Από την έντυπη έκδοση
Του Θάνου Τσίρου
[email protected]
Για παράταση της πανδημίας και μέσα στον Απρίλιο προετοιμάζεται το υπουργείο Οικονομικών. Ήδη όλα δείχνουν ότι το λιανεμπόριο δεν πρόκειται να επαναλειτουργήσει ούτε στις 29 Μαρτίου. Ακόμη και το σενάριο της 5ης Απριλίου φαντάζει «παρακινδυνευμένο» αυτήν τη στιγμή, καθώς οι λοιμωξιολόγοι περιμένουν ότι και τις επόμενες ημέρες θα καταγράφονται αλλεπάλληλα αρνητικό ρεκόρ ειδικά σε ό,τι αφορά τον αριθμό των διασωληνωμένων.
Με δεδομένο ότι κάθε εβδομάδα που περνάει προσθέτει βάρος 725 εκατ. ευρώ στα δημόσια οικονομικά, μέσα στα επόμενα 24ωρα αναμένεται να σχεδιαστεί το πακέτο στήριξης της οικονομίας για τις επόμενες εβδομάδες.
Ο προϋπολογισμός των μέτρων στήριξης του 2021 θα ξεπεράσει τα 12 δισ. ευρώ, καθώς στον μέχρι τώρα «λογαριασμό» των μέτρων ύψους 11,6 δισ. ευρώ δεν υπάρχει πρόβλεψη ούτε για περαιτέρω παράταση του μέτρου της αναστολής των συμβάσεων εργασίας, ούτε για «κούρεμα» ενοικίων (με ταυτόχρονη αποζημίωση των ιδιοκτητών), ούτε και για αναστολή των φορολογικών υποχρεώσεων του επόμενου μήνα. Καμία δημοσιονομική μέριμνα δεν έχει ληφθεί μέχρι στιγμής ούτε για μια πιθανή 8η επιστρεπτέα προκαταβολή, η οποία όμως είναι πολύ πιθανό πλέον να χρειαστεί, καθώς σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις χιλιάδες επαγγελματίες θα παραμείνουν υποχρεωτικά «κλειστοί» και για τον Απρίλιο, αν όχι για ολόκληρο τον μήνα, τουλάχιστον για το μεγαλύτερο μέρος αυτού.
Ταυτόχρονα με τον σχεδιασμό του νέου πακέτου μέτρων στήριξης για τον επόμενο μήνα, θα γίνει και επανεκτίμηση των δημοσιονομικών επιδόσεων της φετινής χρονιάς. Άλλωστε, οι επικαιροποιημένες προβλέψεις θα πρέπει να αποτυπωθούν και στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής στρατηγικής αλλά και στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας τα οποία θα δοθούν στη δημοσιότητα μέσα στο δίμηνο Απριλίου-Μαΐου.
Πρόσθετη «τρύπα»
Όλα δείχνουν ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα φτάσει φέτος ακόμη και στα 13-14 δισ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισμός της φετινής χρονιάς προέβλεπε πρωτογενές έλλειμμα όχι μεγαλύτερο των 7 δισ. ευρώ. Η πρόσθετη «τρύπα» θα καλυφθεί με ταυτόχρονη αύξηση του δανεισμού αλλά και μείωση των ταμειακών διαθεσίμων σε μεγαλύτερη έκταση από αυτή που είχε προβλεφθεί στις αρχές της χρονιάς.
Μόλις προ ημερών, το οικονομικό επιτελείο παρουσίασε ένα πακέτο μέτρων στήριξης συνολικού ύψους 2,5 δισ. ευρώ για τη στήριξη της αγοράς. °Σε αυτό ενσωμάτωσε το «κούρεμα» των τριών πρώτων επιστρεπτέων προκαταβολών (σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει στο 30%-50% ή και ακόμη περισσότερο για κάποιον που θα επιλέξει να αποπληρώσει και το επιστρεπτέο τμήμα της ενίσχυσης μέχρι το τέλος του έτους), την 7η φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής, την αναστολή φορολογικών υποχρεώσεων μηνός Μαρτίου, το πρόγραμμα επιδότησης επιχειρηματικών δανείων μέσω του προγράμματος ΓΕΦΥΡΑ 2, το πρόγραμμα επιδότησης παγίων δαπανών, αλλά και το κούρεμα των ενοικίων και για τον μήνα Μάρτιο.
Με αυτά τα μέτρα, η υλοποίηση των οποίων εκτείνεται χρονικά μέχρι και το τέλος του έτους, το συνολικό κονδύλι ενισχύσεων για τη φετινή χρονιά ανέρχεται στα 11,6 δισ. ευρώ.
