Του Μιχάλη Ψύλου
Όταν ρώτησαν κάποτε τον Ελον Μασκ τι ψηφίζει, απάντησε: «Είμαι μισός Δημοκρατικός, μισός Ρεπουμπλικάνος». Πριν τρία χρόνια έγραψε στο twitter ότι είναι «ανεξάρτητος και κεντρώος πολιτικά». Πριν από μερικές εβδομάδες μάλιστα, διαβεβαίωσε ότι θέλει να μείνει εκτός πολιτικής.
Με καταγωγή από τη Νότια Αφρική και με νοτιοαφρικανική, καναδική και αμερικανική υπηκοότητα, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο και ιδιοκτήτης της Tesla και της Space X, έχει την έδρα του στις Ηνωμένες Πολιτείες και φροντίζει να τα έχει καλά και με τα δύο μεγάλα κόμματα. Προεκλογικά ο Μασκ έχει υποστηρίξει τόσο Δημοκρατικούς, όσο και Ρεπουμπλικάνους υποψήφιους. Σύμφωνα με στοιχεία του Center for Responsive Politics, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας «δίνει δωρεές που κατανέμονται σχετικά ομοιόμορφα μεταξύ των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών, αν και στις τελευταίες εκλογές ενίσχυσε περισσότερο τους υποψηφίους των Δημοκρατικών». Σημεία των καιρών! Όταν μεσουρανούσε ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Μασκ δεν είχε διστάσει να εμφανιστεί ως σύμβουλος του τέως προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, γεγονός για το οποίο επικρίθηκε έντονα.
Αλλωστε, ο σημερινός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν έβρισκε πάντα και μεγάλη υποστήριξη από τον δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία: η πίεση Μπάιντεν για τη θέσπιση ελάχιστου παγκόσμιου φόρου για τις πολυεθνικές είναι προφανώς ένα αγκάθι για το αφεντικό της Tesla.
Ο Μασκ εξέφρασε επίσης τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ο Μπάιντεν δεν έδωσε συγχαρητήρια στη διαστημική του εταιρεία SpaceX: «Ακόμα κοιμάται», έγραψε ειρωνικά ο Μασκ στο Twitter, παίρνοντας ουσιαστικά τη θέση του Τραμπ, ο οποίος είχε αποκαλέσει τον Μπάιντεν, «Sleepy Joe» κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Επιπλέον, ο Μπάιντεν είναι υπέρμαχος και των συνδικάτων, για τα οποία ο Μασκ δεν θέλει να ακούσει στα εργοστάσιά του. Η οργή του Μασκ ξεχείλισε μάλιστα όταν ο Μπάιντεν κάλεσε τον περασμένο Αύγουστο στο Λευκό Οίκο μόνο τους επικεφαλής των τριών αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών Ford, General Motors και Chrysler και πρότεινε έκπτωση φόρου, ύψους 4.500 δολαρίων στους πολίτες που θα αγοράζουν ηλεκτρικά οχήματα κατασκευασμένα σε αυτοκινητοβιομηχανίες, όπου υπάρχουν συνδικαλισμένοι εργάτες. Με τον τρόπο αυτό, ο Μπάιντεν έδινε προβάδισμα στις τρεις μεγάλες αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες έναντι της Tesla και άλλων εταιρειών. «Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν είναι η πιο φιλική διοίκηση. Φαίνεται να ελέγχεται από τα συνδικάτα, απ′ όσο μπορώ να πω», είχε πει ο Μασκ.
Επενδύει στο lobbying
Ανοιχτή αντιπαράθεση με τον Μπάιντεν είχε ο Μασκ και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, σχολιάζοντας επικριτικά τα κυβερνητικά μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του COVID-19. Για παράδειγμα, αποδοκίμασε τις προσωρινές απαγορεύσεις κυκλοφορίας στην πολιτεία της Καλιφόρνια: «Η κυβερνητική εντολή να μείνουμε στο σπίτι αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τις επιχειρήσεις», υποστήριξε ο Μασκ. Πρόσθεσε μάλιστα ότι : «Το να λένε ότι δεν μπορείς να φύγεις από το σπίτι σου και ότι θα σε συλλάβουν αν το κάνεις είναι φασιστικό. Αυτό δεν είναι δημοκρατικό, αυτό δεν είναι ελευθερία».
Ο Μασκ εξέφρασε επίσης, δημοσίως τη δυσαρέσκειά του για την προσωρινή διακοπή λειτουργίας των εργοστασίων. Αν και αρχικά δήλωσε ότι συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του νόμου, τον Μάιο του 2020 ανακοίνωσε ότι ήθελε να ανοίξει ξανά το εργοστάσιο της Tesla στην Καλιφόρνια παρά τους τοπικούς απαγορευτικούς κανονισμούς – ακόμη και με τον κίνδυνο να συλληφθεί γι’ αυτό.
Σε κάθε περίπτωση, όσο και αν θέλει να εμφανιστεί ακομμάτιστος, ο 50χρονος Μασκ είναι πολύ ενεργός πολιτικά, κάτι που φαίνεται και από το γεγονός ότι οι εταιρείες του Tesla και SpaceX έχουν επενδύσει μόνο για εφέτος, εκατομμύρια δολάρια για lobbying.Το CNBC μετέδωσε ότι η SpaceX ξόδεψε εφέτος στις εταιρείες lobbying κάπου 1,8 εκατομμύρια δολάρια. Το 2020,ο όμιλος είχε επενδύσει περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια για αυτούς τους σκοπούς. Ο «διαστημικός» ανταγωνιστής του Μασκ, ο Τζεφ Μπέζος με την Blue Origin, λέγεται ότι επένδυσε 1,4 εκατομμύρια δολάρια επίσης για lobbying,εφέτος.
Η αυτοκινητοβιομηχανία Tesla είχε επίσης δαπανήσει κάπου 400.000 δολάρια για άσκηση πίεσης, μέχρι τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με το CNBC. Ως μέτρο σύγκρισης, η παραδοσιακή αυτοκινητοβιομηχανία Ford έχει ξοδέψει 2,6 εκατομμύρια δολάρια lobbying από την αρχή του χρόνου.
Κυβερνήτης, ίσως;
Ο Έλον Μασκ χρειάζεται άλλωστε τους «λομπίστες» καθώς έχει συγκρουστεί επανειλημμένα με τις επίσημες, αμερικανικές αρχές για θέματα του αυτοκινήτου. Αμερικανικά μέσα κάνουν μάλιστα λόγο για έναν «συνεχή ανταρτοπόλεμο» του δισεκατομμυριούχου με την ομοσπονδιακή υπηρεσία Μεταφορών, αλλά και των Αυτοκινητοδρόμων, για το θέμα του «αυτόματου πιλότου» σε τροχαία ατυχήματα των οχημάτων της Tesla.
Με αυτά και μ`αυτά, τα ερωτήματα πληθαίνουν αν ο Μασκ έχει πολιτικές φιλοδοξίες. Ακόμη και για τον Λευκό Οίκο! Η απάντηση είναι φυσικά, όχι, γιατί δεν πληροί μια από τις βασικές προϋποθέσεις: Δεν έχει γεννηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά αν η Αμερικανική προεδρία είναι απαγορευμένο φρούτο για τον Μασκ, αυτό δεν ισχύει για άλλα πολιτικά αξιώματα. Κυβερνήτης πολιτείας, ίσως; Ο Μασκ θέλει να επιβάλει μεγάλες αλλαγές σε θέματα του περιβάλλοντος ή του Διαστήματος, και ίσως το lobbying δεν αρκεί από μόνο του …
