Skip to main content

ΠΟΝΤΟΣ

Κοινωνία

Ταφικό έθιμο στα Σούρμενα: Με στόχο μια θέση και στη λίστα της UNESCO

Σειρά επαφών με την ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού προκειμένου να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια και συνεργασία ώστε το ταφικό έθιμο να συμπεριληφθεί και στη λίστα της UNESCO μετά την καταχώρισή…
Εκδηλώσεις

«Το Νέο Ανατολικό Ζήτημα» στο «Παμποντιακόν Πανοΰρ 2025 τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα»

«Το Νέο Ανατολικό Ζήτημα. Από το Δικαίωμα στη Μνήμη, στην 19η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Θυμάτων του Κεμαλισμού» είναι το θέμα με το οποίο ανοίγει, την Τετάρτη 23 Απριλίου, στις…
Εκδηλώσεις

«Παμποντιακόν Πανοΰρ 2025 τη Θωμά ’ς σα Σούρμενα»

Εκατόν τρία χρόνια πριν, ξεριζωμένοι από τις πατρογονικές τους εστίες στον Ιστορικό Πόντο, οι πρώτοι κάτοικοι της πόλης των Νέων Σουρμένων στον σημερινό Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης, παράλληλα με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες…
Κοινωνία

Tραπεζούντα: O Eπιτάφιος του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, του τελευταίου μητροπολιτικού ναού της πόλης, έργο του 17ου αιώνα

Ο Επιτάφιος του τελευταίου μητροπολιτικού ναού της Τραπεζούντας, του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, αποτελεί ένα ακόμα εξαίσιο δείγμα εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής τέχνης που άνθισε στον Πόντο τη μεταβυζαντινή περίοδο. Φιλοτεχνήθηκε για να…
Κοινωνία

Μεγάλη Πέμπτη: Μέρα για κόκκινα ωβά και ευχασμένα αγαθά στον Πόντο

Μια από τις πιο σημαντικές ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας από εθιμική άποψη είναι η Μεγάλη Πέμπτη στην ποντιακή λαογραφία – τελετουργικά έθιμα υπάρχουν σε όλο τον ελληνικό χώρο. Στην περιοχή…
Κοινωνία

Οι Πόντιοι της Ανταλλαγής στη Σπιναλόγκα του Πειραιά – Ένα λυρικό ντοκουμέντο με την υπογραφή «Καραντίνα»

Σε μια ενδεχομένως πιο… ρομαντική περιγραφή, την είπαν «Σπιναλόγκα του Πειραιά», κάτι που είναι σαφώς καλύτερο από το «Κολαστήριο του Αργοσαρωνικού» που επίσης την έχει περιγράψει. Η νησίδα του Αγίου…
Κοινωνία

Το κωδωνοστάσιο του μητροπολιτικού ναού της Τραπεζούντας και η σχέση του με το Ευαγγέλιο της Μεγάλης Τρίτης

Την ευαγγελική προτροπή «Γρηγορείτε», τη συναντάμε αρκετές φορές στο ιερό κείμενο του Ευαγγελίου διά στόματος των αγίων Αποστόλων Ματθαίου (Κεφ. ΚΕ΄13), Λουκά (Πραξ. Κ΄ 31) και Παύλου (Α΄ Κορ. ΙΣΤ΄13).…
Κοινωνία

19η Μαΐου: Εκδηλώσεις για τη Γενοκτονία στην Κύπρο, υπό την αιγίδα του Νίκου Χριστοδουλίδη

Υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη, θα τελεστούν για μία ακόμα χρονιά στη Μεγαλόνησο διήμερες εκδηλώσεις, στις 18 και 19 Μαΐου, για τη μνήμη των θυμάτων…
Κοινωνία

Lingua Pontica – Digital Terra, το ηλεκτρονικό λεξικό για την ποντιακή διάλεκτο

Στον «αέρα» βρίσκεται το ηλεκτρονικό λεξικό Lingua Pontica – Digital Terra, δηλαδή το αποτέλεσμα της συνεργασίας της Ευξείνου Λέσχης Βέροιας με το Σύλλογο Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών Θεσσαλονίκης και την…
Κοινωνία

Κυριακή των Βαΐων στα Κοτύωρα του Πόντου: Το βάεμαν και οι κούνιες

Για την πατρίδα της μητέρας του, στην οποία και ο ίδιος πέρασε τα παιδικά του χρόνια, έχει γράψει ο Ξενοφών Άκογλου, ο λογοτέχνης, λαογράφος και στρατιωτικός που είναι γνωστός και…
Κοινωνία

«Το Θαύμα και η παράδοσις» – Η ανάσταση του Λαζάρου μέσα από τη σοφή ματιά του Φώτη Κόντογλου

