Skip to main content

Τεχνητή νοημοσύνη: Αποτελεί απειλή για την ανθρώπινη εργασία;

Ειδικά το τελευταίο διάστημα η τεχνητή νοημοσύνη δείχνει να «ανθίζει» με μεγάλους τεχνολογικούς κολοσσούς να επενδύουν σε αυτή.

Η τεχνητή νοημοσύνη έχει απασχολήσει ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, κυρίως λόγω της «έκρηξης» που προκάλεσε το ChatGPT. Το chatbot που χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη και δημιουργήθηκε από την OpenAI, έχει εντυπωσιάσει και σοκάρει με την ικανότητά του να απαντά σε ερωτήσεις, να γράφει εκθέσεις, ακόμη και να επιχειρηματολογεί σε νομικές υποθέσεις, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το CNBC Make it.

Ωστόσο, οι δυνατότητες αυτές έχουν εγείρει ερωτήματα σχετικά με το αν, πώς και πότε η τεχνητή νοημοσύνη δύναται να επηρεάσει τον εργασιακό τομέα. Παράλληλα, έχουν πάρει διαστάσεις οι ανησυχίες για την κατάληψη των θέσεων εργασίας από την τεχνολογία που βασίζεται στην τεχνητή νοημοσύνη, με τους ειδικούς να τονίζουν ότι δεν είναι τόσο απλό.

Αντικατάσταση ή δημιουργία θέσεων εργασίας;

Μια βεβιασμένη απάντηση για το αν η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορέσει να αντικαταστήσει ορισμένες θέσεις εργασίας, είναι «ναι». Οι εξελίξεις στην τεχνητή νοημοσύνη σημαίνουν ότι η τεχνολογία μπορεί να επιτύχει όλο και περισσότερα, και αυτό θα έχει φυσικά αντίκτυπο στις θέσεις εργασίας, λέει ο Steven Miller, ομότιμος καθηγητής πληροφοριακών συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Singapore Management University.

«Καθώς οι φυσικές μηχανές, τα συστήματα λογισμικού και οι συνδυασμοί υλικού και λογισμικού γίνονται πιο ικανοί ως αποτέλεσμα της ενεργοποίησης της τεχνητής νοημοσύνης, είναι όλο και πιο πιθανό, καθώς και οικονομικά βιώσιμο, να αντικατασταθεί μεγαλύτερο μέρος των τμημάτων της σημερινής ανθρώπινης εργασίας από μηχανές», δήλωσε στο CNBC Make It. Ορισμένοι ρόλοι είναι πιο ευάλωτοι σε αυτό από ό,τι άλλοι, προσθέτει ο Μίλερ. Από την άλλη πλευρά, τα καθήκοντα που αλλάζουν συχνά και επομένως απαιτούν πράγματα όπως η προσαρμοστικότητα και η ευελιξία είναι πιο δύσκολο να αντικατασταθούν από την τεχνολογία.

Οι θέσεις εργασίας με έντονο το ανθρώπινο στοιχείο – όπως το να είσαι θεραπευτής – είναι ιδιαίτερα απίθανο να καταληφθούν από την τεχνολογία, σύμφωνα με τον Δημήτρη Παπανικολάου, καθηγητή χρηματοοικονομικών στη Σχολή Διοίκησης Kellogg του Πανεπιστημίου Northwestern. «Οι θέσεις εργασίας που δίνουν έμφαση στις διαπροσωπικές δεξιότητες είναι πολύ πιο δύσκολο να αντικατασταθούν από μια τεχνητή νοημοσύνη», λέει.

Νέες θέσεις εργασίας στον ορίζοντα;

Οι ανησυχίες δεν προκαλούν έκπληξη, λέει ο Steve Chase, επικεφαλής συμβούλου στην KPMG U.S. «Όπως συμβαίνει με τις περισσότερες τεχνολογικές εξελίξεις, ο αρχικός φόβος της απώλειας θέσεων εργασίας και του εκτοπισμού μεταξύ των εργαζομένων είναι φυσικός».

Ωστόσο, είναι ζωτικής σημασίας να έχουμε κατά νου διάφορα σημεία, προσθέτει. Κατ’ αρχάς, παρόμοια αναστάτωση έχει συμβεί και στο παρελθόν: για παράδειγμα, η εξάπλωση των ηλεκτρονικών υπολογιστών ή των πιο προηγμένων και εξειδικευμένων μηχανημάτων στα εργοστάσια. Αυτά άλλαξαν τον τρόπο με τον οποίο εργάζονται οι άνθρωποι και το είδος της εργασίας που κάνουν – και πράγματι έκαναν κάποιες θέσεις εργασίας περιττές – αλλά σήμερα δεν μπορούμε να φανταστούμε τη ζωή χωρίς αυτά. Πρόκειται για μια διαδικασία αιώνων, λέει ο Miller, προσθέτοντας ότι η ιστορία δείχνει ότι αν χάνονται θέσεις εργασίας λόγω της νέας τεχνολογίας, στη θέση τους δημιουργούνται άλλοι ρόλοι. «Η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας που προκύπτουν από την ικανότητα δημιουργίας και παράδοσης νέων τύπων αγαθών και υπηρεσιών … έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τον αριθμό των θέσεων εργασίας που εκτοπίστηκαν», εξηγεί.

Δουλεύοντας με την τεχνητή νοημοσύνη, όχι εναντίον της

Η τεχνητή νοημοσύνη, η τεχνολογία και τα προϊόντα που βασίζονται σε αυτή είναι περιορισμένα ακόμα κατά κάποιο τρόπο, επισημαίνει ο κ. Παπανικολάου. «Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή απέχουμε από την πραγματική τεχνητή νοημοσύνη», με την έννοια ότι όλα τα μοντέλα που διαθέτουμε αφορούν την πρόβλεψη της σωστής αντίδρασης βάσει ενός συνόλου δεδομένων. Μεγάλο μέρος αυτού που κάνει η τεχνητή νοημοσύνη είναι η σύνθεση της υπάρχουσας γνώσης με έναν συγκεκριμένο στόχο κατά νου, λέει. «Αυτό απέχει αρκετά από τη δημιουργία νέας γνώσης».

Το πιο πιθανό σενάριο είναι οι άνθρωποι να εργάζονται παράλληλα με την τεχνητή νοημοσύνη, παρά να αντικατασταθούν από αυτή. «Υπάρχουν πολύ περισσότερες ευκαιρίες για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης με σκοπό την αναβάθμιση της εργασίας των ανθρώπινων εργαζομένων παρά για την πλήρη αυτοματοποίηση της ανθρώπινης εργασίας».

naftemporiki.gr