8 Ιουλίου 1838. Στην Κωνσταντία της Βάδης, κοντά στις όχθες της μεγάλης λίμνης, έρχεται στον κόσμο ένα παιδί με όνομα, που θα μείνει στην Ιστορία.
Ο Φερδινάνδος φον Ζέπελιν μεγαλώνει σ’ ένα αρχοντικό χωρίς επιδείξεις, με γονείς στοργικούς και ένα παρελθόν γεμάτο διπλωματικά αξιώματα. Ο πατέρας του, πρώην υπουργός του βασιλείου της Βυρτεμβέργης, αποσύρεται στο κτήμα του στο Γκίρσμπεργκ για να φροντίσει τη γυναίκα του και να μεγαλώσει τα παιδιά του.
Ο μικρός Φερδινάνδος δεν δείχνει να συγκινείται από τις φρακοφορεμένες τιμές της τάξης του. Στη Στουτγάρδη, επιλέγει μαθήματα Φυσικής, Χημείας και Μαθηματικών, όταν όλοι οι συνομήλικοί του προετοιμάζονται για στρατιωτική καριέρα.
Από νωρίς, κάτι μέσα του φωνάζει πως ο κόσμος δεν εξηγείται μόνο με σπαθιά. Αλλά και με μηχανές.
Ο στρατιώτης που διψά για ουρανό
Το 1857 αποφοιτά από τη Στρατιωτική Σχολή του Λούντβιγκσμπουργκ. Κατατάσσεται ως ανθυπολοχαγός στο πεζικό, αλλά δεν αντέχει τη ρουτίνα. Ζητά άδεια και πιάνει πάλι τα βιβλία στο Πανεπιστήμιο της Τυβίγγης. Σύντομα όμως, έρχεται η ώρα του πολέμου: στον Αυστρο-Σαρδηνικό Πόλεμο, υπηρετεί στο Πρωσικό Μηχανικό Σώμα. Εκεί, στην καρδιά της τεχνολογίας του στρατού, η φαντασία του πυροδοτείται.
Αλλά η σπίθα γίνεται φωτιά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Το 1863 ζητά να σταλεί ως στρατιωτικός παρατηρητής στον Αμερικανικό Εμφύλιο. Το αίτημά του είναι τολμηρό: θέλει να δει πώς οι Αμερικανοί εφαρμόζουν τεχνολογίες στο πεδίο της μάχης. «Είναι ιδιαίτερα εφευρετικοί», γράφει στον βασιλιά της Βυρτεμβέργης. «Αυτό το ταξίδι θα έχει τεράστιο όφελος για τη γενική πρόοδο».
Φτάνει στις ΗΠΑ με επιστολές από τον ίδιο τον Λίνκολν. Ταξιδεύει με στρατεύματα, βλέπει μάχες, και κάποια στιγμή, στο Φορτ Σνέλινγκ της Μινεσότα, ανεβαίνει για πρώτη φορά σε αερόστατο παρατήρησης. Ανεβαίνει στον αέρα. Και κάτι μέσα του ανατρέπεται για πάντα. Βλέπει τη Γη από ψηλά. Και φαντάζεται: κι αν μπορούσαμε να κατευθύνουμε τον αέρα; Να τον ελέγξουμε; Να μην πλέουμε, αλλά να κυβερνάμε τον ουρανό;
Ο διοικητής που σχεδιάζει πτήσεις στο περιθώριο του πολέμου
Επιστρέφει στην Ευρώπη. Πολεμά στον Αυστροπρωσικό Πόλεμο του 1866. Αποσπάται στο επιτελείο του βασιλιά. Ξαναπολεμά στη Γαλλία, το 1870. Πολιορκεί το Παρίσι και παρακολουθεί πώς οι Γάλλοι χρησιμοποιούν δεκάδες αερόστατα για να σπάσουν τον κλοιό και να στείλουν μηνύματα. Η ιδέα του παγιώνεται.
Η πτήση δεν είναι φαντασία. Είναι εργαλείο.
