Skip to main content

Ρωσία: Προσδοκίες από την τέταρτη θητεία Πούτιν

Η τελετή ορκωμοσίας του Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν το ίδιο πομπώδης όπως και οι προηγούμενες. Από την χρυσοποίκιλτη αίθουσα του Κρεμλίνου, άνοιξε μια πόρτα και εμφανίστηκε ο Πούτιν να περπατά με αποφασιστικό βήμα πάνω στο κόκκινο χαλί. Ήταν η τέταρτη τελετή για την ανάληψη των καθηκόντων του από το 2000.

Σήμερα, ο 65χρονος πολιτικός μοιάζει να βρίσκεται στο απόγειο της εξουσίας. Στις 18 Μαΐου, με το πρωτόγνωρο γι αυτόν ποσοστό του 77%, επανεξελέγη. Ένα ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης από τον λαό του. «Δεν αποτελεί επιβεβαίωση στο προσώπό του αλλά της πολιτικής του» εκτιμά ο Γκέρνο Έλερ, πρώην επιτετραμμένος της γερμανικής κυβέρνηση για τη Ρωσία. Εκείνο που περιμένει από τον Πούτιν είναι η συνέχεια.

Βασικός τομέας η οικονομία

Το προηγούμενο διάστημα ο Ρώσος πρόεδρος έδωσε πολλά δείγματα αυταρχικής πολιτικής στο εσωτερικό: περιορισμός της ελευθερίας του συνέρχεσθαι, εκφοβισμός της κοινωνίας, περισσότερος έλεγχος στο διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης. «Το σύστημα θα γίνεται όλο πιο αυταρχικό, στα όρια  μιας ανοιχτής δικτατορίας» προφητεύει ο Μάνφρεντ Χιλντεμάιερ, από το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν συμπληρώνοντας: «Δεν το έχει ανάγκη ο Πούτιν, πρέπει να κρατήσει απέναντι στης Δύση το δημοκρατικό του ένδυμα».

Εξέγερση ωστόσο κατά του Πούτιν κατά το πρότυπο της Ουκρανίας ή της Γεωργίας, δεν αναμένεται, συμφωνούν οι ειδικοί. «Η αντιπολίτευση έδειξε στις εκλογές ότι δυσκολεύεται να κατέβει με έναν υποψήφιο», λέει ο Γκέρνο Έλερ. «Βέβαια, προβλέψεις για τη νέα τετραετία, δεν μπορούν να γίνουν, γιατί μέσω ίντερνετ μπορεί κανείς πολύ εύκολα  να κινητοποιήσει ανθρώπους» προσθέτει ο Μάνφρεντ Χιλντεμάιερ. Όλα εξαρτώνται από την οικονομική κατάσταση.

Μέχρι τώρα ο Πούτιν κατάφερε να εξισορροπήσει την οικονομία μετά την πτώση της τιμής του πετρελαίου και τις κυρώσεις λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας. Αυτή η σταθερότητα όμως απειλείται λόγω των ακόμη αυστηρότερων αμερικανικών κυρώσεων. Ο Στέφαν Μάιστερ, από τη Γερμανική Εταιρεία για την Εξωτερική Πολιτική πιστεύει ότι η οικονομική κατάσταση στη Ρωσία τα επόμενα χρόνια θα δυσκολέψει. «Θα υπάρχουν λιγότερα χρήματα για συντάξεις, για το κοινωνικό κράτος, ακόμη και για το στρατό, γι αυτό η εσωτερική πολιτική θα γίνει πιο σημαντική την επόμενη τετραετία».

Τέταρτη και τελευταία θητεία;

Ο Πούτιν υποσχέθηκε στον λαό του μετάβαση της χώρας του στις νέες τεχνολογίες, αλλά δεν τον πολυπιστεύουν όσοι γνωρίζουν καλά την κατάσταση. «Η αχίλλειος πτέρνα του Ρώσου προέδρου είναι η οικονομία και ο διεθνής οικονομικός ανταγωνισμός, η εξάρτησή του από τις πρώτες ύλες θα παραμείνει το ίδιο μεγάλη» εκτιμά ο Χιλντεμάιερ. Σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική «η Ρωσία αισθάνεται αυτοπεποίθηση και θεωρεί ότι παίζει το ρόλο μιας διεθνούς δύναμης μέσα σε έναν μελλοντικά πολυπολικό κόσμο» υποστηρίζει ο Έρλερ. «Η προσπάθεια να πορευτεί προς την κατεύθυνση μιας υπερδύναμης θα συνεχιστεί» πιστεύει και ο Στέφαν Μάιστερ.

Ο Γερμανός εδικός θεωρεί ότι η Μόσχα εκμεταλλεύεται την αδράνεια των ΗΠΑ και της ΕΕ, για παράδειγμα στη Συρία, και με έξυπνες κινήσεις στην πολιτική σκακιέρα θα γίνει σημαντικός παίκτης στην Εγγύς Ανατολή. Όλοι οι εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι η Ρωσία θα συνεχίσει την πολιτική αποστασιοποίησης από τη Δύση. Το κλειδί προσέγγισης είναι η λύση του ουκρανικού, αν και μέχρι σήμερα δεν διαφαίνεται πρόθεση για κάτι τέτοιο.

Μια πολύ σημαντική πτυχή της νέας τετραετίας Πούτιν παραμένει, εάν θα είναι και η τελευταία. Το ρωσικό Σύνταγμα προβλέπει δύο συνεχόμενες θητείες, γι αυτό και ενδιαμέσως πρόεδρος ανέλαβε ο Ντμίτρι Μεντβέντιεφ πριν επιστρέψει και πάλι ο Πούτιν στο ανώτατο αξίωμα της χώρας. Το δίλημμα που αντιμετωπίζει είναι εάν θα ξαναβάλει υποψηφιότητα ή θα αλλάξει το Σύνταγμα. Ο Μάνφρεντ Χιλντεμάιερ πιστεύει ότι ο Πούτιν δεν θα ξαναβάλει υποψηφιότητα.

«Μετά από μια εξαετή θητεία είναι βέβαιο ότι το 2024 θα βρεθεί κάποιο μέλος της άρχουσας πολιτικής ελίτ για να γίνει πρόεδρος», σημειώνει. Ο ίδιος ο Πούτιν είπε μετά την εκλογική νίκη του Μαρτίου ότι δεν σχεδιάζει πάντως συνταγματική ρύθμιση, ενώ νωρίτερα άφησε να διαφανεί ότι δεν επιθυμεί να παραμείνει αιώνιος πρόεδρος. Βέβαια η πίεση να παραμείνει θα πρέπει να είναι ισχυρή.