Πέθανε στη Θεσσαλονίκη, σε ηλικία 92 ετών, ο ομότιμος Καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αρχιτέκτονας, εικαστικός και συγγραφέας, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Παιδείας, Δημήτρης Φατούρος.
Ο Δημήτρης Α. Φατούρος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ), απ’ όπου αποφοίτησε το 1952.
Από το 1945 έως το 1947 μαθήτευσε κοντά στον ζωγράφο Παναγιώτη Μάρθα. Από το 1953 έως το 1959 ήταν επιμελητής στο ΕΜΠ, στον Δημήτρη Πικιώνη και στον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Την περίοδο 1959-1996 ήταν καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και από το 1983 έως το 1988 διετέλεσε Πρύτανης του Πανεπιστημίου.
«Κεντρικό πρόσωπο του τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ»
«Ο Δημήτρης Φατούρος ήταν ένα κεντρικό πρόσωπο του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ, που σε μεγάλο βαθμό επικαθόρισε τη φυσιογνωμία και τον προσανατολισμό του. Είχε ευαισθησία καλλιτεχνική, βαθιά σχέση με το αντικείμενο της Αρχιτεκτονικής και ενδιαφερόταν για τα κοινά» όπως δήλωσε η πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών Αλκμήνη Πάκα.
Επισημαίνοντας ότι και η ίδια είχε καθηγητή τον Δημήτρη Φατούρο, υπογράμμισε ότι δημιουργούσε μία σχέση οικεία με τους φοιτητές του και ότι το Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ στελεχώνουν σήμερα μαθητές και άνθρωποι που βρέθηκαν πολύ κοντά του.
«Ήταν μία πολύ σημαντική προσωπικότητα στην κλίμακα της χώρας και διεθνώς και άφησε πίσω υλοποιημένο αρχιτεκτονικό έργο και ζωγραφικό έργο που διακρίνεται από ευαισθησία», τόνισε, εκφράζοντας τη θλίψη της για τον θάνατο του Δημήτρη Φατούρου.
«Ο λόγος του στην αρχιτεκτονική δεν σταμάτησε ποτέ, ενημερωνόταν συνέχεια για στις νέες εξελίξεις μετείχε μέχρι πρόσφατα σε όλες τις διαδικασίες, όπως το πρόγραμμα σπουδών και ήταν πρόθυμος να συμμετάσχει σε εκδηλώσεις. Ήταν πολύ κοντά στο Τμήμα και με τεράστια επιρροή σε ένα μεγάλο αριθμό αποφοίτων», ανέφερε η κ. Πάκα.
Το έργο του
Ο Δημήτρης Φατούρος ήταν από το 1996 ομότιμος Καθηγητής στο ΑΠΘ. Το 2014 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πατρών. Τo 1966-67 ήταν Visiting Fellow στο Πανεπιστήμιο Yale. Δίδαξε, έδωσε διαλέξεις σε πολλά πανεπιστήμια της Ευρώπης, των ΗΠΑ και αλλού.
Το ζωγραφικό του έργο, έως το 1966 που διακόπτεται, παρουσιάστηκε στην Ελλάδα σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις (Αθήνα 1957, Ύδρα 1962) καθώς και σε ομαδικές στο Παρίσι, στη Ρώμη, στη Φλωρεντία και αλλού. Έχουν κυκλοφορήσει πολλά βιβλία του για την τέχνη και την αρχιτεκτονική και έχει πολλές δημοσιεύσεις σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, σε συλλογικούς τόμους και λεξικά.
Το αρχιτεκτονικό του έργο έχει δημοσιευθεί σε ελληνικά και ξένα περιοδικά και άλλες εκδόσεις, κι έχει παρουσιαστεί σε ντοκιμαντέρ και μονογραφίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έκθεση με το αρχιτεκτονικό του έργο πραγματοποιήθηκε το 2009 στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς και το 2010 στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ.
Επίσης, το έργο του έχει παρουσιαστεί σε ομαδικές και ατομικές εκθέσεις στο εξωτερικό, στη Φραγκφούρτη, στο Παρίσι και στο Μιλάνο.
Ήταν ιδρυτικό μέλος σε Επιστημονικές, Πολιτισμικές Εταιρείες, όπως η Ελληνική Εταιρεία Αισθητικής, το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, υπήρξε εκλεγμένος πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ) γενικός διευθυντής Ανώτατης Εκπαίδευσης ΥΠΕΠΘ, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, υπουργός Παιδείας Σεπτέμβριος 1993 – Ιούνιος 1994, πρόεδρος του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη
«Με τις πολλές ιδιότητές του, του πανεπιστημιακού δασκάλου, του αρχιτέκτονα, του εικαστικού καλλιτέχνη, του συγγραφέα, του Υπουργού και του υποψήφιου Δημάρχου Θεσσαλονίκης, ο Δημήτρης Φατούρος δίδαξε την αισθητική και την ποιότητα στον δημόσιο χώρο και στη δημόσια συζήτηση.
Το έργο του και η τοποθέτησή του στα κοινά χαρακτηρίζονταν από τον μοντερνισμό, τον ρασιοναλισμό και το αίσθημα ευθύνης. Δεν είναι τυχαίο ότι ήταν πάντοτε από τους πρώτους, την άποψη του οποίου ζητούσαν οι πάντες για δημόσια ζητήματα αισθητικής και πολιτικής. Η γαλήνια λογική του και ο ήρεμος σαφής λόγος του αποτέλεσαν παράδειγμα για όσους ασχολούνται με τα κοινά. Η απώλειά του θα είναι αισθητή. Το πλούσιο και πολύπλευρο έργο του παραμένει ζωντανό για να μας εμπνέει και να μας διδάσκει».
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποχαιρετά τον Δημήτρη Φατούρο
Τον μεγάλο δάσκαλο της αρχιτεκτονικής, Δημήτρη Φατούρο, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών, αποχαιρετά ο Ευάγγελος Βενιζέλος.
Όπως αναφέρει: «Έφυγε σήμερα ο Δημήτρης Φατούρος πλήρης ημερών θα έλεγαν οι παλιότεροι. Κυρίως όμως πλήρης εμπειριών και αισθημάτων. Ταυτίστηκε ως εμβληματική φυσιογνωμία με τη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική, το Πανεπιστήμιο και ιδιαίτερα το ΑΠΘ, την πόλη της Θεσσαλονίκης και τους πολιτιστικούς της θεσμούς (αυτός ένας Αθηναίος καταγόμενος από τη Στεμνίτσα Αρκαδίας). Πάντα μετριοπαθής, γλυκός και πρόθυμος. Νεωτεριστής, ανοικτός στα νέα ρεύματα και στους νέους ανθρώπους, έτοιμος να γίνει μαθητής των μαθητών του.
Μορφή του αντιστεκόμενου πανεπιστημίου την περίοδο της δικτατορίας, Γενικός Διευθυντής Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως με αρμόδιο υφυπουργό τον Δημήτρη Τσάτσο και ειδικό σύμβουλο τον Δημήτρη Μαρωνίτη, την περίοδο της μεταπολίτευσης.
Πρώτος πρύτανης του ΑΠΘ υπό το καθεστώς του «νόμου – πλαισίου» το 1982, υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης με ευρύτατη στήριξη το 1990, υπουργός Παιδείας στην τελευταία κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1993. Επιστρατευμένος σε πολλές προσπάθειες για τη στήριξη ερευνητικών, εκπαιδευτικών και ιδίως πολιτιστικών θεσμών όπως το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας και το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Τον αποχαιρετώ με όλη μου την αγάπη και την ευγνωμοσύνη γιατί στάθηκε πάντα κοντά μου από τα φοιτητικά μου χρόνια έως τις αφόρητα δύσκολες στιγμές της περιόδου 2010-19.
Τον αποχαιρετώ ως μαθητής του ουσιαστικά, ως νεότερος συνάδελφός του στο ΑΠΘ και στην κυβέρνηση του 1993, κυρίως όμως ως φίλος του. Θα τον θυμάμαι χαρούμενο, με τη Λίτσα πάντα στο πλευρό του, ανάμεσα στα ζωγραφικά του έργα και τους συναδέλφους του αρχιτέκτονες στην τελευταία αναδρομική του έκθεση στο ΜΙΕΤ».
Δήλωση του Δημάρχου Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνου Ζέρβα
«Ο κορυφαίος δάσκαλος και αρχιτέκτονας Δημήτρης Φατούρος υπήρξε υποψήφιος Δήμαρχος και Δημοτικός Σύμβουλος με συνετή και δημιουργική παρουσία στο Δημοτικό Συμβούλιο. Ήταν συνεργάτης του πατέρα μου, Βασίλη, τη δεκαετία του ΄60 και αρκετά χρόνια αργότερα, όταν ήμουν φοιτητής στο Πολυτεχνείο, ήταν καθηγητής μου. Ήταν και θα είναι για τη Θεσσαλονίκη μια σπουδαία προσωπικότητα. Συλλυπητήρια στους οικείους του».
