Skip to main content

Όταν ένας δισεκατομμυριούχος βαρέθηκε να περιμένει: Πώς γεννήθηκε η Boeing 

Γουίλιαμ Μπόινγκ (δεξιά) και Έντι Χάμπαρντ / Wikimedia Commons

Από το ξύλο των δασών της Ουάσιγκτον στα ατσάλινα φτερά του μέλλοντος

Δεν είναι πιλότος. Δεν είναι μηχανικός. Δεν έχει σπουδάσει αεροναυπηγική. Κι όμως, ο Γουίλιαμ Μπόινγκ, δισεκατομμυριούχος της ξυλείας, αλλάζει για πάντα την ιστορία της αεροπορίας επειδή απλώς αρνείται να περιμένει… ανταλλακτικά.

Όταν του λένε ότι η επισκευή του πρώτου του υδροπλάνου θα καθυστερήσει μήνες, απαντά: «Θα φτιάξω μόνος μου καλύτερο». Είναι 1916. Σε ένα ξύλινο υπόστεγο στις όχθες του Σιάτλ, γεννιέται η Boeing – και μαζί της η ιδέα πως ο άνθρωπος μπορεί να πετάξει μακριά, γρήγορα, μαζικά.

Στις 15 Ιουλίου 1916, ο Γουίλιαμ Μπόινγκ καταθέτει τα έγγραφα σύστασης της Pacific Aero Products Co. στο Σιάτλ. Είναι μόλις 34 ετών, από τα δάση της βόρειας Αμερικής, και το μόνο που γνωρίζει για την αεροπορία είναι ότι δεν του αρέσει να περιμένει ανταλλακτικά από την Καλιφόρνια.

Ένα μήνα νωρίτερα, είχε πετάξει με το πρώτο του υδροπλάνο πάνω από τη λίμνη Γιούνιον, αφού το συναρμολόγησε ο ίδιος μαζί με τον φίλο του, αξιωματικό του Ναυτικού, Τζορτζ Κόνραντ Γουέστερβελτ. Το ονόμασαν B&W Model 1.

Έτσι γεννιέται η Boeing. Όχι από σχέδιο, αλλά από εμμονή στην τελειότητα. Όχι από κάποιο κάλεσμα των ουρανών, αλλά από την πεποίθηση ενός ανθρώπου πως «αν κάτι δεν φτιάχνεται σωστά, θα το κάνουμε μόνοι μας».

Από τη Βιέννη και τη Γερμανία στα δάση της Ουάσιγκτον

Ο Μπόινγκ γεννιέται το 1881 στο Ντιτρόιτ από πατέρα Γερμανό και μητέρα Αυστριακή. Ο πατέρας του, Βίλχελμ, ήταν τυχοδιώκτης. Έφυγε από την αριστοκρατική οικογένειά του στη Χοενλίμπουργκ και κατέληξε ξυλοκόπος στα βόρεια δάση της Μινεσότα. Έφτιαξε περιουσία κρατώντας τα μεταλλευτικά δικαιώματα στα χέρια του.

Όταν πεθαίνει από γρίπη το 1890, ο 8χρονος Γουίλιαμ κληρονομεί το όραμα και την περιουσία. Πηγαίνει σχολείο στην Ελβετία, εγγράφεται στο Γέιλ, αλλά τα παρατά και μετακομίζει στο Χόκουιαμ της Ουάσιγκτον για να ασχοληθεί με τη βιομηχανία ξυλείας.

Σύντομα αγοράζει εκτάσεις, αποκτά δικό του στόλο, εκμεταλλεύεται τη Διώρυγα του Παναμά για να στέλνει ξύλα στην Ανατολική Ακτή και γίνεται εκατομμυριούχος προτού καν κλείσει τα 30.

Η πρώτη του αγάπη: ο ουρανός

Το 1909, στο Exposition του Σιάτλ, βλέπει για πρώτη φορά ιπτάμενο μηχάνημα και το πάθος γεννιέται. Δοκιμάζει να πετάξει με τον Γάλλο αεροπόρο Πωλάν, χωρίς επιτυχία.

