Την έναρξη εργασιών πάνω σε μια φιλόδοξη αποστολή, στο πλαίσιο της οποίας θα μεταφερθεί ένα προηγμένο τηλεσκόπιο 2,5 μέτρων ψηλά στη στρατόσφαιρα με ένα αερόστατο ανακοίνωσε η NASA.
H αποστολή ASTHROS (Astrophysics Stratospheric Telescope for High Spectral Resolution Observations at Submillimeter-wavelengths) αναμένεται να αρχίσει τον Δεκέμβριο του 2023 από την Ανταρκτική, και θα διαρκέσει περίπου τρεις εβδομάδες, με το τηλεσκόπιο να αιωρείται και να παρασύρεται από τα ρεύματα πάνω από την παγωμένη ήπειρο- επιτυγχάνοντας παράλληλα μια σειρά από πρωτιές.
Την επίβλεψη του ASTHROS έχει το JPL της NASA, και το τηλεσκόπιο λειτουργεί στο υπέρυθρο φάσμα του φωτός. Για να μπορέσει να λειτουργήσει αποτελεσματικά, θα πρέπει να φτάσει σε ύψος 40 χλμ- κάτω από το όριο του διαστήματος, αλλά και πάλι πολύ ψηλότερα από ό,τι πετούν τα επιβατηγά αεροσκάφη, σε ύψος που επιτρέπει την παρατήρηση των μηκών κύματος του φωτός που μπλοκάρει η ατμόσφαιρα της Γης.
Η ομάδα της αποστολής πρόσφατα έβαλε τις τελευταίες «πινελιές» στο σχέδιο (τηλεσκόπιο, επιστημονικό όργανο, ηλεκτρονικά υποσυστήματα, συστήματα ψύξης κ.α.) ενώ σύντομα αναμένεται η ενσωμάτωση και δοκιμή τους.
Αν και τα αερόστατα μπορεί να φαντάζουν ως παρωχημένη τεχνολογία, η NASA βλέπει σε αυτά μια σειρά πλεονεκτημάτων σε σχέση με τις επίγειες και τις διαστημικές αποστολές: Ενδεικτικά, το Scientific Balloon Program λειτουργεί εδώ και 30 χρόνια στο Wallops Flight Facility στρη Βιρτζίνα, στέλνοντας 10-15 αποστολές ετησίως ανά τον πλανήτη προς υποστήριξη πειραμάτων της NASA. Οι αποστολές με αερόστατα έχουν μικρότερο κόστος από τις διαστημικές, ενώ επίσης χρειάζονται λιγότερο χρόνο.
Το ASTHROS θα μεταφέρει ένα όργανο για τη μέτρηση της κίνησης και ταχύτητας των αερίων γύρω από νεοσχηματισθέντα άστρα. Κατά την πτήση του θα μελετηθούν τέσσερις κύριοι «στόχοι», μεταξύ των οποίων δύο περιοχές- «φυτώρια» άστρων του Γαλαξία μας. Επίσης θα εντοπίσει και χαρτογραφήσει για πρώτη φορά την παρουσία δύο συγκεκριμένων τύπων ιόντων αζώτου, τα οποία μπορούν να δείξουν μέρη όπου οι επιπτώσεις από σουπερνόβα κ.α. έχουν ανασχηματίσει τα νέφη αερίων εντός των ζωνών αυτών.
