Την 1η Ιουνίου θα ξεκινήσει η σταδιακή αποχώρηση 11.237 ατόμων από τα διαμερίσματα του προγράμματος «ESTIA», τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, τις δομές φιλοξενίας της ενδοχώρας και τις θέσεις υποδοχής σε ξενοδοχεία του προγράμματος «Filoxenia».
Από την 1η Σεπτεμβρίου οι προπληρωμένες κάρτες που δίνονται στους αιτούντες άσυλο θα μπορούν να χρησιμοποιούνται από τους δικαιούχους αποκλειστικά και μόνο για την αγορά αγαθών και προϊόντων και όχι για ανάληψη μετρητών.
Για την έναρξη των αποχωρήσεων αναγνωρισμένων προσφύγων και μη δικαιούχων ασύλου από το ελληνικό σύστημα υποδοχής, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου συγκάλεσε ευρεία σύσκεψη.
Ο Νότης Μηταράκης τόνισε ότι το σύνολο των αναγνωρισμένων προσφύγων που αποχωρούν από το πρόγραμμα στέγασης έχουν λάβει έγκαιρα γνώση τής εν λόγω απόφασης. Όπως είπε, βάσει του Ν. 4636/19, ο οποίος ψηφίστηκε τον Νοέμβριο, ως αφετηρία για την αποχώρηση αναγνωρισμένων προσφύγων είχε οριστεί ο Απρίλιος. Ωστόσο, δόθηκε παράταση μέχρι τα τέλη Μάϊου, λόγω της πανδημίας του Covid-19, «κάνοντας πράξη τα αιτήματα των φορέων. Πλέον, δεν υπάρχει χρόνος για επιπλέον καθυστερήσεις. Οι υπηρεσίες του υπουργείου μας ήταν και είναι στη διάθεση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, για να επιλυθούν όποια διαδικαστικά προβλήματα ανακύψουν».
Στη συζήτηση που ακολούθησε, τονίστηκε η ανάγκη εφαρμογής της νομοθεσίας κι αναζητήθηκαν τρόποι ώστε η μετάβαση να γίνει ομαλά. Γι’ αυτό, αποφασίστηκαν κοινά σημεία δράσης, όπως η αναθεώρηση του προγράμματος ΗΛΙΟΣ και η καλύτερη διασύνδεση των προσφύγων με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ και του ΟΑΕΔ.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης στην Ελλάδα και Περιφερειακός Συντονιστής Έκτακτης Βοήθειας Gianluca Rocco, ο αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Philippe Leclerc, εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του υπουργείου Εσωτερικών και του δήμου Αθηναίων, οι διοικητές του Οργανισμού Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) και του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
Σύμφωνα με ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, οι αναγνωρισμένοι προσφύγες που αποχωρούν από το εθνικό σύστημα υποδοχής θα μεταβούν ομαλά στο στάδιο της κοινωνικής ένταξης, μέσα από ενέργειες, που αφορούν τη στέγαση, την επαγγελματική κατάρτιση, κοινωνικά επιδόματα και οικονομικά βοηθήματα, αναφέρεται
Η αποχώρηση των προσφύγων ή αυτών που δεν δικαιούνται άσυλο κρίνεται αναγκαία, επισημαίνει το υπουργείο, «ώστε να επωφεληθούν οι πραγματικοί δικαιούχοι του προγράμματος. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζονται χιλιάδες θέσεις διαμονής σε υφιστάμενους χώρους της ηπειρωτικής Ελλάδας για αιτούντες άσυλο, ώστε να καταστεί εφικτή η άμεση αποσυμφόρηση των νησιών».
Το υπουργείο εξηγεί ότι οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες έχουν πρόσβαση στο πρόγραμμα «ΗΛΙΟΣ» του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) υπό τις κατευθύνσεις του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, για τη στήριξη της στέγασης, της απασχόλησης και της κοινωνικής ενσωμάτωσης τους.
Επιπλέον, προβλέπεται συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ για το σχεδιασμό νέων ή την προσαρμογή υπαρχόντων προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των δικαιούχων διεθνή προστασία σε αυτά, συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ για την πρόσβαση σε κοινωνικά επιδόματα, πρόσβαση όλων των αιτούντων διεθνή προστασία σε τραπεζικούς λογαριασμούς, μέσω των οποίων θα λαμβάνουν εφεξής το οικονομικό τους βοήθημα (ESTIA II cash assistance).
Εξαιρούνται από την παραπάνω αποχώρηση ευάλωτες ομάδες, όπως οικογένειες, μέλος των οποίων αντιμετωπίζει πολύ σοβαρούς λόγους υγείας, οι οποίοι καθιστούν απολύτως αναγκαία τη μη αλλαγή περιβάλλοντος λόγω κινδύνου ζωής, για επωφελούμενες σε προχωρημένη ή επαπειλούμενη εγκυμοσύνη ή λοχεία, για ασυνόδευτους ανηλίκους μετά την ενηλικίωση και τοποθέτησή τους σε θέσεις προσωρινής φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων, όπου συντρέχουν λόγοι ευαλωτότητας ή συνέχισης σπουδών. Για τις παραπάνω ομάδες δίνεται παράταση δύο με τρεις μήνες, ανάλογα με την περίσταση.
