Στη Βαλέτα, την πρωτεύουσα της Μάλτας, που έχει αναλάβει τα ηνία της εκ περιτροπής προεδρίας στην ΕΕ, οι 28 ηγέτες, μετά το «σεισμό» του Brexit, θα εξετάσουν κατά προτεραιότητα την προσφυγική ροή μέσω της Μεσογείου που φαίνεται να αυξάνεται το τελευταίο διάστημα. Παράλληλα, θα προετοιμάσουν τη συνάντηση στην ιταλική πρωτεύουσα με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από τη Συμφωνία της Ρώμης, στις 25 Μαρτίου.
Ωστόσο, τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα γραφής της νέας αμερικανικής διοίκησης Τραμπ θα σκιάσουν τις εργασίες του Συμβουλίου. Την κατάσταση στην ΕΕ περιέγραψε πολύ εύστοχα ο προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. «Ζούμε σε εποχές σουρεαλιστικές», δήλωσε. «Εκτός από την ανασφάλεια για τις μελλοντικές διατλαντικές σχέσεις, τη στιβαρή Κίνα, την επιθετική πολιτική της Ρωσίας στην Ουκρανία, τους πολέμους, τον τρόμο και την αναρχία στην Εγγύς Ανατολή και την Αφρική και το ρόλο του ριζοσπαστικού Ισλάμ, οι προκλήσεις είναι τόσες πολλές που κάνουν το μέλλον της ΕΕ εξαιρετικά απρόβλεπτο». Κατά τον Τουσκ, η απάντηση της Ένωσης στις νέες διαφαινόμενες παγκόσμιες ισορροπίες πρέπει να είναι «αποφασιστική και θεαματική».
Ανάμεσα στα σημεία διαφωνίας στο «μενού» της Βαλέτας περιλαμβάνεται το θέμα των προσφύγων μετά το αμφιλεγόμενο προεδρικό διάταγμα που απαγορεύει προσωρινά την είσοδο πολιτών από επτά μουσουλμανικές χώρες. «Αντάλλαξα απόψεις με πολλούς ευρωπαίους ομολόγους μου και συμφωνήσαμε ότι δεν εγκρίνουμε αυτό το διάταγμα που μας αφορά μέσω της διπλής υπηκοότητας», δήλωσε ο Ξαβιέ Μπέτελ πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου. Σύμφωνα με κοινοτική πηγή, παρουσιάζεται στην ΕΕ τώρα η ευκαιρία να δώσει μια απάντηση στον Τραμπ από τη Μάλτα, έστω και συγκεκαλυμμένη, για τον τρόπο που μεταχειρίζεται τους πρόσφυγες.
Η Άγκελα Μέρκελ θα παραμείνει πιστή στη γραμμή που έχει χαράξει μετά το συμβούλιο της Μπρατισλάβα. Θέλει συγκεκριμένα πρότζεκτ και όχι έπεα πτερόεντα για να αποδείξει στους Ευρωπαίους σε τι χρησιμεύει η ΕΕ. Θέλει να γίνει σε βάθος συζήτηση για το προσφυγικό, ιδιαίτερα τώρα που μετά το κλείσιμο της βαλκανικής οδού το ταξίδι γίνεται πλέον από τη Λιβύη μέσω της Μεσογείου. Την κατάσταση δυσκολεύει ότι η χώρα δεν διαθέτει σταθερή κυβέρνηση και οι ακτές της έχουν μήκος 2000 χιλιομέτρων. Μόνιμο σημείο διαφωνίας και η δίκαιη ανακατανομή προσφύγων σε άλλες κράτη της ΕΕ. Οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, με πρώτη την Ουγγαρία, αρνούνται πρόσφυγες και έτσι η κατάσταση έχει παγιωθεί.
Δεν είναι σαφές λοιπόν με ποιο τρόπο θα αποσταλούν τα κοινά μηνύματα που επιδιώκει η καγκελάριος. Στις εργασίες του πρωινού θα συμμετάσχει και η Τερέζα Μέι, το απόγευμα θα αδειάσει την καρέκλα της για να αφήσει του 27 να ανταλλάξουν επόψεις για το μέλλον της ΕΕ μετά το Brexit. Για τη συνάντηση της Ρώμης ετοιμαζόταν ένα πρόγραμμα μετά πολλών τυμπανοκρουσιών, στο μεταξύ αναζητείται μια φόρμουλα – ομολογία των κοινών προσπαθειών για ένα κοινό μέλλον. Πόσο κοινή δύναμη θα απομείνει μετά τη Μάλτα, μένει να το δούμε.
