Skip to main content

ΠΟΝΤΟΣ

Κοινωνία

«Ο Ελληνικός Κύκλος»: Ο σύλλογος που δημιούργησε μια Ελληνοαυστραλή φοιτήτρια για τη σύνδεση των νεαρών ομογενών με την ελληνική κουλτούρα

Καθώς οι νεαροί ομογενείς της Αυστραλίας φαίνεται να χάνουν την άμεση επαφή με τις ελληνικές ρίζες τους, η ιδέα μιας Ελληνοαυστραλής φοιτήτριας στη Μελβούρνη να δημιουργήσει μια λέσχη για τη…
Κοινωνία

Δάνεια, τόκοι και ο θεσμός «δάνος» στον Πόντο – Τι επιτρεπόταν και τι απαγορευόταν

Θεσμός στη ζωή των Ποντίων, ιδίως του χωριού ήταν το δάνος. Αφορούσε το δανεισμό συνήθως πραγμάτων, σπάνια χρημάτων. Ήταν φυσικό να στερείται κανείς, σε μια ορισμένη εποχή κάποιο πράγμα. Απευθυνόταν…
Κοινωνία

Προλήψεις και δεισιδαιμονίες από τα Κοτύωρα: Οι «καταραμένες» μέρες του καλοκαιριού

Για τα ήθη και τα έθιμα στα Κοτύωρα, την πατρίδα της μητέρας του στην οποία και ο ίδιος πέρασε τα παιδικά του χρόνια, έχει γράψει ο Ξενοφών Άκογλου, ο λογοτέχνης,…
Κοινωνία

Το άγνωστο μοναστήρι στο Κιουρτούν: Εκεί όπου ο ηγούμενος είχε βοηθό μια αρκούδα αντί για υποζύγιο

Ο θησαυρός των πληροφοριών για τον Πόντο στα γραπτά κείμενα και τις προφορικές μαρτυρίες της πρώτης γενιάς των προσφύγων από τις αλησμόνητες πατρίδες, είναι πραγματικά ασύλληπτος. Ακόμα και στις περιπτώσεις…
Κοινωνία

Οι Πόντιοι που έκαναν το Αρσακλί, Πανόραμα στη Θεσσαλονίκη – Το ντοκιμαντέρ

Λάσπη, πέτρες και διάσπαρτα παραπήγματα, τα οποία ανήκαν σε Τούρκους πριν από την Ανταλλαγή των πληθυσμών, αντίκρισαν οι πρώτοι πρόσφυγες από τον Πόντο, περίπου 20-30 οικογένειες, που έφτασαν τον Μάρτιο…
Κοινωνία

Η Παναγία Σουμελά πάει για νέο ρεκόρ επισκέψεων – Θα δώσει φέτος άδεια η Τουρκία στους χριστιανούς;

Με μνημεία που φωνάζουν… Έλληνες, και που περήφανα τα προμοτάρουν ως «ιστορική και πολιτιστική τους κληρονομιά» οι Τούρκοι πανηγυρίζουν για την αύξηση της τουριστικής κίνησης στην Τραπεζούντα «τους» το πρώτο…
Κοινωνία

Δύο ξεριζωμένες από την Κρώμνη αφηγούνται: Κλαίγαμε χωρίς να μιλάμε και προχωρούσαμε αυτή την πένθιμη πορεία, 7 μέρες και 7 νύχτες

Η Παρθένα Σεϊτανίδου και η νύφη της Δήμητρα Ιωσηφίδου γεννήθηκαν στον οικισμό Σαμανάντων Κρώμνης, κτισμένο σε υψόμετρο 1.750 μέτρων, στη δεξιά όχθη του Ίμερα Ντερέ, 17 χλμ. ΒΑ της Αργυρούπολης …
Κοινωνία

Συνθήκη Λοζάνης, 24 Ιουλίου 1923: Τρεις μαρτυρίες για την επώδυνη Ανταλλαγή, την χωρίς προηγούμενο στην Ιστορία

Με τη Μεγάλη Ιδέα της εθνικής ολοκλήρωσης να έχει καταρρεύσει με τρόπο επίπονο, όχι μόνο λόγω της Μικρασιατικής Καταστροφής, αλλά και λόγω της Γενοκτονίας των Ελλήνων της καθ’ ημάς Ανατολής…
Κοινωνία

Τραπεζούντα, η πόλη που κρατούσε στα χέρια της το εμπόριο Ευρώπης-Ασίας

Είναι γεγονός πως μέχρι και τη Γενοκτονία και τον ξεριζωμό η γοητευτική μπουρζουαζία της Τραπεζούντας είχε… όνομα ελληνικό. Ίσως να μην μπορούσε να γίνει διαφορετικά σε αυτή την «περικαλλή και…
Κοινωνία

Χωρίς αρχή και τέλος: Ένα πανηγύρι σε παρχάρι στον Πόντο, από τα πιο φημισμένα – Τι θυμούνται οι ελληνόφωνοι

