Με ευχαριστίες προς τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τους φοιτητές και τους γονείς τους, που κράτησαν ζωντανή τη μάθηση μέσα στην υγειονομική καταιγίδα, και την επισήμανση πως «ό,τι δεν μπορεί να αλλάζει, παραλύει» άρχισε την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη συζήτηση νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας που επιφέρει αλλαγές σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης κι αναμένεται να ψηφιστεί απόψε.
Όπως είπε, στη διάρκεια της κρίσης ο κόσμος της γνώσης στην Ελλάδα έδειξε πρωτοφανή προσαρμοστικότητα στις έκτακτες συνθήκες. Διδασκόμενοι αλλά κυρίως διδάσκοντες έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, για να κάνουν πράξη την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είπε.
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, «η πανδημία δημιούργησε μια παρακαταθήκη γνώσης, αλλά και γνωστικού αντικειμένου πάνω στην οποία πρέπει να χτίσουμε για να δυναμώσουμε κι άλλο την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, είτε μιλάμε για τη συμπληρωματική επιμόρφωση μαθητών και φοιτητών, είτε για την ουσιαστική επιμόρφωση των δασκάλων και των καθηγητών».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η πανδημία απέδειξε ότι δεν υπάρχει αποτελεσματικό κράτος χωρίς οι αποφάσεις να εδράζονται στην επιστημονική γνώση. «Αλλά δεν υπάρχουν και υπεύθυνοι πολίτες δίχως γνώση και ανοιχτό μυαλό» είπε και προσέθεσε: «Και όλα αυτά τα προσφέρει ένα σύστημα εκπαίδευσης σύγχρονο, ανοιχτό σε όλους. Ένα σύστημα εκπαίδευσης που θα δίνει εξίσου μεγάλο βάρος στις θετικές επιστήμες, αλλά και στις ανθρωπιστικές σπουδές. Ένα σύστημα εκπαίδευσης υψηλών προσδοκιών, αλλά και υψηλών απαιτήσεων» ανέφερε.
Η επένδυση στην Παιδεία αποτελεί όρο εθνικής επιβίωσης, τόνισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε πως «ο λιτός τίτλος του νομοσχεδίου δικαιώνει την ουσία του. Αναβάθμιση του σχολείου, υλική, δομική και θεσμική. Αλλά κυρίως αναβάθμιση ποιοτική. Αναμόρφωση των προγραμμάτων, εκσυγχρονισμός του εκπαιδευτικού έργου σε νηπιαγωγεία, γυμνάσια και λύκεια και μια σειρά από σημαντικές βελτιωτικές ρυθμίσεις που αφορούν στα δημόσια πανεπιστήμιά μας» υπογράμμισε.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε πως η πανδημία του κορωνοϊού καθυστέρησε την εισαγωγή του νομοσχεδίου στη Βουλή, ωστόσο δεν εμπόδισε τον διάλογο με τους φορείς και τη δημόσια διαβούλευση. «Παρά τις ρητορικές εξάρσεις περί δημοκρατίας σε καραντίνα, η δημοκρατία κι ο κοινοβουλευτισμός λειτούργησε και λειτουργεί και μπόρεσε στην περίπτωση αυτού του νομοσχεδίου να είναι και αληθινά παραγωγικός» σχολίασε και σημείωσε ότι στη δημόσια διαβούλευση κατατέθηκαν 14.716 σχόλια και πολλές από τις παρατηρήσεις βρήκαν τη θέση τους στο νομοσχέδιο.
Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών είναι από κάτω προς τα πάνω και επισήμανε πως τα παιδιά που θα μπουν στην α΄ δημοτικού στο 2020 θα ολοκληρώσουν τον 12ετή κύκλο σπουδών στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση το 2032.
«Θα πρέπει όλοι μαζί να σχεδιάσουμε το μέλλον, που αλλάζει με τόσο μεγάλη ταχύτητα, να εμπλουτίσουμε το γνωστικό αντικείμενο» συνέχισε, αναφέροντας πως η καθιέρωση των εργαστηρίων θεματικών δραστηριοτήτων υπηρετεί αυτόν τον σκοπό.
«Σκοπός μας δεν είναι μόνο να διαμορφώσουμε παιδιά τα οποία θα έχουν πρόσβαση στη γνώση και κατοχή της γνώσης, αλλά και να διαμορφώσουμε σωστούς και υπεύθυνους ανθρώπους της εποχής τους, που αλλάζει με τόσο γρήγορους ρυθμούς» είπε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι «βασικό στην πρόοδο είναι και η γνωριμία με ξένες γλώσσες από μικρή ηλικία».
Ειδικά για τη διδασκαλία της αγγλικής γλώσσας από το νηπιαγωγείο, χαρακτήρισε τα επιχειρήματα όσων διαφωνούν παντελώς ανυπόστατα. Είπε ότι στις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες τα παιδιά διδάσκονται δεύτερη γλώσσα από την ηλικία των 4 ετών και πως αυτή είναι η πρόθεση της κυβέρνησης. Προσέθεσε δε ότι κατά τεκμήριο η επιστημονική κοινότητα αναγνωρίζει πως ο εγκέφαλος των παιδιών έχει καλύτερη δυνατότητα απορρόφησης ξένων γλωσσών και πως οι απόψεις για το αντίθετο είναι μειοψηφικές. Αναρωτήθηκε, επίσης, μήπως η πολιτική της μη εκμάθησης έχει τελικά ταξικά χαρακτηριστικά, καθώς οικογένειες με μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα φροντίζουν να προσφέρουν στα παιδιά τους αυτή τη δυνατότητα.