Το 1915 αγοράζει ένα υδροπλάνο Martin, το οποίο καταστρέφεται σύντομα. Η απάντηση του κατασκευαστή πως τα ανταλλακτικά θα έρθουν «σε μερικούς μήνες» πυροδοτεί τον κυνισμό του: «Θα φτιάξουμε καλύτερο μόνοι μας».

To B&W Seaplane – ξύλινος σκελετός από καναδικό έλατο, ύφασμα και καλώδια – απογειώνεται τον Ιούνιο του 1916 και ανοίγει την πόρτα στο μέλλον.

Από τον πόλεμο στην ειρήνη

Με την είσοδο των ΗΠΑ στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εταιρεία μετονομάζεται Boeing Airplane Company και λαμβάνει παραγγελία 50 αεροσκαφών από το Ναυτικό. Ο πόλεμος τελειώνει, αλλά ο Μπόινγκ επιμένει: «Η επόμενη μάχη θα είναι για την ειρηνική χρήση των αεροπλάνων».

Το 1919, ο ίδιος πιλοτάρει ένα C-700 υδροπλάνο από το Βανκούβερ στο Σιάτλ, μεταφέροντας 60 γράμματα: η πρώτη διεθνής αεροπορική αποστολή αλληλογραφίας προς τις ΗΠΑ.

Μέσα στη δεκαετία του 1920, η Boeing μετατρέπεται σε γίγαντα. Ο Μπόινγκ επιλέγει αεροψυγόμενους κινητήρες στο Model 40Α και εξασφαλίζει συμβόλαιο για την αεροπορική γραμμή του αμερικανικού ταχυδρομείου από Σικάγο έως Σαν Φρανσίσκο. Υποθηκεύει προσωπικά 500.000 δολάρια για να εγγυηθεί την κατασκευή 26 αεροπλάνων μέχρι την 1η Ιουλίου 1927. Τα καταφέρνει.

Το 1929 δημιουργεί την United Aircraft and Transport Corporation, ένα θηρίο κάθετης ενοποίησης: κατασκευαστές, αερογραμμές, σχολές, κινητήρες. Το 1934, η κυβέρνηση τον κατηγορεί για μονοπωλιακές πρακτικές και τον υποχρεώνει να διαλύσει την αυτοκρατορία του. Ο Μπόινγκ εγκαταλείπει την αεροπορική βιομηχανία. Επιστρέφει μόνος στον αγαπημένο του κόσμο των αλόγων και της γης.

Ο άνθρωπος πίσω από τον μύθο

Δεν του άρεσε η δημοσιότητα. Δεν έδινε εύκολα συνεντεύξεις. Ήθελε μόνο να δουλεύει και να δημιουργεί.

Ποτέ δεν ξέχασε το ξύλο – ήταν το υλικό με το οποίο ξεκίνησε, το υλικό του πρώτου αεροπλάνου, το υλικό του πλούτου του. Όμως το μυαλό του πετούσε πάντα πιο μακριά.

Πεθαίνει το 1956, 74 ετών, στο κατάστρωμα της θαλαμηγού του, Taconite, στα νερά της Βρετανικής Κολομβίας. Δέκα χρόνια αργότερα, το όνομά του θα γραφτεί στο Aviation Hall of Fame. Το όραμά του είχε ήδη απογειωθεί: η Boeing εισερχόταν στην εποχή των jet, έτοιμη να κατακτήσει τον ουρανό.

Ο Γουίλιαμ Μπόινγκ δεν ήταν απλώς ο ιδρυτής της μεγαλύτερης εταιρείας αεροναυπηγικής στον κόσμο. Ήταν ένας από τους λίγους ανθρώπους στην ιστορία που διαμόρφωσαν – σχεδόν μόνοι τους – μια ολόκληρη βιομηχανία. Και το έκαναν με πεισματική ακρίβεια, πειραματισμό και αυστηρότητα.

Ήταν ένας τελειομανής που αρνήθηκε να πετάξει με τους άλλους – και έφτιαξε τα δικά του φτερά.