Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου φέρνει στο Ίδρυμα Ευγενίδου την πρωτότυπη και εντυπωσιακή έκθεση «Tο Δάσος κάτω από τον Δρόμο», η οποία εγκαινιάζεται τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, στις 6.30 το απόγευμα, και θα διαρκέσει έως την Κυριακή 29 Μαΐου, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια
Το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου αποτελεί ένα απολιθωμένο δασικό οικοσύστημα, που περιλαμβάνει εκατοντάδες ιστάμενους και κατακείμενους κορμούς δένδρων, οι οποίοι σκεπάσθηκαν από ηφαιστειακά υλικά και απολιθώθηκαν στη θέση τους, πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Μέσα σε στρώματα ηφαιστειακής τέφρας, ανακαλύφθηκαν τμήματα κορμών, κλαδιά, ρίζες, καρποί και φύλλα δένδρων. Σημαντικές απολιθωματοφόρες θέσεις συναντώνται, επίσης, στην παράκτια ζώνη, αλλά και στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Λέσβου. Πλήθος ηφαιστειακών γεωτόπων, σε ολόκληρη την περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους, μαρτυρούν την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα κατά το παρελθόν.
Το 2000, το Δάσος εντάχθηκε στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Γεωπάρκων, ως ιδρυτικό μέλος. Το 2004, συμπεριλήφθηκε στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO, στο οποίο ανήκει, από το 2012, ολόκληρη η νήσος Λέσβος. Το 2015, το Γεωπάρκο Λέσβου χαρακτηρίστηκε ως «Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO», σύμφωνα με το νέο πρόγραμμα του Οργανισμού για τις Γεωεπιστήμες και τα Γεωπάρκα (International Geoscience and Geoparks Program).
Η μεγαλύτερη σωστική ανασκαφή απολιθωμάτων στην Ελλάδα
Η έκθεση «Tο Δάσος κάτω από τον Δρόμο» παρουσιάζει τα προκαταρκτικά αποτελέσματα και ενδεικτικά ανασκαφικά ευρήματα από τη μεγαλύτερη σωστική ανασκαφή απολιθωμάτων στην Ελλάδα, τόσο από άποψη έκτασης όσο και από άποψη αριθμού ευρημάτων σε θέσεις, οι οποίες αποκαλύφθηκαν κατά τις εκσκαφές για την κατασκευή του νέου οδικού άξονα Καλλονής – Σιγρίου, στη Λέσβο, που υλοποιείται από την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Το Μουσείο πραγματοποιεί ανασκαφές στο τμήμα, που διασχίζει την προστατευόμενη περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους από Σίγρι έως Άντισσα. Οι σωστικές ανασκαφές χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ.
Θραύσματα και αποσπασμένα τμήματα απολιθωμένων κορμών κωνοφόρων και αγγειόσπερμων δένδρων, όπως πεύκα, βαλανιδιές, σεκόιες, φοίνικες, κυπαρισσίδες, καθώς και ηφαιστειακοί ορίζοντες πλούσιοι σε μεγάλης ποικιλίας ειδών φύλλα, όπως δάφνες, κανέλλες, καρυδιές, μαρτυρούν την ύπαρξη εκτεταμένων υποτροπικών δασών και μεταφέρουν ζωντανή την εικόνα του πεδίου ανασκαφής στην έκθεση.
Παράλληλα, παρουσιάζονται ευρήματα, που αποτελούν τεκμήρια της βιαιότητας των ηφαιστειακών εκρήξεων, οι οποίες κατέστρεψαν τη βλάστηση και, μέσω της διαδικασίας της απολίθωσης, οδήγησαν στη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Πρόκειται για ένα μοναδικό σε παγκόσμια κλίμακα μνημείο, που ανακηρύχθηκε από την Ελληνική Πολιτεία «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» (ΠΔ 443/1985).
Επίσης, η έκθεση επιχειρεί να εστιάσει και στην ανθρώπινη προσπάθεια για τη διάσωση των απολιθωμάτων, δίνοντας πληροφορίες για την επιστημονική έρευνα που υποστηρίζει τις διαδικασίες της ανασκαφής, της συντήρησης, της μεταφοράς και της τεκμηρίωσης των ευρημάτων, της χαρτογράφησης και της ανάδειξης των απολιθωμένων θέσεων.
Ξεναγήσεις για σχολεία
Από Δευτέρα έως Παρασκευή, οργανώνονται ξεναγήσεις μαθητικών ομάδων (για μαθητές Ε΄ και Στ΄ Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου), που έχουν ως στόχο να φέρουν τους μαθητές σε επαφή με θέματα φυσικής ιστορίας, να κεντρίσουν τη φαντασία και το ενδιαφέρον τους για τον πλανήτη, την ιστορία της εξέλιξης της ζωής, τη σημασία των γεωτόπων, τις φυσικές διεργασίες, τα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα και την προστασία των οικοσυστημάτων, επιτρέποντάς τους να εκφραστούν δημιουργικά.
Η περιήγηση των σχολείων ολοκληρώνεται με ένα διαδραστικό παιχνίδι. Με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, οι μαθητές ταξιδεύουν νοερά 20 εκατομμύρια χρόνια πίσω στο γεωλογικό παρελθόν του Αιγαίου και έρχονται σε επαφή με φαινόμενα και διεργασίες, που δεν μπορούν άμεσα να παρατηρήσουν. Θα ανακαλύψουν το Απολιθωμένο Δάσος και τα φυτά, που υπήρχαν εκείνη την εποχή, και θα γνωρίσουν τη γεωλογική ιστορία και εξέλιξη της περιοχής.
Οι ξεναγήσεις διαρκούν 45 λεπτά και πραγματοποιούνται καθημερινά, ανά μία ώρα, από τις 09:00 έως τις 14:00. Η είσοδος είναι δωρεάν, απαραίτητη είναι, όμως, η κράτηση θέσης στο τηλέφωνο: 210 9469688 (Δευτέρα έως Παρασκευή: 09:00 – 14:00).
Πληροφορίες
Ίδρυμα Ευγενίδου: λεωφ. Συγγρού 387 (είσοδος από Πεντέλης 11) – Π. Φάληρο, τηλ.: 210 9469600. Οι χώροι είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε ανθρώπους με αναπηρία και εμποδιζόμενα άτομα. Σε όλους τους ορόφους των κτηριακών εγκαταστάσεων, είναι εφικτή η μετακίνηση χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου, υπάρχει προσαρμοσμένος χώρος υγιεινής για ΑμεΑ και είναι ευπρόσδεκτοι οι σκύλοι – οδηγοί τυφλών. Υπάρχει δυνατότητα διερμηνείας στην ελληνική νοηματική γλώσσα, κατόπιν έγκαιρης επικοινωνίας με γραπτό μήνυμα στο κινητό τηλέφωνο: 6936 177143, στο fax: 210 9417514 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: [email protected].
naftemporiki.gr