Όσα παίρνει ο… Απρίλιος
Ο λογαριασμός του ΥΠΟΙΚ φυσικά δεν μπορεί να συγκρατηθεί πλέον στα μέχρις εδώ επίπεδα, καθώς:
1. Θα χρειαστεί παράταση του μέτρου των αναστολών συμβάσεων και για τον μήνα Απρίλιο. Η πρακτική της εκ των προτέρων δήλωσης των εργαζομένων που θα παραμείνουν σε αναστολή αλλά και ο «αποκλεισμός» επιχειρήσεων που αποδεδειγμένα θα έχουν καλές οικονομικές επιδόσεις μέσα στην πανδημία (σ.σ.: εξετάζεται το ενδεχόμενο να μετρηθούν οι οικονομικές επιδόσεις και μέσα στο πρώτο τρίμηνο αντί για το 2020) θα συνεχιστούν και τον Απρίλιο.
Το «στοίχημα» είναι πλέον ποιος θα είναι ο αριθμός των εργαζομένων που θα παραμείνουν σε αναστολή και τον Απρίλιο. Ασφαλής πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει. Πρώτον, διότι δεν γνωρίζει κανείς αυτή τη στιγμή πότε θα επαναλειτουργήσει το λιανεμπόριο που είναι και ο μεγαλύτερος «εργοδότης» που παραμένει κλειστός. Δεύτερον, διότι δεν υπάρχει εικόνα για την εστίαση αλλά και το αν θα επιτραπεί η λειτουργία των τουριστικών μονάδων μέσα στο Πάσχα. Λόγω της έξαρσης της πανδημίας, αυτήν τη στιγμή οι προβλέψεις είναι απαισιόδοξες και το πιθανότερο είναι ότι ο αριθμός των εργαζομένων σε αναστολή θα παραμείνει πάνω από το όριο των 300.000 και τον Απρίλιο.
2. Ένα από τα μέτρα στήριξης του Απριλίου θα είναι η ανάληψη της υποχρέωσης καταβολής του Δώρου Πάσχα από το Δημόσιο για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Φέτος, ο δημοσιονομικός λογαριασμός για το Δώρο Πάσχα θα είναι πολύ μεγαλύτερος συγκριτικά με πέρυσι. Και αυτό διότι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν παραμείνει σε καθεστώς αναστολής ουσιαστικά για ολόκληρο το διάστημα από τον Ιανουάριο μέχρι τον Απρίλιο του 2021, δηλαδή για ολόκληρη (ή σχεδόν όλη) την περίοδο που λαμβάνεται υπ’ όψιν για να υπολογιστεί το Δώρο Πάσχα. Το πιθανότερο είναι ότι ως βάση υπολογισμού για το Δώρο θα χρησιμοποιηθεί το ποσό της έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης των 534 ευρώ.
3. Το «κούρεμα» των ενοικίων αναμένεται ότι θα παραταθεί και τον Απρίλιο. Είναι δεδομένο ότι θα ισχύσει για εργαζόμενους σε αναστολή αλλά και κλειστές επιχειρήσεις, ενώ είναι ένα ερώτημα το αν θα ισχύσει και για τις πληττόμενες επιχειρήσεις. Μετά το άνοιγμα της πλατφόρμας από το υπουργείο Οικονομικών για τη διόρθωση των λαθών στις δηλώσεις Covid αλλά και το ξεκαθάρισμα του τοπίου σχετικά με το περιεχόμενο των εκατοντάδων χιλιάδων δηλώσεων που έχουν υποβληθεί, ο «λογαριασμός» αναμένεται ότι θα αυξηθεί σημαντικά. Προς το παρόν έχουν δοθεί περισσότερα από 90 εκατ. ευρώ σε ιδιοκτήτες ακινήτων και ακόμη δεν έχει ξεκινήσει καν η καταβολή των αποζημιώσεων για ολόκληρο το 2021 που είναι και πιο βαρύ δημοσιονομικά, καθώς το κούρεμα φτάνει στο 100% και οι αποζημιώσεις στο 80% επί των αρχικών ενοικίων. Το συνολικό ύψος των κονδυλίων που θα χρειαστεί να καταβληθεί σε ιδιοκτήτες ακινήτων εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 250 εκατ. ευρώ.
4. Τον Απρίλιο θα καταβληθεί η 7η φάση της επιστρεπτέας προκαταβολής για να καλυφθούν οι απώλειες εσόδων του πρώτου τριμήνου. Αυτό που δεν έχει προϋπολογιστεί είναι η 8η επιστρεπτέα προκαταβολή, η οποία (εφόσον κλειδώσει) θα καλύψει τις απώλειες εσόδων του Απριλίου. Στο οικονομικό επιτελείο ελπίζουν ότι αν υπάρξει η επαναλειτουργία του λιανεμπορίου μέσα στον Απρίλιο αλλά και το άνοιγμα της εστίασης, έστω και πριν από το Πάσχα, ο συνολικός λογαριασμός θα μπορεί να περιοριστεί κάτω από τα 500 εκατ. ευρώ
5. Το καλάθι των παρεμβάσεων συμπληρώνεται με την αναστολή των φορολογικών υποχρεώσεων και για τον Απρίλιο. Το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στο ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι που θα μπουν στον σχετικό κατάλογο με τους ΚΑΔ. Εφόσον οι συνθήκες το επιτρέψουν, η λίστα θα «στενέψει» συγκριτικά με την αντίστοιχη του Μαρτίου η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
