Skip to main content

Πώς θα «τρέξει» η πώληση των λιγνιτικών

Από την έντυπη έκδοση

Του Κώστα Δεληγιάννη
[email protected]

Μία περίπλοκη διαδικασία, με αρκετά βήματα που θα ολοκληρωθούν σε «σφιχτά» χρονοδιαγράμματα, θα πρέπει να υλοποιηθεί έως το τέλος του 2018, όταν αναμένεται να φθάσει σε πέρας η αποεπένδυση του 40% της λιγνιτικής ισχύος της ΔΕΗ. Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη της ΔΕΗ, για να «τρέξει» η Δημόσια Επιχείρηση τα βήματα της διαδικασίας που θα αναλάβει, θα χρειαστεί να προσλάβει σύντομα τέσσερις συμβούλους για την πώληση: έναν χρηματοοικονομικό, έναν για την απόσχιση των προς πώληση μονάδων και ορυχείων, έναν για την αποτίμηση του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου, καθώς και έναν νομικό σύμβουλο.

Όπως έχει γίνει ήδη γνωστό, η λίστα των προς πώληση μονάδων περιλαμβάνει τη «Μελίτη 1» στη Φλώρινα, την άδεια κατασκευής μίας δεύτερης μονάδας στον ίδιο σταθμό, τις δύο μονάδες του ατμοηλεκτρικού σταθμού της Μεγαλόπολης, καθώς και τα λιγνιτωρυχεία που τροφοδοτούν το εν λόγω εργοστάσιο. Το «εναρκτήριο λάκτισμα» στη διαδικασία πώλησης θα δώσει η διενέργεια του market test από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε. (DG Comp), το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει άμεσα – ακόμη και μέσα στα επόμενα 24ωρα. Σύμφωνα με τα στελέχη της ΔΕΗ, η DG Comp θα απευθύνει πρόσκληση σε τουλάχιστον 40 επιχειρήσεις για να πάρουν μέρος – από ελληνικές ενεργοβόρες βιομηχανίες και εγχώριες ενεργειακές επιχειρήσεις, μέχρι εταιρείες από το εξωτερικό που δραστηριοποιούνται στην ηλεκτροπαραγωγή.

Σε κάθε περίπτωση, το βήμα αυτό αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος Ιανουαρίου, ενώ με βάση το μη δεσμευτικό ενδιαφέρον που θα υποβάλουν οι δυνητικοί επενδυτές, θα διαμορφωθεί η φόρμουλα με την οποία θα προσφερθούν οι μονάδες και τα ορυχεία, στο πλαίσιο του διαγωνισμού, ο οποίος θα ακολουθήσει. Με βάση τις ίδιες πηγές, το πιο λογικό σενάριο είναι να διατεθούν δύο ξεχωριστά «πακέτα», ένα με τις μονάδες και τα ορυχεία της Φλώρινας, και ένα με το αντίστοιχο παραγωγικό δυναμικό στη Μεγαλόπολη. Ωστόσο, δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να προκριθεί κάποια διαφορετική επιλογή, αν π.χ. υπάρξουν υποψήφιοι επενδυτές που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον αποκλειστικά για τα ορυχεία ή τις μονάδες.

Τη διενέργεια του διαγωνισμού θα αναλάβει η ΔΕΗ, ενώ η προκήρυξή του θα γίνει στο τέλος Μαΐου. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η απόσχιση του συγκεκριμένου «καλαθιού» από τη Δημόσια Επιχείρηση, όπως επίσης και όλες οι απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις. Για παράδειγμα, όπως σημειώνουν τα στελέχη της ΔΕΗ, αν και η πρόσληψη των τεσσάρων συμβούλων θα γίνει με διαγωνισμό, θα πρέπει να ακολουθηθούν πιο ταχύρρυθμες διαδικασίες από αυτές που συνήθως ακολουθούνται στις ΔΕΚΟ. Κι αυτό γιατί, σε μία τέτοια περίπτωση, η πρόσληψη δεν θα έχει ολοκληρωθεί πριν από την άνοιξη.

