Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Άδεια μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι, ερημωμένες πλατείες, ξενοδοχεία-φαντάσματα, εστιατόρια και καφέ χωρίς πελάτες. Ο COVID-19 εξαπλώνεται εκτός των κινεζικών συνόρων και πλήττει την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία.
Στην Ευρώπη, η Ιταλία – ένας από τους δημοφιλέστερους ευρωπαϊκούς προορισμούς για τους Κινέζους τουρίστες – βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, με τα κρούσματα κοροναϊού να αυξάνονται με ανησυχητικούς ρυθμούς. Ταξιδιωτικοί και τουριστικοί πράκτορες προετοιμάζονται για ακόμη πιο δύσκολους καιρούς, καθώς λόγω της επιδημίας έχει μειωθεί κατακόρυφα η ζήτηση από Κίνα, ενώ αυξάνονται και οι ακυρώσεις από άλλους ξένους ταξιδιώτες, που φοβούνται να ταξιδέψουν λόγω του ιού.
Ο COVID-19 έχει ήδη διαβεί το κατώφλι της Ευρώπης, απειλώντας την ευρωπαϊκή τουριστική βιομηχανία. Ιταλία και Γαλλία «νοσούν» ήδη. Ορατά και τα πρώτα συμπτώματα στον ελληνικό τουρισμό.
Η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία αποτελεί έναν πανίσχυρο κλάδο, που καλύπτει το 10,4% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 10% της παγκόσμιας απασχόλησης. Η Κίνα αποτελεί τη σημαντικότερη κινητήριο δύναμη για τον παγκόσμιο τουρισμό, κατέχοντας τα σκήπτρα σε αριθμό τουριστών και τουριστικών δαπανών.
Μόνο που ο κοροναϊός έβαλε προσωρινό φρένο στη δραστηριότητα των Κινέζων τουριστών. Στο πλαίσιο των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, η κυβέρνηση του Πεκίνου είχε ζητήσει στα τέλη Ιανουαρίου από τα κινεζικά τουριστικά πρακτορεία και tour operators να αναστείλουν προσωρινά τις πωλήσεις ταξιδιωτικών πακέτων. Η απόφαση προκάλεσε απότομη πτώση της δραστηριότητας και για τους Ευρωπαίους operators που βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό στην ταχύτατα αναπτυσσόμενη κινεζική αγορά. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις είναι ιδιαίτερα ευάλωτες, καθώς η Ευρώπη αποτελεί δημοφιλή προορισμό για τους Κινέζους τουρίστες, οι οποίοι παράλληλα φημίζονται και για τις αυξημένες δαπάνες για αγορές πολυτελών ειδών στη διάρκεια των διακοπών τους. Στη Βρετανία, για παράδειγμα, ο Κινέζος τουρίστας δαπανά κατά μέσο όρο τρεις φορές περισσότερα από ό,τι ο μέσος τουρίστας, σύμφωνα με στοιχεία του κρατικού οργανισμού VisitBritain.
Toν Μάρτιο και Απρίλιο του 2019, σχεδόν το ένα-τέταρτο των Κινέζων που ταξίδεψαν αεροπορικώς είχαν ως προορισμό την Ευρώπη, καθιστώντας τη Γηραιά Ήπειρο τον πιο δημοφιλή προορισμό εκτός Ασίας-Ειρηνικού, όπως δείχνουν τα στοιχεία της εταιρείας καταγραφής διεθνών πτήσεων ForwardKeys. Τα τελευταία όμως στοιχεία δείχνουν ότι οι αεροπορικές κρατήσεις προς την Ευρώπη έχουν μειωθεί κατά 37% τον Μάρτιο και Απρίλιο φέτος. «Η μεγαλύτερη αγορά εξερχόμενων τουριστών με την υψηλότερη, μέση κατά κεφαλήν δαπάνη, η Κίνα, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες», επισημαίνει ο Ολιβιέ Πόντι, αντιπρόεδρος της ForwardKeys σε πρόσφατη έκθεση. «Οι ακυρώσεις αυξάνονται μέρα με την ημέρα και η τάση εξαπλώνεται σε περισσότερες χώρες».
