Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Την αξιολόγηση των κινδύνων του Ευρωπαϊκού Συστήματος Τραπεζών ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (European Banking Authority – EBA) για το 2018.
H Ευρωπαϊκή Αρχή σημειώνει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, αλλά και το γεγονός πως δεν είναι λίγα αυτά που πρέπει ακόμη να γίνουν για τις ευρωπαϊκές τράπεζες ώστε αυτές να ενδυναμωθούν περαιτέρω, απέναντι σε επιμέρους προβλήματα. Ως τέτοια ορίζονται και τα προβλήματα των επιμέρους χωρών αλλά και προβλήματα που δημιουργούνται από αδυναμίες του συνολικού θεσμικού πλαισίου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τα «κόκκινα» δάνεια.
Εξωγενείς παράγοντες, όπως η αβεβαιότητα σχετικά με την απόσυρση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., πολιτικές εντάσεις σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, η αναβίωση του προστατευτισμού μεταξύ των μεγάλων οικονομιών του πλανήτη και οι αυξημένες ανησυχίες για την αναδυόμενη αγορά μπορούν να υπονομεύσουν την πρόοδο στον τραπεζικό τομέα και να επηρεάσουν αρνητικά την οικονομική σταθερότητα. Πλην όμως, όπως αναφέρει στην έκθεσή της η EBA, o τραπεζικός τομέας συνέχισε να επωφελείται από τις θετικές μακροοικονομικές εξελίξεις στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες αντικατοπτρίστηκαν στην αύξηση των χορηγήσεων το 2018.
Βεβαίως το θέμα δεν αφορά τη χώρα μας, πλην όμως καταγράφει μία τάση που μπορεί να απολαύσουν και οι ελληνικές τράπεζες εφόσον μειώσουν δραματικά τα «κόκκινα» δάνεια.
Όπως καταγράφει η έκθεση της EBA, οι πωλήσεις συναλλαγών NPLs αυξάνονται συνεχώς σε ετήσια βάση.Το 2017 οι πωλήσεις χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων έφθασαν τα 144 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του 2018 οι πωλήσεις των NPLs έφθασαν σε 125 δισ. ευρώ και 60 ακόμη δισ. ευρώ έπονται για τη χρονιά που εκπνέει. Τα περισσότερα από αυτά αποτελούν συμφωνίες του Νότου, δηλαδή Ιταλίας και Ισπανίας με 59 δισ. ευρώ και 33 δισ. ευρώ αντιστοίχως. Ακολουθεί η Ιρλανδία με 11 δισ. ευρώ, η Ελλάδα με 7 δισ. ευρώ, η Κύπρος με 3 δισ. ευρώ και η Πορτογαλία με 2 δισ. ευρώ.
Οι νομικές διαδικασίες και μία όχι και τόσο ισχυρή δευτερογενής αγορά αποτελούν τα σημαντικότερα προβλήματα για την αντιμετώπιση πανευρωπαϊκά των «κόκκινων» δανείων.
Σε ό,τι αφορά τη χώρα μας, είναι σαφές πως από την καινούργια χρονιά τα σχέδια για τα «κόκκινα» δάνεια θα αποτελέσουν πεδίο συζήτησης και επιλογής των τραπεζών, μολονότι φαίνεται πως οι θεσμοί εκφράζουν ενστάσεις και επιβάλλουν διορθωτικά πλάνα στον σχεδιασμό των ελληνικών θεσμών ΤΧΣ και ΤτΕ.
Από την άλλη πλευρά οι ελληνικές τράπεζες αξιολογούν την τάση ενίσχυσης των χορηγήσεων στην Ευρώπη, ευελπιστώντας πως μπορούν μέσα στην καινούργια χρονιά να περάσουν υπό προϋποθέσεις σε θετική πιστωτική επέκταση.
Σε ό,τι αφορά την έκθεση της EBA με βάση στοιχεία του Ιουνίου του 2018 που είναι σε αντίθεση με την τάση μείωσης των τελευταίων ετών, τα δάνεια των ευρωπαϊκών τραπεζών προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις σημείωσαν αύξηση, κυρίως λόγω της αύξησης των χορηγήσεων σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατά 8% και της αύξησης των δανείων για εμπορικά ακίνητα κατά 9%. Αύξηση όμως σημείωσαν και τα δάνεια σε νοικοκυριά κατά 3%.
Ο μέσος όρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες της Ε.Ε. μειώθηκε από 4,4% τον Ιούνιο του 2017 σε 3,6% τον Ιούνιο του 2018 και είναι το χαμηλότερο επίπεδο από τότε που ο όρος «μη εξυπηρετούμενα δάνεια» εναρμονίστηκε για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή από το 2014.