Την ίδια στιγμή, οι ίδιες πηγές σημειώνουν πως η αίσθηση που έχουν αποκομίσει από την DG Comp, από τις επαφές μαζί της, είναι πως επιδίωξη της DG Comp είναι να πετύχει ο διαγωνισμός, ώστε να κλείσει οριστικά το θέμα που άνοιξε με την καταδικαστική απόφαση του Ευρωδικαστηρίου, σχετικά με τη μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στον λιγνίτη. Εξίσου θετικές είναι οι εκτιμήσεις τους αναφορικά με τη στάση των αρμόδιων υπηρεσιών της Κομισιόν, στο αίτημα για διασφάλιση 32.000 ωρών λειτουργίας στους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς του Αμυνταίου και της Καρδιάς, από το καθεστώς των 17.500 ωρών στο οποίο οι Βρυξέλλες θεωρούσαν έως σήμερα ότι θα έπρεπε να υπαχθούν οι εν λόγω σταθμοί.

Ο λόγος είναι, σύμφωνα με τα ίδια στελέχη, πως συνειδητοποιούν ότι θα υπάρξει σημαντικό έλλειμμα στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή ήδη από το 2019, αν τελικά ισχύσει το καθεστώς των 17.500 ωρών. Κι αυτό γιατί, όπως συνέβη για παράδειγμα τη χθεσινή ημέρα, οι τέσσερις μονάδες του Αμύνταιου και της Καρδιάς συχνά «επιστρατεύονται» εκτάκτως για να καλύψουν ανάγκες του συστήματος, κατά παρέκκλιση του πλάνου που έχει καταρτιστεί ώστε η διάρκεια «ζωής» τους να αγγίξει το 2020.

Κλιμακώνονται οι αντιδράσεις

Η αποεπένδυση της ΔΕΗ συναντά ήδη έντονες αντιδράσεις από τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, αλλά και μέλη της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπως και τοπικούς φορείς, τόσο στη Φλώρινα όσο και στη Μεγαλόπολη. Για κλιμάκωση των κινητοποιήσεων μίλησε ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ Γιώργος Αδαμίδης στη συγκέντρωση, που έγινε τη Δευτέρα στη Φλώρινα από το περιφερειακό συντονιστικό όργανο, εναντίον της πώλησης λιγνιτικών μονάδων, όπου σημείωσε πως δεν θα έχει προηγούμενο αυτό που θα συμβεί στη χώρα, όταν θα πάει το νομοσχέδιο της πώλησης των μονάδων της ΔΕΗ – όχι μόνο από τους εργαζόμενους της επιχείρησης, αλλά και από σύμπασα την κοινωνία.

Ο κ. Αδαμίδης σημείωσε πως εάν προχωρήσει η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, τότε οι πόλεις της Αρκαδίας και της Δυτικής Μακεδονίας θα έχουν την ίδια τύχη με το Μαντούδι της Εύβοιας, από την απώλεια του λιγνιτικού τέλους που καταβάλλει η ΔΕΗ. Στην ίδια συγκέντρωση, ο περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Θόδωρος Καρυπίδης ανέφερε πως θα παραιτηθεί η περιφερειακή αρχή, καλώντας και τη δημοτική αρχή να πράξει το ίδιο, ώστε να δημιουργηθεί θεσμικό πρόβλημα. Επίσης, ο Μητροπολίτης Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Θεόκλητος σημείωσε πως η Εκκλησία συντάσσεται με τον λαό, για να ορθώσει μαζί του τη φωνή της και να φωνάξει «κάτω τα χέρια από την πώληση των ορυχείων της ΔΕΗ».

Ανάλογη συγκέντρωση έχει προγραμματίσει το συντονιστικό όργανο στις 6 Δεκεμβρίου στη Μεγαλόπολη και στις 14 Δεκεμβρίου στην Αθήνα, στο περιθώριο της απεργιακής κινητοποίησης της ΑΔΕΔΥ.

Έκκληση στη βιομηχανία για συμμετοχή στην εξαγορά

Η εγχώρια ενεργοβόρος βιομηχανία πρέπει να εμπλακεί άμεσα και ενεργά στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ανέφερε χθες ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου «Η Ώρα της Ελληνικής Οικονομίας», ο οποίος απηύθυνε έκκληση στον βιομηχανικό κλάδο να πάρει μέρος στη διαδικασία εξαγοράς των λιγνιτικών μονάδων της Δημόσιας Επιχείρησης.

Σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτάκη, αν η βιομηχανία μελετήσει τους όρους της αποεπένδυσης, θα διαπιστώσει πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις συμμετοχής, «με όρους στρατηγικής και τους κατάλληλους συμμάχους», όπως τόνισε.

Όπως πρόσθεσε, ο βιομηχανικός κλάδος δεν μπορεί να παραμείνει παθητικός καταναλωτής, αλλά θα πρέπει να γίνει ενεργός «παίκτης» στην ενέργεια, καθώς στο μέλλον η ΔΕΗ δεν θα μπορεί να εξασφαλίζει χαμηλό ενεργειακό κόστος σε μακροχρόνια βάση, το οποίο είναι ζητούμενο για τον κλάδο.

Από το βήμα του συνεδρίου, ο Ανδρέας Σιάμισιης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος των ΕΛΠΕ και γενικός διευθυντής οικονομικών υπηρεσιών του Ομίλου, παρουσίασε 5 βασικούς άξονες, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του ελληνικού ενεργειακού τομέα.

Όπως επισήμανε, απαιτείται μεγαλύτερη ταχύτητα και αποφασιστικότητα στις διαδικασίες που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο (π.χ. αδειοδοτήσεις, προκηρύξεις), σταθερότητα στο ρυθμιστικό, αδειοδοτικό και φορολογικό πλαίσιο, βελτίωση του οικονομικού κλίματος σε συνδυασμό με την πολιτική σταθερότητα, αλλά και προσαρμοστικότητα από τη μεριά των εταιρειών.

Παράλληλα, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη τεχνογνωσίας σε θέματα εμπορικής διαχείρισης και διασυνοριακού εμπορίου.

Κατασκευή μονάδας στην Τουρκία

Στην ομιλία του στο συνέδριο του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, ο κ. Παναγιωτάκης έδωσε επίσης αρκετά στοιχεία για το «στίγμα» της στρατηγικής της εταιρείας στη νέα εποχή που «φέρνει» η αποεπένδυση του 40%. «Δεν είναι στα σχέδιά μας να επενδύσουμε άλλο στον λιγνίτη» σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι η κατασκευή της μονάδας «Πτολεμαΐδα 5» έφερε στα όριά της την επιχείρηση, καθώς γι’ αυτήν έχει ήδη καταβάλει 700 εκατ. ευρώ, ενώ για την αποπεράτωσή της και την ανάπτυξη των υποστηρικτικών υποδομών απομένουν άλλα 800 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή, πάντως, δεν απέκλεισε την περιβαλλοντική αναβάθμιση των δύο μονάδων του Αμυνταίου, σε σύμπραξη ωστόσο με κάποια άλλη επιχείρηση, η οποία όπως φαίνεται θα εισφέρει τα απαραίτητα κεφάλαια. Παρ’ όλα αυτά, η υλοποίηση αυτού του σχεδίου περνά μέσα από τον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό, ο οποίος έχει ήδη ξεκινήσει να εκπονείται από την κυβέρνηση. Έτσι, σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτάκη, η επένδυση στο Αμύνταιο θα πραγματοποιηθεί υπό την προϋπόθεση ότι ο σχεδιασμός διατηρήσει για τον λιγνίτη μερίδιο 25%-28% στο ενεργειακό μίγμα, στο μεταβατικό στάδιο μέχρι την εποχή όπου η ηλεκτροπαραγωγή θα βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στις ΑΠΕ.

Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της ΔΕΗ, σε λίγους μήνες ολοκληρώνεται το business plan για τον μετασχηματισμό της εταιρείας και την προσαρμογή της στο υπό διαμόρφωση νέο ενεργειακό τοπίο. Σημαντικοί πυλώνες αυτού του business plan θα είναι η στροφή στις ΑΠΕ και το φυσικό αέριο, στην ανάπτυξη δικτύων, αλλά και στη δραστηριοποίηση στην ηλεκτροκίνηση. Στόχος είναι επίσης η επέκταση στις γειτονικές ενεργειακές αγορές, στο πλαίσιο της οποίας όπως αποκάλυψε ο κ. Παναγιωτάκης, η εταιρεία εξετάζει σε συνεργασία με την κινεζική Shenhua την κατασκευή μίας λιγνιτικής μονάδας 1000 MW στο Εσκί Σεχίρ στην Τουρκία.