Η Κίνα αποτελεί την πιο σημαντική πηγή διεθνών τουριστών ανά τον κόσμο, τόσο βάσει αριθμού τουριστών όσο και βάσει εσόδων. Οι Κινέζοι πραγματοποίησαν το 2018 περίπου 150 εκατ. ταξίδια στο εξωτερικό κα ξόδεψαν περισσότερα από 277 δισ. δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού(UNWTO). Το ποσό είναι σχεδόν διπλάσιο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες δαπάνες των Αμερικανών τουριστών. Η δύναμη του Κινέζου τουρίστα έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια. Την πρώτη χρονιά της χιλιετίας, τα ταξίδια από τους Κινέζους τουρίστες ήταν μόλις 10,5 εκατομμύρια, ενώ το 2019 ο συγκεκριμένος αριθμός έφθασε τα 149,7 εκατομμύρια, σημειώνοντας αύξηση 1.326%. Μέσα σε διάστημα μικρότερο της 20ετίας, η Κίνα αναδείχθηκε στην πιο ισχυρή αγορά «εξαγωγής» τουριστών, υποσκελίζοντας τις ΗΠΑ. Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, οι δαπάνες των Κινέζων τουριστών ανήλθαν στα 277,3 δισ. δολάρια το 2018, από μόλις 10 δισ. δολάρια το 2000. Αντιστοίχως, οι Αμερικανοί τουρίστες δαπάνησαν 144,2 δισ. δολάρια, πάντα με βάση τα στοιχεία του UNWTO.
Διεθνή τουριστικά έσοδα ανά χώρα
Συνολικές δαπάνες από τουρίστες(2018, σε δισ. δολάρια)
- Κίνα 277.3 δισ. δολάρια
- ΗΠΑ 144.2
- Γερμανία 94.2
- Βρετανία 75.8
- Aυστραλία 36.8
- Καναδάς 33.3
- Νότια Κορέα 32
- Iταλία 30.1
Πηγή: UNWTO
«Νοσεί» ο ευρωπαϊκός τουρισμός
Στην Ιταλία, η απώλεια των Κινέζων τουριστών, αλλά και οι ματαιώσεις λόγω της έξαρσης του κοροναϊού τα τελευταία 24ωρα, οδηγούν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης την τουριστική βιομηχανία. Η εξάπλωση του COVID-19 πείθει και υποψήφιους ταξιδιώτες εκτός Κίνας να επανεξετάσουν τα σχέδιά τους για διακοπές.
Οι διεθνείς αεροπορικές κρατήσεις για τον Μάρτιο και Απρίλιο από άλλες περιοχές της Ασίας-Ειρηνικού είναι ήδη κάτω 11% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019, όπως δείχνουν τα στοιχεία της ForwardKeys.
Η Ένωση Ξενοδόχων της Ιταλίας προειδοποιεί ότι οι ακυρώσεις θα μπορούσα να αποσταθεροποιήσουν την ήδη αδύναμη οικονομία της χώρας. Ο πρόεδρος των ξενοδόχων της Βενετίας προειδοποίησε ότι μια παρατεταμένη κρίση θα μπορούσε να κοστίσει έως και 4,5 δισ. ευρώ. Το Καρναβάλι της πόλης των δόγηδων αποτελεί ήδη ένα από τα μεγάλα «θύματα», καθώς ματαιώθηκε λόγω του κοροναϊού.
Στη Γαλλία, οι Κινέζοι τουρίστες συνεισέφεραν περίπου το 7% των συνολικών τουριστικών εσόδων, ύψους 3,6 δισ. ευρώ του 2018, «πλημμυρίζοντας» όχι μόνο τα μουσεία και αξιοθέατα του Παρισιού αλλά και τα πολυκαταστήματα της γαλλικής πρωτεύουσας. η Γαλλία προσελκύει περίπου 2,7 εκατ. Κινέζους τουρίστες κάθε χρόνο. «Φέτος δεν θα είναι το ίδιο», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λεμέρ, καθώς παρατηρείται πτώση της τουριστικής κίνησης κατά 30% με 40%. «Έχουμε λιγότερους τουρίστες στη Γαλλία, 30% με 40% λιγότερους του αναμενομένου», ανέφερε ο κ. Λεμέρ. Η Γαλλία αποτελεί μια από τις χώρες με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα παγκοσμίως. Σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών Υποθέσεων, 89,4 εκατ. τουρίστες επισκέφθηκαν το 2018 τη Γαλλία και ο τουρισμός αντιπροσωπεύει σχεδόν το 8% του ΑΕΠ της χώρας.
Η εικόνα στην Ελλάδα
Ο τουρισμός αποτελεί κεντρικό πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και κερδίζει ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για την εθνική οικονομία. Αντιπροσωπεύει ήδη το 30,9% του ελληνικού ΑΕΠ και το 25,9% του συνόλου των απασχολούμενων το 2018, με τα ανάλογα στοιχεία του 2012 να βρίσκονται αντίστοιχα, μόνον στο 16,4% του ΑΕΠ και στο 18,3% της απασχόλησης.
