Εκστρατεία ενημέρωσης κι ευαισθητοποίησης του κοινού για τις απάτες στον κυβερνοχώρο («cyber scams») ξεκίνησαν από σήμερα η Europol (Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταπολέμησης Κυβερνοεγκλημάτων-EC3) και η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία (ΕΤΟ), από κοινού με τους συνεργάτες τους από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μήνα Ασφάλειας στον κυβερνοχώρο.
Για μία εβδομάδα οι αρμόδιες αρχές επιβολής του νόμου από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ, πέντε κράτη μέλη εκτός ΕΕ (Ελβετία, Κολομβία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία και Ουκρανία), 24 εθνικές τραπεζικές ενώσεις και τράπεζες και πολλοί άλλοι φορείς καταπολέμησης της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο θα αυξήσουν την ευαισθητοποίηση όλων σχετικά με αυτό το εγκληματικό φαινόμενο. Η πανευρωπαϊκή αυτή προσπάθεια θα υλοποιηθεί μέσω μιας επικοινωνιακής εκστρατείας, την αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των εθνικών αρμόδιων αρχών επιβολής του νόμου, των τραπεζικών ενώσεων και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Σύμφωνα με τις συστάσεις του IOCTA 2018, η αποτελεσματικότερη άμυνα κατά της κοινωνικής μηχανικής (social engineering) είναι η εκπαίδευση των δυνητικών θυμάτων – που μπορεί να είναι οποιοσδήποτε που χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο. Η ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον τρόπο εντοπισμού τέτοιων τεχνικών εξαπάτησης θα βεοηθήσει να παραμείνουν τόσο οι ίδιοι, όσο και τα οικονομικά τους ασφαλή κατά την περιήγησή τους στο Διαδίκτυο.
Για αυτήν την εκστρατεία, το υλικό ευαισθητοποίησης συντάχθηκε σε 27 γλώσσες, διαθέσιμες στην ηλεκτρονική διεύθυνση της Europol και περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τις 7 συνηθέστερες περιπτώσεις ηλεκτρονικής απάτης και πώς μπορούν αυτές να αποφευχθούν:
• Απάτη CEO: Οι απατεώνες (scammers) προσποιούνται ότι είναι ο διευθύνων σύμβουλος ή κάποιος προϊστάμενος στον οργανισμό σας και σας παρασύρουν να πληρώσετε ένα ψεύτικο τιμολόγιο ή να πραγματοποιήσετε μια μη εξουσιοδοτημένη μεταφορά ποσού από τον εταιρικό λογαριασμό.
• Απάτη τιμολογίων: Επιτήδειοι προσποιούνται ότι είναι ένας από τους πελάτες/προμηθευτές σας και σας παρασύρουν να πληρώσετε μελλοντικά τιμολόγια σε διαφορετικό τραπεζικό λογαριασμό.
• Απάτη με e-mails/sms/τηλεφωνικές κλήσεις: Σας τηλεφωνούν, σας στέλνουν ένα μήνυμα κειμένου (sms) ή ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για να σας παρασύρουν να μοιραστείτε τις προσωπικές και οικονομικές πληροφορίες σας ή τους κωδικούς ασφαλείας σας (User name, Password, PIN, κ.λπ).
• Απατηλές ιστοσελίδες τράπεζας: Χρησιμοποιούν μηνύματα με σύνδεσμο (link) προς τον πλαστογραφημένο ιστότοπο. Αφού κάνετε κλικ στον σύνδεσμο, χρησιμοποιούνται διάφορες μέθοδοι για τη συλλογή των οικονομικών και προσωπικών πληροφοριών σας. Ο ιστότοπος θα μοιάζει με τον επίσημο ιστότοπο της τράπεζάς σας, με μικρές διαφορές.
• Απάτη μέσω διαδικτυακών ραντεβού: Προσποιούνται ότι ενδιαφέρονται για μια ρομαντική σχέση. Συνήθως λαμβάνει χώρα σε ιστοσελίδες γνωριμιών, αλλά οι απατεώνες χρησιμοποιούν συχνά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για να έρθουν σε επαφή με το υποψήφιο θύμα τους.
• Κλοπή προσωπικών δεδομένων: Συλλέγουν τα προσωπικά δεδομένα σας μέσω των καναλιών κοινωνικής δικτύωσης.
• Απάτες επενδύσεων και ηλεκτρονικών αγορών: Σας κάνουν να νομίζετε ότι σας παρουσιάζεται μια έξυπνη επένδυση ή σας παρουσιάζουν μια ψεύτικη προσφορά μέσω Διαδικτύου.
«Το Διαδίκτυο έχει γίνει πολύ ελκυστικό για τους εγκληματίες του κυβερνοχώρου. Οι επιτιθέμενοι χρησιμοποιούν εξελιγμένα τεχνάσματα και υποσχέσεις για να αποσπάσουν χρήματα ή πολύτιμες οικονομικές πληροφορίες από εσάς. Οι απάτες που χρησιμοποιούν έναν απολεσθέντα συγγενή ή κάποιον Νιγηριανό πρίγκιπα τούς οποίους έχετε κληρονομήσει, δεν είναι πλέον τα μόνα διαθέσιμα κόλπα εξαπάτησης. Οι τακτικές που χρησιμοποιούν οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου γίνονται όλο και πιο πρωτότυπες και δυσκολότερο να εντοπιστούν. Από το να προσποιούνται ότι είναι ο διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού σας μέχρι το να εκδηλώνουν ρομαντικό ενδιαφέρον, οι σημερινοί διαδικτυακοί απατεώνες θα κάνουν ό,τι χρειάζεται για να πάρουν αυτό που θέλουν – τα χρήματά σας και / ή τα τραπεζικά σας στοιχεία (λογαριασμούς, κωδικούς ασφαλείας, αριθμούς καρτών, κ.λπ)» προειδοποιούν η Europol και η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Ομοσπονδία.
Όπως επισημάνθηκε στην Εκτίμηση της Απειλής του Οργανωμένου Διαδικτυακού Εγκλήματος (IOCTA) 2018, η κοινωνική μηχανική συνεχίζει να αναπτύσσεται ως η κινητήρια δύναμη πολλών εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο, με το phishing (μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου/e-mails) να έχει τη συχνότερη χρήση. Οι εγκληματίες χρησιμοποιούν την κοινωνική μηχανική για να επιτύχουν μια σειρά στόχων: να αποκτήσουν τα προσωπικά δεδομένα, να αποκτήσουν πρόσβαση στους λογαριασμούς, να κλέψουν την ταυτότητα, να ξεκινήσουν παράνομες πληρωμές ή να πείσουν ανυποψίαστους πολίτες να προχωρήσουν σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα ενάντια στο συμφέρον τους, όπως η μεταφορά χρημάτων ή η διακίνηση προσωπικών δεδομένων. Ένα μόνο κλικ αρκεί.
Αναλυτικές λεπτομέρειες για τους τρόπους προστασίας από τις διαδικτυακές αυτές απάτες έχουν αναρτηθεί στην ειδική ιστοσελίδα #CyberScams.
