Η Τουρκία, μια μουσουλμανική χώρα στο σταυροδρόμι της Ευρώπης και της Ασίας και μέλος του ΝΑΤΟ, κυβερνάται από το 2003 από τον ισλαμοσυντηρητικό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές της 24ης Ιουνίου. Διακύβευμα των εκλογών η συγκέντρωση στον νέο πρόεδρο των περισσότερων εκτελεστικών εξουσιών.
Η σύγχρονη και κοσμική Τουρκία
Στις 29 Οκτωβρίου 1923, μετά την κατάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Μουσταφά Κεμάλ ανακηρύσσει την Τουρκική Δημοκρατία.
Δεσμεύει τη χώρα στον δρόμο της εκδυτικοποίησης με αναγκαστικά βήματα και εγγράφει την κοσμικότητα μεταξύ των ιδρυτικών αρχών της.
Ο Μουσταφά Κεμάλ, ο λεγόμενος Ατατούρκ («πατέρας των Τούρκων»), κυβερνά τη χώρα μέχρι τον θάνατό του το 1938.
Ο πολυκομματισμός εισάγεται το 1946, αλλά η πολιτική ζωή θα σημαδευθεί από τρία στρατιωτικά πραξικοπήματα τα οποία ακολούθησε σκληρή καταστολή (το 1960, το 1971 και το 1980).
Η κυριαρχία των ισλαμο-συντηρητικών
Το 2002, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP, προερχόμενο από το ισλαμικό κίνημα), το οποίο ίδρυσαν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο Αμπντουλάχ Γκιουλ, κερδίζει συντριπτική νίκη στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Η νίκη του AKP σημαδεύει το τέλος μιας εποχής κυβερνητικής αστάθειας αλλά θα σημάνει την αρχή της ανησυχίας των κύκλων που έχουν προσδεθεί στην κοσμικότητα.
Το 2003, ο Ερντογάν ανέρχεται στην εξουσία στην αρχή ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως πρόεδρος το 2014, υιοθετώντας ένα ισλαμο-συντηρητικό πρόγραμμα και επικαλούμενος τη δόξα των σουλτάνων.
Το 2016, διαφεύγει από μια θεαματική απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος από στασιαστές στρατιώτες την οποία ακολουθούν διώξεις χωρίς προηγούμενο.
Μεταξύ Δύσης και Ανατολής
Μεταξύ Ασίας και Ευρώπης, η Τουρκία, μια χώρα όπου η πλειονότητα των 80 εκατομμυρίων κατοίκων είναι σουνίτες μουσουλμάνοι, φιλοξενεί περίπου 3,5 εκατομμύρια Σύρους που έφυγαν για να γλιτώσουν από τον πόλεμο που ρημάζει τη χώρα τους από το 2011.
Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησαν το 2005. Όμως η υποψηφιότητα της Άγκυρας βρίσκεται σε νεκρό σημείο εδώ και πολλά χρόνια και οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών επιδεινώθηκαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, με τους Ευρωπαίους να μιλούν για απολυταρχική παρέκκλιση του Ερντογάν.
Μέλος-κλειδί του ΝΑΤΟ από το 1952, η Τουρκία εκπροσωπεί τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό της Συμμαχίας μετά εκείνον των Ηνωμένων Πολιτειών. Όμως οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν πληγεί από διχογνωμίες σε διάφορα θέματα, μεταξύ των οποίων η υποστήριξη της Ουάσινγκτον στις πολιτοφυλακές των Κούρδων της Συρίας, τις οποίες η Άγκυρα θεωρεί τρομοκρατικές.
Την ίδια στιγμή, η Τουρκία προσεγγίζει τη Ρωσία στο συριακό. Όμως η Άγκυρα υποστηρίζει τους αντάρτες που πολεμούν εναντίον του Μπασάρ αλ-Άσαντ, ενώ η Μόσχα παραμένει διαρκής υποστηρικτής του καθεστώτος της Δαμασκού.
Πτώση της τουρκικής λίρας
Η Τουρκία σημείωσε ανάπτυξη 7,4% το 2017, αλλά η οικονομία σημαδεύτηκε από πληθωρισμό που ξεπερνά το 10% και από μια αύξηση των χρεών των επιχειρήσεων. Το εθνικό νόμισμα, η τουρκική λίρα, καταρρίπτει αυτή τη στιγμή τα ένα χαμηλό ρεκόρ μετά το άλλο.
Έπειτα από μια σειρά επιθέσεων και πολιτικής αναταραχής μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, ο αριθμός των τουριστών, που μειώθηκε κατά ένα τέταρτο το 2016, αυξήθηκε κατά 22% το 2017. Για το 2018, η χώρα ελπίζει ότι θα φθάσει τα 40 εκατομμύρια επισκεπτών.
Κωνσταντινούπολη
Στην ευρωπαϊκή πλευρά της Κωνσταντινούπολης, η παλιά πόλη της Κωνσταντινούπολης, που κατατάσσεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ, συγκεντρώνει τα κυριότερα ιστορικά απομεινάρια μιας πόλης που υπήρξε η πρωτεύουσα της ρωμαϊκής, της βυζαντινής και της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Η πρώην βασιλική της Αγίας Σοφίας και το Μπλε Τζαμί, στην πλατεία Σουλταναχμέτ, είναι τα κοσμήματα της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομίας της Τουρκίας.
Το ανάκτορο Τοπκαπί, η «Υψηλή Πύλη» της οθωμανικής ισχύος στη διάρκεια πέντε αιώνων, ήταν το πρώτο από τα ανάκτορα που οικοδόμησε ο σουλτάνος Μεχμέτ Β’ μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Οι αρχές έχουν πολλαπλασιάσει τα τελευταία χρόνια μεγάλα σχέδια υποδομών στη χώρα, και ιδιαίτερα στην Κωνσταντινούπολη, την οικονομική πρωτεύουσα της χώρας.
Πηγές: ΑΜΠΕ, ΑFP