Ο αριθμός των επισκεπτών από την Κίνα είναι αρκετά μικρός- αλλά ταχύτατα αυξανόμενος. Το 2018 κατέγραψε αύξηση 27% στους 134.570. Το 2017 είχε κάνει άλμα 32% σε σχέση με το 2016.
Περίπου 200.000 τουρίστες επισκέφθηκαν το 2019 την Ελλάδα και για φέτος ο συγκεκριμένος αριθμός αναμενόταν να φθάσει τις 250.000. Εκ των Κινέζων τουριστών που επισκέπτονται τη χώρα μας, περίπου το 90% επιλέγουν ως προορισμό τη Σαντορίνη. Το νησί αποτελεί αγαπημένο κινεζικό προορισμό, όμως μετά την επιδημία, τα ποσοστά έχουν μειωθεί σημαντικά. Ήδη παρατηρείται ένα «ντόμινο ακυρώσεων», όχι μόνο από Κίνα αλλά και από τουρίστες από άλλα μέρη του κόσμου.
Από τους 3.000 Κινέζους τουρίστες που αναμένει η Σαντορίνη αυτή την εποχή του χρόνου, ούτε 1.000 δεν έχουν φθάσει στο νησί. Οι τοπικοί πράκτορες εκτιμούν ότι θα χάσουν περίπου το 10% των φετινών τουριστικών εσόδων, ενώ σημαντικός αναμένεται και ο αντίκτυπος στην τοπική οικονομία, εμπόριο, μεταφορές και υπηρεσίες.
«Οι ακυρώσεις έφθασαν το 60% με 70% τον Φεβρουάριο και Μάρτιο. Φοβούμαστε ότι θα φθάσουν στο 100% τον Απρίλιο, καθώς τα προξενεία σταμάτησαν να εκδίδουν βίζες», δηλώνει στο euronews ο Αντώνης πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Σαντορίνης.
Ο επίσημος στόχος ήταν ο αριθμός των Κινέζων τουριστών να φτάσει τους 500.000 το 2021. Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι η επιδημία θα επιφέρει πλήγμα και στον ελληνικό τουρισμό. Ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, εκτίμησε ότι οι ακυρώσεις από Κίνα είναι μέχρι στιγμής της τάξης του 60% με 70%.
ΔΕΚΑ ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΚΙΝΕΖΟΥΣ ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ
Από όλους τους Κινέζους τουρίστες που ταξίδεψαν στο εξωτερικό την προηγούμενη διετία, το 67% επέλεξε άλλες ασιατικές χώρες ή περιοχές, το 51% το Χογκ-Κογκ, Μακάο ή Ταϊβάν, ενώ το 38% προτίμησε κάποιον προορισμό της Ευρώπης, το 25% τη Βόρειο Αμερική και το 20% την Αυστραλία/Νέα Ζηλανδία, όπως δείχνουν στοιχεία της Nielsen.
Οι ασιατικοί προορισμοί είναι οι πιο δημοφιλείς για τους Κινέζους τουρίστες λόγω διαφόρων ευνοϊκών παραγόντων, όπως πιο απλή διαδικασία έκδοσης visa, πιο προσιτές τιμές και βολική μεταφορά. Ιαπωνία, Ταϊλάνδη και Νότια Κορέα αποτελούν τις τρεις κορυφαίες επιλογές, ενώ ακολουθούν Σιγκαπούρη, Μαλαισία και Μαλδίβες.
Σχεδόν το 40% των Κινέζων που ταξιδεύουν στο εξωτερικό επιλέγουν κάποιον ευρωπαϊκό προορισμό, κυρίως προς τη Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία και Ιταλία.
- Χογκ-Κογκ
- Ιαπωνία
- Μακάο
- Ταϊλάνδη
- Ν. Κορέα
- ΗΠΑ
- Σιγκαπούρη
- Ταϊβάν
- Αυστραλία
- Γαλλία
Πηγή: Nielsen
Η Ευρώπη προσελκύει ολοένα και περισσότερους Κινέζους τουρίστες, που επιλέγουν και πιο εναλλακτικούς προορισμούς. Το 2018 διπλασιάσθηκαν οι αφίξεις από Κίνα σε οκτώ ευρωπαϊκές χώρες: Δημ. Τσεχίας, Δανία, Ρωσία, Ισπανία, Βέλγιο, Σουηδία, Σερβία και Μαυροβούνιο.
