Με αφορμή την ελληνική έκδοση του βιβλίου του, «Ανθρωπιστικές εφευρέσεις και ηθική της μοναδικότητας», ο Ρώσος φιλόσοφος, θεωρητικός της λογοτεχνίας και δοκιμιογράφος Μιχαήλ Ναούμοβιτς Επστάιν, επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα, για να παρουσιάσει το έργο του, σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη (2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου – Πειραιάς), την Τρίτη 17 Απριλίου, στις 7 το απόγευμα.
Για το έργο του Μιχαήλ Επστάιν, θα μιλήσει ο μεταφραστής Γιώργος Πινακούλας και ο Νικήτας Σινιόσογλου, Δρ. Φιλοσοφίας και ερευνητής του Εθνικού Κέντρου Ερευνών, ο οποίος προλογίζει την έκδοση.
Συμπίπτει μοναδικά με το υποκείμενό της
«Η ειδοποιός διαφορά των ανθρωπιστικών επιστημών σε σύγκριση με άλλους κλάδους της γνώσης είναι η αυτο – αναστοχαστικότητά τους. Αντίθετα με τις φυσικές και τις κοινωνικές επιστήμες, το αντικείμενο της ανθρωπιστικής γνώσης συμπίπτει μοναδικά με το υποκείμενό της, τον άνθρωπο» επισημαίνει ο Μιχαήλ Επστάιν. Με μακρόχρονη πορεία στον ακαδημαϊκό χώρο, είναι από τους πλέον φημισμένους και διεθνώς αναγνωρισμένους θεωρητικούς του πολιτισμού και της λογοτεχνίας, ειδήμων της ρωσικής φιλοσοφίας και λογοτεχνίας, με ερευνητικά ενδιαφέροντα που εκτείνονται από τις ανθρωπιστικές επιστήμες και τον Μεταμοντερνισμό έως τη Σημειωτική και τη γλωσσική εξέλιξη.
Μέσα από το βιβλίο του, «Ανθρωπιστικές εφευρέσεις και ηθική της μοναδικότητας» (εκδόσεις Ροές), που αποτυπώνει την κριτική, πρωτότυπη, πραγματικά ανθρωπιστική και αυθεντικά ηθική σκέψη ενός σύγχρονου διανοούμενου για τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να γνωρίσει το εύρος της σκέψης του Επστάιν, η οποία παρουσιάζεται εκτενώς στα ελληνικά για πρώτη φορά.
Ο συγγραφέας, μέσα από έξι δοκίμια, θέτει και επιχειρεί να απαντήσει σε φλέγοντα ερωτήματα για το παρόν και το μέλλον των ανθρωπιστικών επιστημών, όπως: Πώς μπορούν οι ανθρωπιστικές επιστήμες, που βρίσκονται πλέον σε καθεστώς υποτίμησης, να αναζωογονηθούν και να γίνουν ελκυστικές και χρήσιμες για τον σύγχρονο άνθρωπο; Πώς θα αποκτήσουν πάλι το στοιχείο της δημιουργικότητας που είχαν κάποτε; Πώς θα τους ξαναδώσουμε τον αρχικό ανθρωπιστικό τους χαρακτήρα μετά την απανθρωποποίηση που υπέστησαν κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα;
Ανοιχτή συζήτηση
«Το μέλλον των ανθρωπιστικών επιστημών» είναι και το θέμα της ανοιχτής συζήτησης που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 18 Απριλίου (11.00 – 13.00), στην οποία ο Μιχαήλ Επστάιν θα συνομιλήσει με μαθητές Γ΄ Λυκείου, εκπαιδευτικούς, φοιτητές και νέους ερευνητές σχετικά με την ανάγκη για μια νέα πρακτική διάσταση των ανθρωπιστικών επιστημών, δίνοντας περισσότερη έμφαση στη δημιουργική τους πλευρά, παρά στην αμιγώς επιστημονική.
Θα αναλυθούν διάφοροι τύποι εφευρέσεων στη γλωσσολογία, τη φιλοσοφία, την τέχνη και τη λογοτεχνία, όπως, για παράδειγμα, νέα επιστημονικά πεδία, είδη, πολιτισμικές πρακτικές και διανοητικά κινήματα. Ακολουθώντας την έκκληση του Φράνσις Μπέικον για την εφεύρεση νέων τεχνών και επιστημών, η παρουσίαση θα σκιαγραφήσει νέα επιστημονικά πεδία: τις τεχνο – ανθρωπιστικές επιστήμες (technohumanities), οι οποίες θα μελετήσουν τον άνθρωπο ως μέρος της τεχνόσφαιρας (technosphere), την τρομολογία (horrology), που θα διερευνήσει τους αυτοκαταστροφικούς μηχανισμούς του πολιτισμού, και τη συγγραφολογία (scriptorics), η οποία θα εστιάσει στον Homoscriptor, τον συγγράφοντα άνθρωπο, που επιβίωσε από τον «θάνατο του συγγραφέα».
Προτείνεται ένα ερευνητικό και παιδαγωγικό πρόγραμμα, το οποίο θα ενώνει τα κύρια πεδία των ανθρωπιστικών επιστημών: το PILLAR (ακρωνύμιο των λέξεων Philosophy, Information, Language, Literature, Art, Religion). Θα είναι μια διεπιστημονική στρατηγική, η οποία θα ενοποιεί την επιστημοσύνη και την εφευρετικότητα.
Με πολλά ερευνητικά ενδιαφέροντα
Γεννημένος το 1950, στη Μόσχα, ο Μιχαήλ Επστάιν σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Είναι μέλος της Ένωσης Συγγραφέων της Ρωσίας. Το 1988, ίδρυσε το Εργαστήρι Σύγχρονης Κουλτούρας στη Μόσχα. Δίδαξε πολιτισμική θεωρία και ρωσική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Durham, όπου ίδρυσε το Κέντρο για την Καινοτομία στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσονται πρωτοβουλίες, όπως το Αποθετήριο Νέων Ιδεών. Το 1991, τιμήθηκε με το βραβείο Αντρέι Μπιέλι. Σήμερα, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Emory των ΗΠΑ.
Έχει γράψει 37 βιβλία στα ρωσικά και τα αγγλικά, κάποια από τα οποία έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Επίσης, έχει γράψει πάνω από 700 άρθρα και δοκίμια για πολιτισμικά, κοινωνικά και ηθικά ζητήματα, που έχουν μεταφραστεί σε 23 γλώσσες.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα είναι: πολιτισμική και λογοτεχνική θεωρία, ιστορία της ρωσικής λογοτεχνίας, ιστορία των ιδεών, σύγχρονη φιλοσοφική και θρησκευτική σκέψη, νέες μέθοδοι και διεπιστημονικές προσεγγίσεις στις ανθρωπιστικές επιστήμες, σημειωτική, γλωσσική εξέλιξη και νεολογισμοί, ηλεκτρονικά μέσα.
Πληροφορίες
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη – Ιστορική Βιβλιοθήκη: 2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου – Πειραιάς, τηλ.: 216 9003700. Οι εκδηλώσεις θα μεταδοθούν ζωντανά, μέσω διαδικτύου (livestreaming), από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη: laskaridisfoundation.org.