Την τρίτη Παρασκευή του Ιουλίου, καθώς λέγεται ότι είναι συνδεδεμένο με τον Προφήτη Ηλία και τη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας. Τότε γίνεται το φημισμένο πανηγύρι στο παρχάρι της Κατίρκαγιας, στα…
Εκδηλώσεις

Παναγία Σουμελά: Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων

Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων στην Παναγία Σουμελά. Η φετινή αθρόα συμμετοχή νέων, 400 συμμετέχοντες, μαζί με την άρτια οργάνωση από την Οργανωτική Επιτροπή, εγγυήθηκε  την…
Εκδηλώσεις

Παναγία Σουμελά: 27ο Συναπάντημα της Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων

Σε εορταστικό  κλίμα, με χαρά, κέφι, συγκίνηση αλλά και την προβλεπόμενη επισημότητα πραγματοποιήθηκε χθες 18 Ιουλίου η τελετή έναρξης του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων στην Παναγία Σουμελά. Καθώς οι…
Κοινωνία

Κύπρος: Μαρτυρία του στρατιωτικού Αλέξανδρου Σημαιοφορίδη για την τουρκική εισβολή το 1974

Η Κύπρος κινδύνευε κι αυτοί πετούσαν χαρταετό! Οι αξιωματικοί της χούντας και οι άνθρωποί τους στο πολύπαθο νησί μόνο στον ύπνο δεν πιάστηκαν κατά την τουρκική εισβολή, σαν σήμερα στις…
Κοινωνία

Η Σμύρνη πριν από το 1922 – Μια συγκλονιστική μακέτα στο Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης της Σκάλας Λουτρών

Κειμήλια που είχαν φέρει οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία στο νησί της Λέσβου διηγούνται τις ιστορίες τους από την ασφάλεια που παρέχει, σήμερα, το Μουσείο Προσφυγικής Μνήμης 1922, στη …
Κοινωνία

«’Σ σην Παλαΐαν χαράν είχαν» – Το πιστοποιούν 30 φωτογραφικά στιγμιότυπα και ένα βίντεο

Τι κι αν πέρασε ένας μήνας από τότε που ο Πολιτιστικός-Μορφωτικός Σύλλογος Παλαγίας «Ο Μέγας Αλεξάνδρος» διοργάνωσε αναπαράσταση του ποντιακού γάμου με τον εύγλωττο τίτλο «Σην Παλαΐαν χαράν έχ’νε…»; Οι…
Κοινωνία

Το αλώνισμα στον Πόντο και η «τελετουργία» του – Τι θεωρούσαν «κρίμα»

Ο θερισμός άρχιζε μετά την εορτήν των Αγίων Αποστόλων και εγίνετο από γυναίκας με τα καγάνα (δρέπανα). Τα δέματα μετεφέροντο και εστοιβάζοντο εντός του αλωνίου εις θεμώνα (θημωνιές). Το αλώνι…
Κοινωνία

Μαρτυρία Κωνσταντίνου Λαζ. Παπαδόπουλου: Στους ανήμπορους έδιναν από μιαν σπρωξιά και τους έριχναν στους γκρεμούς

Ο Κωνσταντίνος Λαζ. Παπαδόπουλος ζούσε στο Γκιολτσούκ (Γκöλτσούκ), στην κοιλάδα του Kuru, δεξιού παραπόταμου του Γεσίλ Ιρμάκ. Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Νεοκαισάρειας. Οι Έλληνες κάτοικοι του οικισμού προέρχονταν από την…
Κοινωνία

Σαν σήμερα, το 1857: Οι Έλληνες κρυπτοχριστιανοί φανερώνονται – Το Χάτι Χουμαγιούν και οι προσδοκίες που διαψεύστηκαν

1856. Αυτή είναι μια ημερομηνία-σταθμός για τους Έλληνες, τους Αρμένιους και τους εβραίους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, καθώς με Χάτι Χουμαγιούν –όπως έχει επικρατήσει να λέγεται στα ελληνικά το αυτοκρατορικό διάταγμα–,…
Κοινωνία

Μαρτυρία Παπαθόδωρου Θεοδωρίδη: «Οι δικοί σας σφάξανε τους δικούς μας, και γι’ αυτό είναι δίκαιο να σας σφάξουμε»

Ο Παπαθόδωρος Θεοδωρίδης γεννήθηκε στον οικισμό Σερίφελι (Σερεφέλη, Σερίφελου, Τατάρκαλε), ο οποίος βρισκόταν στην κοιλάδα του Ισταυρός τσάι, 16 χλμ βορειοανατολικά της Κάβζας. Εκκλησιαστικά υπαγόταν στη μητρόπολη Αμάσειας και είχε…
Κοινωνία

Στις εσχατιές του Πόντου οι τελευταίοι Έλληνες εξισλαμισθέντες

Στο βόρειο τμήμα της επαρχίας Γιουσούφελι του νομού Αρτβίν της Τουρκίας, κοντά στα σύνορα με το νομό Ερζερούμ, βρίσκεται το χωριό Χαβέκ. Κατοικούνταν από Έλληνες χριστιανούς, οι οποίοι το 1910…
Κοινωνία

