Υψηλόβαθμος Ιρανός αξιωματούχος δήλωσε ότι η Τεχεράνη μπορεί να εγκαταλείψει μια συμφωνία που είχε σχεδιαστεί ώστε να σταματήσει τη διάδοση πυρηνικών όπλων, εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απορρίψει την «πυρηνική» συμφωνία την οποία υπέγραψε το Ιράν με τις παγκόσμιες δυνάμεις το 2015.
Ο Ντ. Τραμπ έχει πει ότι εάν οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι δεν διορθώσουν αυτά που αποκαλεί «τρομερές ελλείψεις» στη συμφωνία έως τις 12 Μαΐου, θα επαναφέρει τις αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, κάτι που θα συνιστούσε ισχυρό πλήγμα στη συμφωνία.
Οι άλλες δυνάμεις που την υπέγραψαν – η Ρωσία, η Κίνα, η Γερμανία, η Μ. Βρετανία και η Γαλλία – έχουν πει ότι θέλουν να διατηρηθεί η συμφωνία με βάση την οποία περικόπηκε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, με αντάλλαγμα την άρση των περισσότερων οικονομικών κυρώσεων.
Σε συνέντευξη Τύπου η οποία μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση, ο γραμματέας του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Ιράν Αλί Σαμχανί είπε ότι ο Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας του Ιράν είναι έτοιμος για ορισμένες «ενέργειες που θα προκαλέσουν έκπληξη» σε περίπτωση που απορριφθεί η πυρηνική συμφωνία.
Απαντώντας σε ερώτηση για το ενδεχόμενο η Τεχεράνη να αποσυρθεί από τη Συνθήκη για τη μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT), ο Σαμχανί είπε: «Αυτή είναι μία από τις τρεις επιλογές που εξετάζουμε».
«Χαιρετίζουμε τη στάση της Ε.Ε.»
Ο Ιρανός αξιωματούχος χαιρέτισε επίσης τις προσπάθειες της Ευρώπης για τη διάσωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015, προειδοποιώντας ταυτόχρονα ότι αυτό δεν πρέπει να επιτευχθεί με την καταβολή «λύτρων» στον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
«Χαιρετίσαμε την επιμονή της ΕΕ να διατηρήσει τις ΗΠΑ (στην πυρηνική συμφωνία)», σημείωσε.
«Αλλά αν αυτό σημαίνει την υποβάθμιση της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν ή την καταβολή λύτρων στον Τραμπ, οι Ευρωπαίοι ακολουθούν λάθος στρατηγική», κατέληξε.
Ο σκοπός της NPT, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή το 1970, είναι να σταματήσει η εξάπλωση της ικανότητας κατασκευής πυρηνικών όπλων, να εγγυηθεί το δικαίωμα όλων των μελών να αναπτύσσουν πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς. Οι πέντε αρχικές πυρηνικές δυνάμεις – οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Μ. Βρετανία και η Γαλλία – υποχρεούνται επίσης να εξαλείψουν τα οπλοστάσιά τους.
Το Ιράν είναι μέλος της NPT από το 1970.
«Σοβαρές συνέπειες»
Νωρίτερα ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ρουχανί προειδοποίησε τον Τραμπ ότι θα έχει να αντιμετωπίσει «σοβαρές συνέπειες», αν δεν παραμείνει προσηλωμένος στην πυρηνική συμφωνία που υπέγραψαν οι παγκόσμιες δυνάμεις με το Ιράν το 2015.
«Λέω σε αυτούς στον Λευκό Οίκο ότι αν δεν τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, η ιρανική κυβέρνηση θα αντιδράσει σθεναρά», δήλωσε ο κ. Ρουχανί σε ομιλία του που μεταδόθηκε απευθείας από την κρατική τηλεόραση του Ιράν.
«Αν κάποιος προδώσει την συμφωνία, θα πρέπει να ξέρει ότι θα αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες», είπε επίσης ο Ιρανός πρόεδρος ενώπιον ενός πλήθους χιλιάδων επευφημούντων στην πόλη Ταμπρίζ. «Το Ιράν είναι έτοιμο για όλα τα ενδεχόμενα», πρόσθεσε.
Το Ιράν έχει πει ότι θα ξαναρχίσει το πυρηνικό πρόγραμμά του εάν καταρρεύσει η συμφωνία.
Η Ρωσία και η Κίνα υπέβαλαν προσχέδιο δήλωσης στην οποία εκφράζουν την «ακλόνητη υποστήριξή» τους στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν, η οποία ευελπιστούν ότι θα λάβει ευρεία υποστήριξη στη διάσκεψη του ΟΗΕ για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων που διεξάγεται στη Γενεύη.
Ο γενικός διευθυντής για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων και τον έλεγχο των εξοπλισμών στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, Βλαντίμιρ Γερμακόφ, δήλωσε στη διάσκεψη ότι η ιρανική συμφωνία είναι εύθραυστη και οποιαδήποτε προσπάθεια τροποποίησής της θα επηρεάσει το παγκόσμιο καθεστώς μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων.