Ζωγραφική, κατασκευές, γλυπτική, βίντεο, πειραματισμός με τα υλικά και τις φόρμες, έργα που εκφράζουν συλλογικές εμπειρίες, κλείνουν το μάτι στην Ιστορία και τις τέχνες στις ενδιαφέρουσες υποψηφιότητες για το φετινό βραβείο του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ.
Οι έξι καλλιτέχνες – Ναταλί Γιαξή, Πέτρος Μώρης, Γιάννης Παπαδόπουλος, Άγγελος Πλέσσας, Σωκράτης Σωκράτους, Μαρία Χασάπη – που έχουν επιλεγεί ως υποψήφιοι για το βραβείο ΔΕΣΤΕ 2015, θα παρουσιάσουν τη δουλειά τους σε μια έκθεση που θα φιλοξενηθεί στους χώρους του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4, Αθήνα) και θα διαρκέσει από τις 28 Μαΐου έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Η συνεργασία αυτή μεταξύ του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ και του Μουσείου εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Βήμα στους Νέους», με το οποίο το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ανοίγει ένα διάλογο με τους νέους, ενημερώνει το κοινό για τη σύγχρονη δημιουργία και ενισχύει ένα δυναμικό περιβάλλον ανταλλαγής ιδεών.
Οι υποψήφιοι καλλιτέχνες
Η δουλειά της Ναταλί Γιαξή αντικατοπτρίζει το ενδιαφέρον της καλλιτέχνιδας για την καταγραφή του απαρατήρητου, του φευγαλέου και του αυθόρμητου, γεγονός που την οδηγεί σε απρόβλεπτα αρχεία και βιωματικούς χάρτες καθημερινών γεγονότων, εσωτερικών και εξωτερικών.
Το έργο του Πέτρου Μώρη φέρνει σε σύνθεση πρακτικές θεωρητικής, χειρωνακτικής και μετα-βιομηχανικής παραγωγής ώστε να εξετάσει ιστορικές και σύγχρονες εκφάνσεις εργασίας και οικονομίας, συστημάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και συλλογικής δημιουργικότητας. Η καλλιτεχνική πρακτική του αναπτύσσεται μέσω της παραγωγής γλυπτικών εγκαταστάσεων και δισδιάστατων έργων, μέσω της συγγραφής κειμένων και της δημιουργίας καλλιτεχνικών εκδόσεων.
Ο τρόπος εργασίας του Γιάννη Παπαδόπουλου μπορεί να ιδωθεί σαν μια διύλιση της γνώσης με ποιητικούς μηχανισμούς. Ο καλλιτέχνης τείνει ν’ ανατέμνει διαφορετικά πεδία των επιστημών-από τα καθαρά μαθηματικά στη γλωσσολογία ή την αρχαιολογία και τον οπτικό πολιτισμό, έτσι ώστε ν’ αναλύει και ν’ αναδιευθύνει τις λειτουργίες του καλλιτεχνικού αντικειμένου. Σαν αποτέλεσμα, οι πρακτικές του Γιάννη Παπαδόπουλου εξερευνούν μέσω αντικειμένων, εκτυπώσεων ή επιτόπιων παρεμβάσεων, νέες σχέσεις μεταξύ προφανών πολιτισμικών συμβόλων και τοπικών ή περιπτωσιακών συστατικών. Υπαινίσσονται, δεν απαντούν, λειτουργούν περισσότερο προτρεπτικά και ερωτούν.
Η δουλειά του Άγγελου Πλέσσα περιστρέφεται γύρω από τα ζητήματα ελευθερίας του διαδικτύου αλλά και της ανθρώπινης συμπεριφοράς ή προσωπικότητας που μεταλλάσσεται από τα κοινωνικά δίκτυα. Τα τρία τελευταία χρόνια έχει εστιάσει πολύ στην Αιώνια «Ιντερνετική Αδελφότητα», ένα ετήσιο πρότζεκτ το οποίο οργανώνει ανεξάρτητα και το οποίο χρηματοδοτείται εξ’ ολοκλήρου διαδικτυακά.
Η δουλειά του Σωκράτη Σωκράτους δεν κατηγοριοποιείται εύκολα καθώς περιλαμβάνει μία πληθώρα εικαστικών εκφραστικών μέσων. Αποδομώντας και εξετάζοντας εξονυχιστικά τη συλλογική μνήμη και τους μηχανισμούς της, ο καλλιτέχνης δεν προσπαθεί να «μνημονεύσει» την ιστορία αλλά αντιθέτως να δράσει παρεμβατικά και να εμπλακεί κριτικά με αυτή. Ο Σωκράτης Σωκράτους χρησιμοποιεί στρατηγικά στα έργα του τεχνάσματα εμπλέκοντας ακόμα και την ομορφιά για να διαπραγματευτεί τα δύσκολα θέματα της απώλειας, της εκτόπισης και της καταστροφής αλλά και για ν’ ανατρέψει τις εθνικές και πολιτιστικές ταυτότητες που κατασκευάζονται από τον χειρισμό της συλλογικής συνείδησης.
Με τα χρόνια, η Μαρία Χασάπη έχει αναπτύξει μια ιδιαίτερη χορογραφική πρακτική που στρέφεται γύρω από τη σχέση σώματος και εικόνας. Βασικοί άξονές της είναι η γλυπτική απτότητα, η παρατεταμένη διάρκεια και η αισθητική ακρίβεια. Η δουλειά της αποτελεί άσκηση αφαίρεσης, όπου η δύναμή της έγκειται στις εντάσεις που πηγάζουν από τη σχέση ανθρώπινου υποκειμένου και εικαστικού αντικειμένου, από τη σχέση ανάμεσα στην επιτελεστική ιδιότητα του χορευτή (περφόρμερ) και τη φυσική του οντότητα.
Στόχος η ανάδειξη μιας ανερχόμενης γενιάς καλλιτεχνών
Η επιλογή του νικητή του βραβείου ΔΕΣΤΕ 2015 θα γίνει από μία διεθνή, εξαμελή κριτική επιτροπή και το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί κατά τη διάρκεια τελετής απονομής που θα πραγματοποιηθεί στις 7 Σεπτεμβρίου. Ο νικητής θα λάβει το χρηματικό έπαθλο των 10.000 Ευρώ. Το βραβείο θεσμοθετήθηκε το 1999 και απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε έναν Έλληνα ή Κύπριο καλλιτέχνη, που ζει στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Στόχος του βραβείου είναι η ανάδειξη μιας ανερχόμενης γενιάς καλλιτεχνών, που αποτελεί κύριο κομμάτι της πολιτικής του Ιδρύματος για τη στήριξη και την προώθηση της σύγχρονης τέχνης.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]