Η ιερή «τρέλα» των Ποντίων και ο Πυρρίχιος χορός – Όταν οι Πόντιοι θελήσουν κάτι πολύ, «θεοί και δαίμονες» δεν μπορούν να τους σταματήσουν

Το ημερολόγιο έγραφε 12 Ιουλίου του 2023, όταν δέκα «τρελοί» Μακεδόνες χορευτές ποντιακής καταγωγής, με επικεφαλής τον χοροδιδάσκαλο Παύλο Τσιλογλανίδη, έδωσαν ραντεβού στις όχθες του Αξιού ποταμού στην τοποθεσία Άγιος…
Εκδηλώσεις

Μεγάλο ποντιακό Συναπάντημα στην «Παναγία Σουμελά»

Το πρόγραμμα του 27ου Συναπαντήματος Νεολαίας Ποντιακών Σωματείων, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από τις 17 έως τις 20 Ιουλίου 2025 στην «Παναγία Σουμελά», είναι και φέτος πλούσιο και ενδιαφέρον. Φέτος…
Κοινωνία

Αυτό είναι το γεφύρι της Τρίχας, το χιλιοτραγουδισμένο – Συνδέει τον Πόντο με την… Άρτα

Eίναι η… γέφυρα που ενώνει την Άρτα με τον Πόντο, αυτός ο θρύλος της θυσίας μιας γυναίκας για να κατευναστεί ο θεός του ποταμού και να στεριώσει το έργο που…
Κοινωνία

Παρχαρομάνα, ρωμάνα, αρνομάνα, νεράιδα ή μήπως απλώς μάνα του παρχαριού;

Τις πιο νοσταλγικές ονειροπολήσεις για τους Ποντίους θα προκαλούν τώρα με τις θερινές ζέστες τα πολυτραγουδημένα παρχάρια της μακρινής πια πατρίδας, τα παρχάρα με τα μάραντα και τα μανουσάκια, τα…
Κοινωνία

8 Ιουλίου 1921, η μεγάλη μάχη του Εσκί Σεχίρ – Οι Έλληνες συνέτριψαν τους Τούρκους

Την άνοιξη του 1921, δύο χρόνια μετά την απόβαση των ελληνικών στρατευμάτων στη Σμύρνη, το μικρασιατικό ζήτημα παρέμενε άλυτο. Παρόλο που η έκβαση των επιχειρήσεων του Μαρτίου 1921 δεν ήταν…
Κοινωνία

Οινόη του Πόντου, ένα πολύ ισχυρό ναυτιλιακό κέντρο – Δύο συμφορές «έσβησαν» τους Έλληνες

Σημαντικό λιμάνι του Ανατολικού Πόντου και επίνειο της Νεοκαισάρειας είναι η Οινόη, με την κάποτε ισχυρή ελληνική κοινότητα που μέσα από τους καπεταναίους και τους ναυτικούς είχε πάντα επαφές και…
Κοινωνία

Κωστίκας Τσακαλίδης: 7 Ιουλίου 1982, η μέρα που η ποντιακή μουσική έχασε έναν σπουδαίο λυράρη

Λέγεται ότι οι τελευταίες του λέξεις, στις 7 Ιουλίου του 1982, ήταν «Αφήνω γεια σας άρχοντες». Είτε είναι αλήθεια είτε όχι, είναι απόλυτα ταιριαστό και πιστευτό. Μόνο που κι εκείνος…
Κοινωνία

Τα φημισμένα παρχάρια της Κρώμνης – Τα όμορφα Λειβαδία με το «Αψίν νερό»

Ταξίδι στα δροσερά νερά της πανέμορφης Κρώμνης, ενός τόπου ευλογημένου και ιστορικού, με όχημα ένα από τα πιο περιγραφικά και γεμάτα αναμνήσεις βιβλίο για την περιοχή, το ομώνυμο Κρώμνη του…
Κοινωνία

Μαρτυρία Ευρυδίκης Γαλανού: Αφήσαμε τα χώματα που γεννηθήκαμε και που θάψαμε τους ανθρώπους μας, και φύγαμε

Η Ευρυδίκη Γαλανού γεννήθηκε στην Ίμερα, μεγάλο και πλούσιο ελληνικό οικισμό που βρισκόταν νοτιοανατολικά της Βαρενούς και 80 χλμ νότια της Τραπεζούντας, σε υψόμετρο 1.500 μέτρων. Σύμφωνα με την παράδοση,…
Κοινωνία

Ο Ντελή Μεμέτ έγινε μουχτάρης με τα πεσκέσια – Έξι μήνες δεν αρρώστησε και δεν πέθανε κανείς στο χωριό του

Κεφαλοχώρι σε υψίπεδο της Ανατολής. Ποιο; Δεν ενδιαφέρει. Ας επιτραπεί να διατηρήσει την ανωνυμία του. Δε θα την έχουν μονοπώλιο μερικοί καλομαθημένοι. Κι’ άν οι ανωνυμογράφοι κατά γενικόν κανόνα ζημιώνονται…