Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Ασφυκτικές πιέσεις δέχεται πλέον η ΕΚΤ από το Βερολίνο, την ώρα που η αλματώδης άνοδος του πληθωρισμού, όπως έδειξαν τα χθεσινά στοιχεία για τον μήνα Νοέμβριο, «ανεβάζει το θερμόμετρο» και δυσκολεύει το έργο της κεντρικής τράπεζας της Ευρωζώνης, παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις του αντιπροέδρου της Λουίς ντε Γκίντος, ο οποίος άφησε «ανοικτή την πόρτα» για συνέχιση του ΡΕΡΡ και μετά τον Μάρτιο. Η νέα μετάλλαξη Όμικρον αλλάζει τα δεδομένα, καθώς φέρνει στο προσκήνιο νέους κινδύνους για την οικονομία και περιπλέκει ακόμη περισσότερο το τοπίο για τον πληθωρισμό, όπως υπογράμμισε και ο πρόεδρος της Φέντεραλ Ριζέρβ στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο οποίος αποσύρει πλέον από τη ρητορική του τη λέξη «προσωρινός».
Η νέα γερμανική κυβέρνηση έσπευσε να βάλει «κόκκινες γραμμές», στέλνοντας σαφές μήνυμα στην ΕΚΤ ότι ο πληθωρισμός πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ο νέος Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανέφερε απερίφραστα, σε δηλώσεις του στην Bild, ότι «δεν θα δεχθούμε πολύ υψηλό πληθωρισμό σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και γι’ αυτό θα τον παρακολουθούμε στενά», συμπληρώνοντας ωστόσο, επικαλούμενος τις απόψεις ειδικών, ότι δεν πιστεύει πως θα αποτελέσει μακροπρόθεσμο φαινόμενο.
Ένα πρώτο δείγμα γραφής έδωσε και ο επερχόμενος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρίστιαν Λίντνερ, ο οποίος δεσμεύθηκε να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο για τη σταθεροποίηση των δημοσιονομικών και τη μείωση του χρέους σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, ούτως ώστε η ΕΚΤ να μπορέσει να «πολεμήσει» τον πληθωρισμό χωρίς κανένα δισταγμό, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο. Τα σχόλια του Λίντνερ έλαβαν χώρα αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη που ξέφυγε τον Νοέμβριο στο επίπεδο-ρεκόρ του 4,9%, αλλά και για τον πληθωρισμό στη Γερμανία μία μέρα νωρίτερα, που εκτινάχθηκε στο 6%, υψηλό 29 ετών. Από κοντά ο πληθωρισμός και στη Γαλλία, που έκανε άλμα στο 3,4%, υψηλό 13 ετών. «Τα νούμερα αυτά πιστοποιούν ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες μας. Η νέα γερμανική κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει την περαιτέρω άνοδο των τιμών», είπε χαρακτηριστικά.
Προειδοποίησε ότι τα υπερβολικά υψηλά ελλείμματα θα εμποδίσουν την ΕΚΤ στη μάχη κατά του πληθωρισμού, εάν χρειαστεί να λάβει μέτρα, σημειώνοντας ότι «στην Ευρώπη και στη Γερμανία θα ταχθούμε υπέρ των σταθερών δημοσιονομικών και της μείωσης των χρεών». Οι δηλώσεις Λίντνερ απηχούν ουσιαστικά τις αντίστοιχες του απερχόμενου διοικητή της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν, ο οποίος δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να κρατά αποστάσεις από τις κυβερνήσεις, προβάλλοντας αντίσταση σε οιαδήποτε πίεση για στήριξη των υπερχρεωμένων χωρών ή υπηρετώντας στόχους άλλους πέραν της σταθερότητας των τιμών.
Η ΕΚΤ έχει ήδη συσσωρεύσει κρατικά ομόλογα αξίας 4,5 τρισ. ευρώ και έχει δεσμευθεί να συνεχίσει τις αγορές όσο αυτό κριθεί αναγκαίο, όπως επίσης και να διατηρήσει τα επιτόκια στα σημερινά επίπεδα έως ότου ο πληθωρισμός σταθεροποιηθεί. Το μήνυμα αυτό έστειλε ξανά ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος σε δηλώσεις του στη γαλλική «Les Echos», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο συνέχισης των αγορών ομολόγων καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022 για τη στήριξη της οικονομίας, καθώς και της επανάληψης του ΡΕΡΡ μετά τα τέλη Μαρτίου.
Καμπανάκι από Fed
Στον επίμονα υψηλό πληθωρισμό και στον πιθανό αντίκτυπο της μετάλλαξης Όμικρον στην αμερικανική οικονομία αναφέρθηκε και ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ, μιλώντας στη Γερουσία.
Ο Αμερικανός κεντρικός τραπεζίτης εμφανίστηκε πιο επιθετικός απέναντι στον κίνδυνο του πληθωρισμού και έκανε λόγο για ταχύτερη άρση των νομισματικών μέτρων στήριξης στις ΗΠΑ.
Παρότι προέβλεψε ανάπτυξη 5% για φέτος, ο Πάουελ υπογράμμισε τους κινδύνους που συνιστά η νέα μετάλλαξη για την οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση, χωρίς ωστόσο οι κίνδυνοι αυτοί να έχουν αποτυπωθεί στις προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας. Ο ίδιος έκανε λόγο για τριπλή απειλή: Μπορεί να ασκήσει περαιτέρω ανοδικές πιέσεις στις τιμές, να πλήξει την αγορά απασχόλησης και να επιδεινώσει την κρίση στην εφοδιαστική αλυσίδα. Για τον λόγο αυτό, ο Πάουελ είπε ότι η λέξη «μεταβατικός» δεν είναι πλέον η κατάλληλη για να περιγράψει τον πληθωρισμό στα σημερινά υψηλά επίπεδα.
«Ίσως είναι η κατάλληλη στιγμή για να αποσύρουμε τη λέξη προσωρινός», είπε χαρακτηριστικά. Υπό αυτές τις συνθήκες, θεωρεί ότι θα ήταν σωστό για τη Fed να εξετάσει την επιτάχυνση του tapering με βάση την ισχύ της οικονομίας και τον υψηλό πληθωρισμό.
Ο Πάουελ εκτιμά ότι οι παράγοντες που οδηγούν τον πληθωρισμό σε άνοδο θα διαρκέσουν και το επόμενο έτος.
Συστάσεις από την Τράπεζα της Αγγλίας
Προειδοποίηση ότι η νέα μετάλλαξη θα πλήξει την καταναλωτική εμπιστοσύνη, η οποία με τη σειρά της θα υπονομεύσει την ανάκαμψη, απηύθυναν και αξιωματούχοι της Τράπεζας της Αγγλίας, εφιστώντας την προσοχή και για πιθανή περαιτέρω άνοδο του πληθωρισμού.