Από την έντυπη έκδοση
Του Στέλιου Παπαπέτρου
[email protected]
Τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολουμένων και αγροτών επί του ποσοστού του 85% του καθαρού τους φορολογητέου εισοδήματος, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές, ορίζει η νέα εγκύκλιος του ΕΦΚΑ. Με την εγκύκλιο 7/2018 παρέχονται διευκρινίσεις και οδηγίες για την πληρέστερη κατανόηση και την ενιαία εφαρμογή των νέων διατάξεων, καθώς μόνο για τη φετινή χρονιά προβλέπεται «έκπτωση» ύψους 15% επί του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος που δηλώνουν οι αυτοαπασχολούμενοι σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Επισημαίνεται ότι από το 2019 και εφεξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται στο 100% του καθαρού φορολογητέου εισοδήματος.
Όπως αναφέρει η εγκύκλιος, από την 01.01.2017 ως βάση υπολογισμού των εισφορών καθορίσθηκε το Καθαρό Φορολογητέο Αποτέλεσμα (ΚΦΑ) κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος. Το ΚΦΑ διαμορφώνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 20 έως 27 και του άρθρου 36 του ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος), όπως ισχύει κάθε φορά, και για τη δημιουργία του λαμβάνονται υπόψη εισοδήματα από δραστηριότητες ή ιδιότητες που δημιουργούν υποχρέωση ασφάλισης. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις από 01.01.2018 και εφεξής στη βάση υπολογισμού, όπως αυτή διαμορφώνεται κατά τα ανωτέρω, συμπεριλαμβάνονται και οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές.
Συγκεκριμένα η εγκύκλιος αναφέρει τα εξής:
1. Ειδικότερα για το 2018, οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογιστούν επί του ποσού που αντιστοιχεί στο 85% της ανωτέρω βάσης υπολογισμού των εισφορών, ήτοι επί του 85% του αθροίσματος ΚΦΑ και καταβλητέων εισφορών προηγούμενου έτους.
2. Από 01.01.2019 και εφεξής οι ασφαλιστικές εισφορές θα υπολογίζονται επί του ποσού που αντιστοιχεί στο 100% του αθροίσματος ΚΦΑ και καταβλητέων εισφορών προηγούμενου έτους.
3. Ως καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές θεωρούνται οι οριστικοποιημένες (μετά την εκκαθάριση) ασφαλιστικές εισφορές όλων των κλάδων που είχε υποχρέωση να καταβάλλει ο ασφαλισμένος ανεξάρτητα αν έχουν καταβληθεί ή οφείλονται.
4. Επισημαίνεται ότι λαμβάνονται υπόψη ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν μόνο σε υποχρεωτική υπαγωγή στην ασφάλιση. Δεν συνυπολογίζονται ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν σε προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης και σε αναγνωρίσεις χρόνων ασφάλισης.
Ήδη, ο ΕΦΚΑ σε συνεργασία με την ΗΔΙΚΑ και την ΑΑΔΕ έχει προχωρήσει στις απαραίτητες προσαρμογές που υποστηρίζουν τους νέους κανόνες υπολογισμού των εισφορών:
1. Για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού εισφορών από 01/01/2019 και εφεξής θα λαμβάνεται υπόψη το 100% του αθροίσματος ΚΦΑ προηγούμενου έτους ή του τελευταίου εκκαθαρισμένου και καταβλητέων εισφορών του αντίστοιχου έτους.
2. Για τον υπολογισμό εισφορών έτους 2018, και έως την οριστικοποίηση – εκκαθάριση, η βάση υπολογισμού πρέπει να προσδιοριστεί με το εισόδημα και τις καταβλητέες εισφορές του έτους 2016 ως του πιο πρόσφατα εκκαθαρισμένου έτους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ασφαλιστικές εισφορές έτους 2016 έπρεπε να καταβληθούν στους πρώην ασφαλιστικούς οργανισμούς που εντάχθηκαν από 01.01.2017 στον ΕΦΚΑ, ειδικά για το 2016, θα ληφθούν υπόψη εκείνες που έχουν καταβληθεί (καταβληθείσες). Δεδομένου ότι οι ασφαλιστικές εισφορές 2017 έχουν εκδοθεί και παρακολουθούνται από τον ΕΦΚΑ, κατά την οριστικοποίηση και εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών 2018 θα ληφθούν υπόψη οι καταβλητέες εισφορές 2017.
3. Οι καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές έτους 2016 περιλαμβάνονται στο αρχείο εισοδημάτων που έχει αποσταλεί από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
4. Οι ασφαλιστικές εισφορές αθροίζονται στις αντίστοιχες πηγές εισοδήματος (Επιχειρηματική ή Αγροτική) για τις περαιτέρω διαδικασίες υπολογισμού εισφορών.
5. Στην εφαρμογή «Έσοδα – Ασφάλιση Μη Μισθωτών» ΕΦΚΑ, έχουν δημιουργηθεί πεδία απεικόνισης του ποσού των εισφορών που έχουν ληφθεί υπόψη για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού των εισφορών.
6. Επιπλέον, έχουν γίνει οι απαραίτητες τροποποιήσεις στο ειδοποιητήριο πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών με απεικόνιση του ποσού των εισφορών που έχουν ληφθεί υπόψη για τον προσδιορισμό της βάσης υπολογισμού.
Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στις εγκύκλιες οδηγίες που έχουν εκδοθεί και αφορούν τους ενιαίους κανόνες υπολογισμού εισφορών Ελ. Επαγγελματιών, Αυτοαπασχολούμενων και Αγροτών.
Ανάρτηση ειδοποιητηρίων πληρωμής των εισφορών
Επισημαίνεται ότι οι εισφορές Ιανουαρίου 2018 των Αγροτών, Αυτοαπασχολουμένων και Ελεύθερων Επαγγελματιών, έχουν αναρτηθεί στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες του Οργανισμού. Οι ασφαλισμένοι μπορούν να επισκεφτούν τον ιστότοπο ΕΦΚΑ, www.efka.gov.gr, προκειμένου να πληροφορηθούν αναλυτικά την εισφορά τους, να αντλήσουν την ταυτότητα πληρωμής ή να εκτυπώσουν το ειδοποιητήριο πληρωμής δεδομένου ότι δεν θα πραγματοποιηθεί ταχυδρομική αποστολή. Καταληκτική ημερομηνία καταβολής είναι η Τετάρτη 28.2.2018. Την ίδια ημερομηνία θα πραγματοποιηθεί η καταβολή της εισφοράς μέσω άμεσης χρέωσης τραπεζικού λογαριασμού (πάγια εντολή).
Ρύθμιση για ενημερότητα
Η νομοθετική ρύθμιση για τη χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας και την παροχή ιατροφαρμακευτικής κάλυψης σε όσους έχουν καταβάλει τις εισφορές τους από την 1η Ιανουαρίου του 2017 και μετά, ακόμη κι αν έχουν χρέη κατά το παρελθόν, την οποία επεξεργάζεται ο αρμόδιος υφυπουργός Αναστάσιος Πετρόπουλος, αναμένεται να δώσει ανάσα στους χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους που λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών δεν είχαν δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης. Από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης προκύπτει ότι το 89% των σημερινών οφειλετών του ΕΦΚΑ είχε ήδη αρχίσει να δημιουργεί χρέη πολύ πριν από το 2015, ενώ περίπου 306.000 οφειλέτες του τ. ΟΑΕΕ χρωστούν 10,3 δισ. ευρώ.