίδια στιγμή, το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης επιδιώκει να αποφύγει μια «κεντρική νομοθέτηση», μεταφέροντας τις όποιες αποφάσεις στους αντιπεριφερειάρχες.
Το θέμα ήδη κοινοποιήθηκε στο υπουργείο, κύκλοι του οποίου επισημαίνουν ότι δεν πρόκειται να νομοθετηθεί η αύξηση των «εθνικών» Κυριακών, οι οποίες σήμερα αριθμούν τις οκτώ. Αντίθετα, φέρεται να αποδέχεται την άρση «αδικαιολόγητων περιορισμών» που, παρά τις σχετικές αποφάσεις των αυτοδιοικητικών αρχών, απαγορεύουν σε συγκεκριμένες κατηγορίες καταστημάτων να ανοίγουν τις Κυριακές.
Οι ίδιοι κύκλοι διευκρινίζουν ότι αν καταργηθεί η διάταξη του ν. 4177/2013 που απαγορεύει τη λειτουργία των καταστημάτων άνω των 250 τ.μ. αλλά και των καταστημάτων που ανήκουν σε αλυσίδες ή είναι shops in a shop, τότε δημιουργούνται ίσοι όροι ανταγωνισμού για μια σειρά από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες μέχρι τώρα δεν είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην τοπική οικονομία τις Κυριακές.
Όπως αναφέρουν, οι περιορισμοί αυτοί δεν βασίζονταν σε αντικειμενικούς λόγους δημόσιου συμφέροντος και δεν συνδέονται με τον αριθμό των Κυριακών κατά τις οποίες επιτρέπεται η λειτουργία των καταστημάτων και δημιουργούσαν αδικαιολόγητες στρεβλώσεις, οι οποίες περιόριζαν τον αντίκτυπο των αποφάσεων που εκδίδουν περιφερειακές αρχές.
Ουσιαστικά, αν νομοθετηθεί η άρση αυτών των περιορισμών, τότε θα μπορούν όλα τα καταστήματα, ανεξαρτήτως μεγέθους, να ανοίγουν τις Κυριακές που θα ορίζονται με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη.
Με βάση το ισχύον πλαίσιο, όλα τα καταστήματα ανεξαρτήτως μεγέθους και μορφής μπορούν να λειτουργούν οκτώ (8) Κυριακές. Συγκεκριμένα: 1) Τις δύο πρώτες Κυριακές κατά την έναρξη των δύο τακτικών εκπτωτικών περιόδων. 2) Τις δύο Κυριακές πριν από την ημέρα των Χριστουγέννων. 3) Την Κυριακή των Βαΐων. 4) Την τελευταία Κυριακή κάθε έτους. 5) Δύο Κυριακές κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων εκπτωτικών περιόδων.
Πρόκειται για τις «εθνικά» νομοθετημένες Κυριακές, καθώς υπό προϋποθέσεις με αιτιολογημένη απόφαση των αντιπεριφερειαρχών τα καταστήματα μπορούν να είναι ανοικτά κι άλλες Κυριακές του έτους.
Συγκεκριμένα, όπως ορίζεται στο άρθρο 16 παρ. 2 του νόμου 4177/2013, με αιτιολογημένη απόφαση του κατά τόπου αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη, μπορούν να οριστούν περιοχές στις οποίες επιτρέπεται προαιρετικά η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων και άλλες Κυριακές, πλην των οκτώ προαναφερθέντων, υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α) τα εμπορικά καταστήματα να έχουν συνολική επιφάνεια εμβαδού, όπως αυτό αναγράφεται στον λογαριασμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, μέχρι 250 τετραγωνικά μέτρα,
β) να μην ανήκουν υπό οποιαδήποτε νομική σχέση σε αλυσίδα καταστημάτων, εξαιρουμένων των περιπτώσεων συμβάσεων δικαιόχρησης (franchise),
γ) να μη λειτουργούν με συμφωνίες συνεργασίας τύπου «κατάστημα εντός καταστήματος» («shops-in-a-shop») και να μη βρίσκονται σε εκπτωτικά καταστήματα («outlet»), εμπορικά κέντρα ή εκπτωτικά χωριά.
Συνεπώς, γίνεται αντιληπτό ότι στην περίπτωση που αρθούν οι παραπάνω περιορισμοί, τότε το σύνολο των καταστημάτων με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη θα μπορεί να είναι ανοικτό περισσότερες Κυριακές. Βέβαια, αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να προεξοφληθεί εάν οι θεσμοί αποδεχτούν αυτή την έμμεση ρύθμιση απελευθέρωσης των Κυριακών και δεν απαιτήσουν να κατοχυρωθούν νομοθετικά.
Πάντως στο υπουργείο δηλώνουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει κεντρική ρύθμιση, καθώς υπάρχει το προηγούμενο της απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (100/2017) η οποία έκρινε αντισυνταγματική την απόφαση του πρώην υφυπουργού Ανάπτυξης Γεράσιμου Γιακουμάτου που επέτρεπε την προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές στην Αττική (Ιστορικό κέντρο Αθηνών και Δήμος Ραφήνας-Πικερμίου), στην κεντρική Μακεδονία (Ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης – Χαλκιδική) και στο Νότιο Αιγαίο (Ρόδος, Κως, Σύρος, Μύκονος και Σαντορίνη).
Αντιδράσεις στη Θεσσαλονίκη
Έντονες αντιδράσεις στον εμπορικό κόσμο της Θεσσαλονίκης προκαλούν οι πληροφορίες ότι με το προσχέδιο του νέου μνημονίου ανοίγει η Κερκόπορτα για την πλήρη απελευθέρωση της λειτουργίας των καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου.
«Σε μια περίοδο που αναζητούνται απεγνωσμένα να βρεθούν τρόποι τόνωσης της ανύπαρκτης αγοραστικής δύναμης και ψυχολογίας του Έλληνα, σε μια περίοδο κατά την οποία οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις, όσες έχουν παραμείνει εν λειτουργία, δίνουν τον ύστατο αγώνα επιβίωσης, τέτοιες “κινήσεις” έρχονται να κατεδαφίσουν οποιαδήποτε έννοια αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους και κοινωνίας, οποιαδήποτε έννοια θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά, αποδομούν πλήρως την αγορά εργασίας και εν τέλει καταστρέφουν ό,τι απέμεινε από τη μικρομεσαία ελληνική επιχειρηματικότητα, το τελευταίο ανάχωμα διατήρησης των τιμών σε χαμηλά επίπεδα», τονίζει ο ΕΣΘ. Γ. Χατζ.