Χωρίς απλή γνώμη και χωρίς καρδιά ταπεινή δε θα απογευτεί ο άνθρωπος αληθινά ποτέ, μήτε ειρήνη μήτε χαρά, μήτε φως μήτε αγάπη, μ’ έναν λόγο δε θα απογευτεί στ’ αληθινά…
Κοινωνία

Μαρτυρία παπα-Ηλία Ελευθεριάδη: Όταν φτάσαμε στο Τσανάκκαλε, κοκκίνισε η θάλασσα από τα φέσια

Σαράντα χρόνια χρειάστηκαν για να καταγραφεί η οδύσσεια του παπα-Ηλία Ελευθεριάδη που από την Οινόη του Πόντου βρέθηκε στην Οινόη Καστοριάς, αφού πρώτα γλίτωσε από τις μηχανορραφίες των Τούρκων και…
Κοινωνία

Προς τη Μεγάλη Εβδομάδα με μια ιδιαίτερη μουσικοαφηγηματική παράσταση, από την Ορχήστρα «1919»

Από το σκοτάδι στο φως και από το πένθος και την οδύνη της θυσίας στους θριαμβικούς αλαλαγμούς της λυτρωμένης ύπαρξης και ζωής. Λίγο πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα στο ναό…
Κοινωνία

Κάποτε στον Πόντο: Ο Σαρίγιαννες και οι αντάρτες της Οινόης

Με εξαιρετική γεωγραφική θέση, μιας και βρίσκεται ανάμεσα στα Κοτύωρα και την Αμισό, σε έναν κόλπο σε μια από τις πιο επίπεδες περιοχές της ακτής του Εύξεινου Πόντου–, η Οινόη …
Κοινωνία

Γκιστάβ ντ’Εστάλ: Ο Γάλλος φιλέλληνας που οραματίστηκε την ελληνική γλώσσα ως οικουμενική

Γουσταύος ντ’Εϊχτάλ. Με αυτό το όνομα ήταν γνωστός στην Ελλάδα του Όθωνα ο συγγραφέας Γκιστάβ ντ’Εστάλ (Gustave Seligman d’Eichthal, 1804-1886), ο Γάλλος που οραματίστηκε την ελληνική γλώσσα ως οικουμενική, και…
Κοινωνία

Οι Εύζωνες της Προεδρικής Φρουράς θα τιμήσουν τη μνήμη των ANZAC σε Σίδνεϊ και Αδελαΐδα

Παρουσία αγήματος της ελληνικής Προεδρικής Φρουράς θα γίνουν φέτος εκδηλώσεις τιμής και μνήμης της Εβδομάδας ANZAC στο Σίδνεϊ και την Αδελαΐδα, 110 χρόνια μετά τις μάχες που έδωσαν μαζί Αυστραλοί…
Κοινωνία

6 Απριλίου: Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού – Το «Μαύρο Πάσχα» του 1914

Χρειάστηκε να περάσουν 111 χρόνια για να εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα που ορίζει την 6η Απριλίου ως Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία του Θρακικού Ελληνισμού. Ένας αιώνας, μία δεκαετία και…
Κοινωνία

Ο έρωτας του Βασίλη και της Χαρίκλειας από την Πάφρα που δεν έσβησε ποτέ

Υπάρχουν αγάπες αληθινές που δεν αποδυναμώνονται όσα εμπόδια κι αν βρεθούν στο διάβα τους. Μπορεί να χαθούν για λίγο ή και για πάντα αλλά να παραμείνουν ζωντανές γιατί οι άνθρωποι…
Κοινωνία

Στυλιανός Κοραής: Ο Κωνσταντινουπολίτης πρόσφυγας που έμελλε να γίνει δήμαρχος Κοκκινιάς, πρόεδρος της Προοδευτικής και του ΣΒΑΠ

Γεννήθηκε το 1904 και απεβίωσε τον Μάρτιο του 1995 σε ηλικία 91 ετών. Από την Κωνσταντινούπολη βρέθηκε στην Κοκκινιά (τότε ακόμα συνοικία του Πειραιά) το 1924, ορφανός από πατέρα. Ο…
Κοινωνία

Τοπάλ Οσμάν: Ο σφαγέας των Ποντίων κρεμάστηκε προδομένος από τον Μουσταφά Κεμάλ

Η ιστορία έχει γράψει γι’ αυτόν ότι είναι ο «μεγαλύτερος δήμιος των Ελλήνων του Πόντου» – όπως αναφέρει ο Γ.Ν. Λαμψίδης, ο ιστορικός Γεώργιος Βαλαβάνης υπολόγισε ότι τα θύματά του…
Κοινωνία

Αλέξης Ιωαννίδης: O πρώτος πρόεδρος της κοινότητας Ευζώνων του νομού Κιλκίς (Μέρος Β’)