Σημαντικό βήμα, είπε, είναι και η αξιολόγηση των επιδόσεων στο γυμνάσιο και η διεύρυνση των εξεταζόμενων μαθημάτων ενώ μίλησε και για το θέμα της αναγραφής της διαγωγής στους τίτλους σπουδών.
«Δεν αντιλαμβάνομαι, όμως, γιατί το σχολείο να αυτοπεριορίζεται στη μετάδοση μόνο γνώσεων και όχι ήθους» είπε και, απέναντι στο επιχείρημα ότι η διαγωγή θα συνοδεύει το παιδί για όλη του τη ζωή, σημείωσε πως το ίδιο συμβαίνει και με τον βαθμό του απολυτήριου. «Και πρέπει ή δεν πρέπει να γνωρίζει το παιδί ότι υπάρχει φίλτρο που αξιολογεί και τη συμπεριφορά του στο σχολείο όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε ανατριχιαστικά ζητήματα όπως το μπούλινγκ;» διερωτήθηκε.
Αναφερόμενος στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία, διάβασε απόσπασμα του οραματιστή, αριστερού μεταρρυθμιστή της Παιδείας Δημήτρη Γληνού το 1927.
«Σε μια εποχή που όλοι αντιλαμβανόντουσαν και πρώτα η Αριστερά ότι το πρότυπο σχολείο, που δίνει τη δυνατότητα σε μαθητές με ιδιαίτερες δεξιότητες να μπορούν να ανταγωνιστούν άλλα παιδιά με ιδιαίτερες δεξιότητες, δεν ήταν μηχανισμός παραγωγής ελίτ ή διακρίσεων. Έδινε τη δυνατότητα πρωτίστως σε παιδιά από φτωχές οικογένειες που δεν είχαν και δεν έχουν τη δυνατότητα να βρουν καταφύγιο στην ιδιωτική εκπαίδευση» υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης και δήλωσε ότι εξακολουθεί να μην αντιλαμβάνεται την επίμονη άρνηση για την ενίσχυση των πρότυπων και των πειραματικών. «Εκτός αν η πραγματική ανησυχία τους είναι η αξιολόγηση» σχολίασε, ξεκαθαρίζοντας ότι «αυτή η κυβέρνηση στα ζητήματα της αξιολόγησης δεν θα κάνει πίσω».
Οι αλλαγές στην τριτοβάθμια
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε επίσης στις προσλήψεις για πρώτη φορά μονίμων εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή και στη συνέχεια πέρασε στις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πρώτα μίλησε για το άσυλο και τον νόμο για την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης και στη συνέχεια είπε ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις πλαισιώνονται από τον εκσυγχρονισμό στην εκλογή των διοικήσεων των πανεπιστημίων, στον εξορθολογισμό του πλαισίου των μεταγραφών και στην τόνωση της εξωστρέφειας των ΑΕΙ.
Οι πρυτάνεις είπε θα εκλέγονται για μια, 4ετή θητεία, θα είναι υποψήφιοι σε ενιαίο ψηφοδέλτιο και η ψηφοφορία θα είναι ηλεκτρονική.
Για τις μεταγραφές είπε ότι προβλημάτισε πολύ αυτή η διάταξη σύμφωνα με την οποία θα πρέπει η βαθμολογία στο νέο τμήμα να μην υστερεί πολύ έναντι εκείνης που είχε στο τμήμα που ο φοιτητής είχε εισαχθεί.
Για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών πανεπιστημίων, είπε ότι θα μπορούν να ιδρύουν ξενόγλωσσα προπτυχιακά προγράμματα χωρίς την προηγούμενη έγκριση του υπουργού, ότι θεσμοθετούνται διπλοί κύκλοι σπουδών μεταξύ ελληνικών και ξένων ιδρυμάτων και πως θέλουμε να προσελκύσουμε στα δημόσια πανεπιστήμιά μας αλλοδαπούς φοιτητές οι οποίοι θα πληρώνουν δίδακτρα και θα κάνουν την Ελλάδα εκπαιδευτικό κέντρο της Μεσογείου.
«Θα ήταν ευχής έργο, αν όχι στο σύνολο, έστω σε κάποιες πτυχές του νομοσχέδιου, να μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε την ανάγκη της απαραίτητης συναίνεσης» είπε και προσέθεσε: «Θα ήθελα να δω τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης να έρχεται σε αυτό το βήμα και αντί να ασκεί μόνο κριτική να πει, ναι, υπάρχουν τρία, τέσσερα, πέντε σημεία στα οποία μπορούμε να συμφωνήσουμε».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κ. Μητσοτάκης διάβασε λόγια ενός άλλου πεφωτισμένου μεταρρυθμιστή από τον χώρο της Αριστεράς, του Αλέξανδρου Δελμούζου το 1925, ο οποίος έλεγε μεταξύ άλλων ότι «το σχολείο στέκει πάνω από κάθε πρόσκαιρη κομματική διαπάλη».