Παρά τις διακρίσεις του – Ιπποτικός Σταυρός, Βασιλικός Σταυρός Α΄ Τάξης – ο νους του δεν μένει στη στρατηγική. Γράφει, σχεδιάζει, μελετά. Φαντάζεται ένα μακρύ, στιβαρό αερόπλοιο, με εσωτερικό σκελετό, πολλαπλά αεροθαλάμους, εξωτερικά πηδάλια. Οι μηχανές του σε ξεχωριστά γόνδολες, κάτω από την κύρια κατασκευή. Το 1890 αποστρατεύεται οριστικά. Αφήνει πίσω του τη στολή. Μπαίνει στην αποστολή.
Πτώσεις και απογείωση – με τίμημα την ίδια του την περιουσία
Χρειάζεται μία δεκαετία και όλη του την περιουσία για να φτάσει στην πρώτη πτήση. Ούτε οι κυβερνήσεις, ούτε τα υπουργεία, ούτε οι στρατηγοί τον παίρνουν στα σοβαρά. Αναγκάζεται να ζητήσει χρηματοδότηση από τον λαό, να κάνει λοταρίες, να πουλήσει την περιουσία της γυναίκας του, να ρισκάρει τα πάντα.
Στις 2 Ιουλίου 1900, το LZ-1, μήκους 128 μέτρων, με 17 αεροθαλάμους και δύο κινητήρες Daimler, απογειώνεται από τη λίμνη της Κωνσταντίας. Πετά για 15 λεπτά. Τα πηδάλια δεν λειτουργούν σωστά. Η ταχύτητα είναι μόλις 13 χλμ/ώρα. Αλλά για τον κόμη Ζέπελιν, είναι η αρχή ενός καινούριου κόσμου.
Ο κόσμος δεν πείθεται αμέσως. Χρειάζεται να καεί και το LZ-2 για να συγκινηθεί το κοινό. Χρειάζεται να πετύχει το LZ-3 το 1906 για να ψηφίσει η Βουλή κονδύλια. Από εκεί και πέρα, όλα αλλάζουν. Η Γερμανία βλέπει στα Ζέπελιν μια τεχνολογική υπεροχή. Οι εφημερίδες μιλούν για θαύμα. Οι πολίτες στηρίζουν. Τα εργοστάσια δουλεύουν νυχθημερόν.
Η αυτοκρατορία των αιθέρων
Από το 1907 ως το 1914, περισσότερα από 20 αερόπλοια κατασκευάζονται. Η Delag, η πρώτη επιβατική εταιρεία αεροπλοΐας στον κόσμο, δημιουργείται. Ο Ζέπελιν πετά με τα ίδια του τα χέρια το LZ-4, διασχίζοντας την Ελβετία με 11 επιβάτες και 65 χλμ/ώρα. Το LZ-12 ταξιδεύει ως τη Δανία. Οι επιβάτες φτάνουν τους χιλιάδες. Ο κόσμος βλέπει για πρώτη φορά τον ουρανό σαν διαδρομή – όχι σαν όριο.
Με τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ζέπελιν μετατρέπονται σε στρατιωτικά όπλα. Πάνω από 100 κατασκευάζονται για στρατό και ναυτικό. Ορισμένα βομβαρδίζουν το Λονδίνο. Οι ζημιές είναι μικρές. Ο φόβος τεράστιος. Η εποχή του πολέμου αλλάζει. Οι πόλεις δεν είναι ασφαλείς. Η αεροπορία δεν είναι πια πολυτέλεια. Είναι στρατηγικό όπλο.
Ένας ουρανός πιο κοντά – κι ένας άνθρωπος που δεν πρόλαβε να τον ζήσει
Ο Ζέπελιν πεθαίνει στις 8 Μαρτίου 1917. Δεν βλέπει το Graf Zeppelin να διασχίζει τον κόσμο. Δεν προλαβαίνει το Hindenburg – τη θρυλική απογείωση και την καταστροφή του στο Λέικχερστ το 1937. Αλλά το όνομά του πετά. Κυριολεκτικά.
Γιατί αυτό που αφήνει πίσω του δεν είναι μόνο μέταλλο, ούτε μόνο μηχανική. Είναι η πίστη ότι η πτήση δεν είναι προνόμιο των πουλιών ή των οραματιστών. Είναι κατάκτηση. Με σχέδιο. Με επιμονή. Με ιδέα.
