Skip to main content

«Μπαγιαντέρα»: Ένα από τα αριστουργήματα της τέχνης του κλασικού μπαλέτου

Η μαγεία του κλασικού μπαλέτου παρουσιάζεται, από τις 21 έως και τις 24 Μαΐου, στο Christmas Theater online, με την παράσταση «Μπαγιαντέρα», σε μουσική Λούντβιχ Μίνκους, από το Μπαλέτο του θεάτρου Μαριίνσκι.

Το μπαλέτο «Μπαγιαντέρα» παρουσιάστηκε, για πρώτη φορά, από το Αυτοκρατορικό Μπαλέτο (Imperial Ballet) στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, στις 23 Ιανουαρίου 1877. Η τελευταία σκηνή του μπαλέτου, που είναι γνωστή ως «Βασίλειο των Σκιών», αποτελεί ένα από τα διασημότερα αποσπάσματα κλασικού μπαλέτου.

Η παράσταση μάς μεταφέρει στην ατμόσφαιρα ονείρου και παραμυθιού στη μακρινή Ινδία. Η Νικία, ιέρεια του ναού, ερωτεύεται τον πολεμιστή Σολόρ και ανταλλάσσει μαζί του όρκους αιώνιας αγάπης και αφοσίωσης. Ο μαχαραγιάς, όμως, προσφέρει στον νέο ως σύζυγο την κόρη του, Γκαμζάτι. Ο Μεγάλος Βραχμάνος, ο οποίος είναι επίσης ερωτευμένος με την Νικία, θυμώνει πολύ όταν μαθαίνει για τη σχέση της με τον Σολόρ και αποκαλύπτει στον μαχαραγιά τον έρωτα των δύο νέων. Την ημέρα της τελετής των αρραβώνων του Σολόρ με την Γκαμζάτι, η Νικία, αγνοώντας το γεγονός αυτό, συμφωνεί να χορέψει στη γιορτή για τους αρραβώνες του ζευγαριού.

Η Γκαμζάτι τής προσφέρει ένα καλάθι με λουλούδια, έχοντας κρύψει μέσα σε αυτό ένα δηλητηριώδες φίδι. Η κοπέλα πλησιάζει πάνω της το καλάθι και το φίδι την δαγκώνει στο λαιμό. Ο Μεγάλος Βραχμάνος τής δίνει ένα αντίδοτο για το δηλητήριο, αλλά εκείνη επιλέγει να πεθάνει παρά να ζήσει χωρίς τον αγαπημένο της Σολόρ.

Στην επόμενη σκηνή, παρουσιάζεται ο Σολόρ, ο οποίος σε βαθιά κατάθλιψη καπνίζει όπιο και ευρισκόμενος σε κατάσταση ύπνωσης βλέπει σε όραμα τη σκιά της Νικία -το πνεύμα της, σε μια νιρβάνα μεταξύ των αστεριών και των βουνοκορφών των Ιμαλαΐων –αυτή είναι η διάσημη σκηνή «Το Βασίλειο των Σκιών» (The Kingdom of the Shades). Όταν ο Σολόρ ξυπνά, οι προετοιμασίες βρίσκονται σε εξέλιξη για τον γάμο του με την Γκαμζάτι.

Στον ναό, όπου πρόκειται να πραγματοποιηθεί ο γάμος, η σκιά της Νικία εμφανίζεται διαρκώς καθώς ο Σολόρ χορεύει με την Γκαμζάτι. Όταν ο Μεγάλος Βραχμάνος ενώνει τα χέρια του ζευγαριού στον γάμο, οι θεοί εκδικούνται για τη δολοφονία της Νικία, ο ναός καταστρέφεται και σκοτώνονται όλοι οι όσοι βρίσκονται εκεί. Σε μια αποθέωση, οι σκιές της Νικία και του Σολόρ ενώνονται αιώνια.

Στον 20ό αιώνα,  η «Μπαγιαντέρα» ήταν συνώνυμο των μπαλέτων Κίροφ (νυν Μαριίνσκι). Ο Νουρέγιεφ, που είχε αυτομολήσει στη Δύση, αναβίωσε για λογαριασμό του Βασιλικού Μπαλέτου του Λονδίνου την τρίτη πράξη της χορογραφίας «Το Βασίλειο των Σκιών», που θεωρείται ένα από τα αριστουργήματα της τέχνης του κλασικού μπαλέτου.

Η «Μπαγιαντέρα», σε μουσική Λούντβιχ Μίνκους, θεωρείται ένα από τα καλύτερα μπαλέτα που χορογράφησε ο Μαριούς Πετιπά. Το 1940 τα μπαλέτα Κίροφ σχεδίαζαν να παρουσιάσουν μια νέα εκδοχή του μπαλέτου σε συνεργασία αυτή τη φορά με τον χορογράφο Βλαντίμιρ Πονομάρεφ και τον Πρώτο χορευτή Βαχτάγκ Σαμπουκιάνι. Αυτή η έκδοση θα αποτελούσε την οριστική έκδοση του μπαλέτου «La Bayadère» στην οποία θα στηριζόταν κάθε επόμενη παραγωγή. Η αναβίωση της «Μπαγιαντέρας» από τους Ponomarev και Chabukiani έκανε πρεμιέρα στις 10 Φεβρουαρίου 1941, σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία και παραμένει στο ρεπερτόριο του Μαριίνσκι μέχρι και σήμερα. Αυτή την εκδοχή θα παρακολουθήσουμε, στο θέατρο που έγινε η πρώτη της πρεμιέρα.

[email protected]