Τα στοιχεία που υποδεικνύουν πως πριν από δισεκατομμύρια χρόνια ο Άρης ήταν κατοικήσιμος αυξάνονται όλο και περισσότερο- και ως εκ τούτου, το ερώτημα εάν όντως κάποτε ήταν κατοικημένος από κάποιες μορφές ζωής (ή κατοικείται ακόμα σήμερα) είναι ένα από τα πιο «καυτά» της σύγχρονης επιστήμης. Σε αυτό το πλαίσιο, αποτελεί αντικείμενο σημαντικών ερευνών το θέμα της ύπαρξης νερού σε υγρή μορφή στον Κόκκινο Πλανήτη στο μακρινό παρελθόν (όπως υποδεικνύουν στοιχεία που ανακαλύφθηκαν σχετικά πρόσφατα) και οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν τι είδη χημικών διεργασιών στο νερό μπορεί να οδήγησαν στην εμφάνιση των ορυκτών που παρατηρούνται σήμερα στον Άρη.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Tokyo Institute of Technology η οποία δημοσιεύεται στο EurekAlert, το PhysOrg και άλλες ιστοσελίδες του ειδικού Τύπου, η αλμυρότητα (η παρουσία αλατιού), το pH (μέτρο της οξύτητας του νερού) και η κατάσταση οξειδοαναγωγής (η έκταση της παρουσίας αερίων όπως το υδρογόνο ή το οξυγόνο) αποτελούν βασικές ιδιότητες των φυσικών υδάτων: Παραδείγματος χάρη, η σημερινή ατμόσφαιρα της Γης περιέχει μεγάλες ποσότητες οξυγόνου, ωστόσο αρκεί να σκάψει κάποιος λίγο στον πυθμένα μιας λίμνης ή των νερών μιας παραλίας στη Γη για να βρει περιβάλλοντα όπου η παρουσία του είναι πολύ περιορισμένη.
Πρόσφατες μετρήσεις εξ αποστάσεως στον Άρη υποδεικνύουν πως τα αρχαία περιβάλλοντά του παρέχουν πολύτιμα στοιχεία σχετικά με τον βαθμό της κατοικησιμότητας του Κόκκινου Πλανήτη στο μακρινό παρελθόν. Ειδικότερα, οι ιδιότητες του νερού που βρίσκεται σε πόρους εντός ιζημάτων που φαίνονται να έχουν εναποτεθεί σε λίμνες στον κρατήρα Γκέιλ στον Άρη υποδεικνύουν πως τα ιζήματα αυτά σχηματίστηκαν χάρη στην παρουσία νερού σε υγρή μορφή, με pH παρόμοιο με αυτό των σημερινών γήινων ωκεανών.
Οι ωκεανοί της Γης φιλοξενούν τεράστιο αριθμό μορφών ζωής, οπότε και φαίνεται αρκετά πιθανό το πρώιμο περιβάλλον του Άρη να ήταν ένα μέρος όπου αρχαίες μορφές ζωής γήινου τύπου θα μπορούσαν να επιβιώσουν- ωστόσο εξακολουθεί να είναι μυστήριο γιατί, αν ισχύει αυτό, είναι τόσο δύσκολο να βρεθούν χειροπιαστά στοιχεία περί ύπαρξης αρχαίας ζωής στον Κόκκινο Πλανήτη.
Σημειώνεται πως πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ο Άρης χάνει νερό πολύ ταχύτερα από ό,τι πιστευόταν ως τώρα: Διεθνής έρευνα με τη συμμετοχή του CNRS (Γαλλία) έδειξε ότι, βάσει στοιχείων από το Trace Gas Orbiter της αποστολής ExoMars, υδρατμοί συσσωρεύονται σε απρόσμενα μεγάλες ποσότητες σε ύψος άνω των 80 χλμ στην αρειανή ατμόσφαιρα, κάτι που σημαίνει πως οι δυνατότητες απώλειας νερού αυξάνονται κατακόρυφα κατά τη διάρκεια κάποιων συγκεκριμένων περιόδων που χαρακτηρίζονται από συγκεκριμένες συνθήκες.
