Skip to main content

Οι νέες θύελλες του Δία

Νέα εικόνα του Δία που τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble της NASA στις 25 Αυγούστου 2020 παρέχει στους επιστήμονες ένα ανανεωμένο «δελτίο καιρού» για την ταραχώδη ατμόσφαιρα του γιγαντιαίου πλανήτη, που περιλαμβάνει τη διαφαινόμενη «γένεση» μιας νέας θύελλας και μία «εξαδέλφη» της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, που ετοιμάζεται να αλλάξει χρώμα.

Μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια της εικόνας του Hubble εμφανίζεται σε βόρεια γεωγραφικά πλάτη ως μια φωτεινή, λευκή, εκτεταμένη θύελλα που ταξιδεύει ανά τον πλανήτη σε ταχύτητα 560 χλμ/ ώρα. Το ίχνος αυτό εμφανίστηκε στις 18 Αυγούστου, και ανακαλύφθηκαν άλλα δύο που εμφανίστηκαν αργότερα στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος.

Αν και είναι κοινό να εμφανίζονται θύελλες στην περιοχή αυτή κάθε έξι περίπου χρόνια, συχνά με πολλαπλές καταιγίδες ταυτόχρονα, η χρονική αυτή συγκυρία των παρατηρήσεων του Hubble είναι ιδανική για να φανούν οι δομές στο πέρασμα της αναταραχής, κατά τα πρώιμα στάδια της εξέλιξής της. Πίσω από το ίχνος υπάρχουν μικρά στρογγυλά χαρακτηριστικά με πολύπλοκα κόκκινα, λευκά και μπλε χρώματα. Τέτοια χαρακτηριστικά χάνονται κατά κανόνα στον Δία, αφήνοντας πίσω μόνο αλλαγές στα χρώματα των νεφών και στις ταχύτητες των ανέμων, ωστόσο μια παρόμοια θύελλα στον Κρόνο άφησε μια μεγάλης διάρκειας δίνη. Οι διαφορές στις στα «μεθεόρτια» των θυελλών σε Δία και Κρόνο ίσως σχετίζονται με τις διαφορετικές περιεκτικότητες νερού στις ατμόσφαιρές τους.

Το Hubble δείχνει πως η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα, η οποία περιστρέφεται αντίθετα με τη φορά του ρολογιού στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη, εισέρχεται στα σύννεφα μπροστά της. Η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα αυτή τη στιγμή είναι σε ένα ζωηρό κόκκινο χρώμα, με τον πυρήνα και το εξώτερο τμήμα να είναι σε βαθύτερο κόκκινο. Σύμφωνα με ερευνητές, πλέον έχει διάμετρο περίπου 9.800 μιλίων- αρκετά μεγάλη για να «καταπιεί» τη Γη.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό που είδαν οι ερευνητές ήταν το Oval BA, που αστρονόμοι έχουν χαρακτηρίσει ως «Ερυθρά Κηλίδα Τζούνιορ». Τα τελευταία χρόνια το χρώμα του ξεθωριάζει στην αρχική απόχρωση του λευκού, αφού είχε φανεί κόκκινο το 2006. Ωστόσο τώρα ο πυρήνας αυτής της θύελλας φαίνεται να σκουραίνει ελαφρώς- και αυτό ίσως να είναι ένδειξη πως θα αλλάξει σε ένα χρώμα που είναι κοντινό στην «εξαδέλφη» του (Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα).