Τελευταία μέρα του προεκλογικού αγώνα στην Τουρκία, εν όψει του δημοψηφίσματος της Κυριακής για τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Τα σενάρια για την επόμενη μέρα βλέπουν συνέχιση της κοινωνικής πόλωσης, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
Περίπου 55 εκατομμύρια τούρκοι ψηφοφόροι θα κληθούν να εγκρίνουν ή να απορρίψουν το πακέτο 18 συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που θα μεταβάλλουν το πολίτευμα από μια κοινοβουλευτική σε μια προεδρική δημοκρατία με μεγάλη συγκέντρωση εξουσιών στον πρόεδρο. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, που είδαν το φως της δημοσιότητας την Παρασκευή, παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις. Η εταιρεία AG του Αντίλ Γκιούρ που προέβλεψε τη νίκη του κόμματος του Ερντογάν στις εκλογές τον Νοέμβριο του 2015, έδωσε 60,8% στο «ναι», έναντι 39,2% στο «όχι». Η εταιρεία Themis όμως έδειξε άνοιγμα του «όχι» με 53,9%, με το «ναι» να περιορίζεται στο 46,1%.
Στον χορό των προβλέψεων μπήκαν και οι ίδιοι οι πολιτικοί ηγέτες. Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής ότι περιμένει νίκη του «ναι» ανάμεσα στο 55% και 60%, ενώ ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης -του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος- Κεμάλ Κιλιτζντάρογλου υποστήριξε ότι οι μυστικές δημοσκοπήσεις που διαθέτει δείχνουν νίκη του «όχι» με 53%.
Η ψηφοφορία θα γίνει υπό κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που ισχύει από τον περασμένο Ιούλιο, δηλαδή με περιορισμούς στις κινήσεις και εκδηλώσεις των πολιτών κάτι που τελικά φαίνεται να ίσχυσε κυρίως για τα κόμματα της αντιπολίτευσης πλην των ακροδεξιών που υποστηρίζουν το «ναι». Από τη φυλακή ο συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών Σελαχατίν Ντεμιρτάς, σε μήνυμα που έστειλε μέσω δικηγόρου του, προβλέπει ότι ένα μεγάλο μέρος των κουρδικής καταγωγής τούρκων ψηφοφόρων, που είχε ψηφίσει υπέρ του Ερντογάν, θα ψηφίσει αύριο «όχι» λόγω της σκληρής πολιτικής του απέναντι στους Κούρδους και της ακύρωσης της δημοκρατίας.
Καμία πρόβλεψη για το ενδεχόμενο ενός «όχι»
Η επιτροπής Βενετίας, του Συμβουλίου της Ευρώπης επισημαίνει ότι «η ουσία των συνταγματικών μεταρρυθμίσεων αποτελεί ένα επικίνδυνο βήμα οπισθοχώρησης για τη συνταγματική δημοκρατική παράδοση της Τουρκίας». Πάντως ήδη τα σενάρια της επόμενης ημέρας βλέπουν την κοινωνική πόλωση στην Τουρκία να συνεχίζεται, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, ενώ αναμένονται κλυδωνισμοί στην πορεία της οικονομίας.
Αν η πλειοψηφία πει «ναι» τότε, όπως δήλωσε ο πρόεδρος Ερντογάν αλλά και κυβερνητικοί παράγοντες, «την αμέσως επόμενη ημέρα» θα έρθει στη βουλή η πρόταση για επαναφορά της θανατικής ποινής. Παράλληλα η Άγκυρα θα ζητήσει συζήτηση σε νέα βάση της σχέσης της με την Ε.Ε., αν και η επαναφορά της θανατικής ποινής ουσιαστικά ακυρώνει την ενταξιακή της διαδικασία. Τα επόμενα βήματα του προέδρου Ερντογάν θα είναι να γίνει και αρχηγός κόμματος και να προχωρήσει σε αλλαγές δικαστών στο ανώτατο και το συνταγματικό δικαστήριο. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα συνεχιστεί «όσο χρειάζεται» και η χώρα θα βαδίσει για εκλογές το 2019. Αυτά για το «ναι». Για το ενδεχόμενο ενός «όχι», δεν μπορεί να γίνει καμία πρόβλεψη.