Ο Αλέξης Ιωαννίδης στο Καρς ήταν δάσκαλος, θα μπορούσε με μια εξάμηνη μετεκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης να αναβαθμίσει το ρωσικό πτυχίο του και να διδάξει στα σχολεία της Ελλάδας,…
Κοινωνία

Ιωάννης Γ. Βαλαβάνης: Ο πατέρας του ποντιακού θεάτρου – Με αφορμή δύο φεστιβάλ και πολλές παραστάσεις

Το 2025 θα μπορούσαμε ίσως να το χαρακτηρίσουμε «Έτος ποντιακού θεάτρου», καθώς πέρα από τα περιφερειακά φεστιβάλ που διεξάγονται κάθε χρόνο, φέτος έχουμε και δύο πανελλαδικά –  ένα εν εξελίξει…
Κοινωνία

Μικροϊστορίες προσφύγων: Η δύναμη και το τσαγανό των γυναικών της Μικρασίας

Τη μεγάλη εικόνα του πόνου και της αγωνίας, του θανάτου, του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, συνθέτουν οι μικροϊστορίες που μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά, και αφηγούνται το της Γενοκτονίας των…
Κοινωνία

Θρυλόριο Ροδόπης: Ένας αιώνας ζωής και ποντιακής μνήμης σε μια επιστημονική διημερίδα – 19 εισηγήσεις θα φωτίσουν την ιστορία του τόπου

Με μια σημαντική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επιστημονική διημερίδα γιορτάζει τα 100 χρόνια από την ίδρυσή του το Θρυλόριο Ροδόπης (1923-2023), το χωριό που οργάνωσε ο Αυστραλός Ύπατος Αρμοστής της Κοινωνίας…
Κοινωνία

Μαρτυρία Ευδοξίας Δεληγιαννίδη: Οι Τούρκοι μάς εκμεταλλευόντουσαν, ό,τι ήθελαν γύρευαν

Η Ευδοξία Δεληγιαννίδη γεννήθηκε στον παραθαλάσσιο οικισμό Παθερίο, περίπου 1 χλμ. ανατολικά της Ινέπολης. Εκκλησιαστικά άνηκε στη μητρόπολη Νεοκαισαρείας και Ινέου. Επρόκειτο για τον μεγαλύτερο από τους τέσσερις οικισμούς της…
Κοινωνία

Οι αστοί της Τραπεζούντας: Αδελφοί Φωστηρόπουλοι, οι τραπεζίτες

Ανήκαν στη γοητευτική μπουρζουαζία της Τραπεζούντας, η οποία στα μέσα του 19ου αιώνα είχε… όνομα ελληνικό. Πεδίο δράσης τους η «περικαλλής και ένδοξος πόλις, η βασιλίς των πόλεων του Ευξείνου…
Κοινωνία

Η Ελληνική Επανάσταση δεν άφησε αλώβητους τους Έλληνες του Πόντου – Τα αιματηρά φιρμάνια και τα τελικά αντίποινα

Όταν ξέσπασε η επανάσταση στην Ελλάδα ο Πόντος ήταν μακριά; Γεωγραφικά ναι, αλλά για την οθωμανική διοίκηση «το άπιστον και βρωμερό έθνος των Γραικών» έπρεπε να πάρει ένα αιματηρό μάθημα…
Κοινωνία

Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος: Πόντιοι και Εκκλησία τίμησαν την μνήμη του Τραπεζούντιου πρωτοψάλτη του Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης

Όλοι οι Πόντιοι γνωρίζουν τον τραγουδιστή Χρύσανθο (Θεοδωρίδη), το αηδόνι του Πόντου, έναν άνθρωπο που εξέφρασε με τη μοναδική του φωνή και τη συνοδεία της λύρας τον πόνο του ξεριζωμού…
Κοινωνία

Τα ιερά κειμήλια της Μονής Θεοσκεπάστου στην Τραπεζούντα – Τι απέγιναν

Λέγεται ότι η σκεπή του ναού της μονής δεν έγινε από ανθρώπινο χέρι (ο φυσικός βράχος του βουνού παρέχει τη σχετική προστασία), γι’ αυτό και το γυναικείο μοναστήρι που βρίσκεται…
Κοινωνία

Οι Πόντιοι του Πειραιά στους εορτασμούς για την έναρξη της Επανάστασης στην Ανατολική Μάνη

204 χρόνια μετά τη συγκέντρωση των Μανιατών οπλαρχηγών στην Τσίμοβα (σήμερα Αρεόπολη), όπου έλαβαν την απόφαση να αρχίσουν αγώνα κατά των Τούρκων, ντόπιοι αλλά και προσκεκλημένοι από διάφορα σημεία της…