Τον κίνδυνο της ανόδου της ενδοοικογενειακής βίας σε όλο τον κόσμο, ως αποτέλεσμα των περιοριστικών μέτρων λόγω του κορωνοϊού, επισημαίνουν ειδικοί και οργανώσεις προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο. Η αναγκαστική παραμονή στο σπίτι αποτελεί μία «πολύ τρομακτική προοπτική» για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας, ενώ ο φόβος για την υγεία αφενός και η αιφνίδια απώλεια της θέσης εργασίας ίσως φέρουν ορισμένους ανθρώπους σε αυτή τη θέση για πρώτη φορά, προσθέτουν.
Αν και κανείς δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα των περιοριστικών μέτρων απέναντι στην πανδημία, σε κάθε περίπτωση – επισημαίνουν μεταξύ άλλων και οι αστυνομικές αρχές του Λέστερ στη Βρετανία – είναι ασφαλώς επικίνδυνο για το θύμα να περνά τόσες ώρες με τον θύτη του στον ίδιο χώρο.
Για τους λόγους αυτούς μάλιστα, αναγνωρίζοντας τον κίνδυνο, η Βρετανίδα υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πάτελ έστειλε διπλό μήνυμα, τόσο στα θύματα όσο και στους θύτες. Ειδικότερα, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας μπορούν κατ’ εξαίρεση να σπάσουν τον αποκλεισμό για να βρουν ασφαλές καταφύγιο. «Δεν σας ξεχάσαμε και δεν θα σας απογοητεύσουμε», υπογραμμίζει ο Πάτελ αναφερόμενη στα θύματα ενώ προειδοποιεί τους θύτες ότι «δεν θα τη γλιτώσουν».
Δεν είναι όμως «κεραυνός εν αιθρία» η ενδοοικογενειακή βία αυτή τη δύσκολη εποχή, ούτε πρωτοεμφανιζόμενη. Το πρόβλημα είναι υπαρκτό και τώρα παίρνει μεγαλύτερες διαστάσεις. Το θύμα, επισημαίνει ο Γρηγόρης Λέων, πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρίας, «αναγκάζεται να ζει αρκετές ώρες με τον άνθρωπο που πιθανά το έχει κακοποιήσει έστω και σε ελαφρύτερη μορφή στο παρελθόν. Σύμφωνα με αρκετές μελέτες, όταν ένας δράστης αρχίζει να κακοποιεί, δύσκολα σταματάει. Μάλιστα, πολλές φορές η βία μεταξύ ενός αντρόγυνου μεταδίδεται και στα παιδιά, κάνοντας και τα ίδια θύματα αυτής. Φανταστείτε λοιπόν το πόσο δυσκολότερη γίνεται η κατάσταση όταν αυτοί οι άνθρωποι καλούνται να συμβιώσουν για πολλές ώρες την ημέρα μαζί».
Εάν σε αυτά τα δεδομένα, συνεχίζει, προσθέσουμε και το γεγονός ότι «πολλοί άνθρωποι ήδη αρχίζουν και έχουν μία αβεβαιότητα στο εργασιακό τους περιβάλλον ή βιώνουν μία μείωση των εισοδημάτων τους, το άγχος και η πίεση γίνονται ακόμη εντονότερα. Όλα αυτά έχουν ως κατάληξη ένας βίαιος άνθρωπος να ασκεί βία ευκολότερα κάτω από αυτές τις συνθήκες». Επιπλέον, όταν υπάρχουν παιδιά και αυτά είναι συνεχώς στο σπίτι, η κατάσταση φορτίζεται ακόμη περισσότερο, ενώ αξίζει να τονιστεί ότι οι γυναίκες – θύματα ενδοοικογενειακής βίας την περίοδο αυτή έχουν λιγότερες επαφές με το συγγενικό ή φιλικό περιβάλλον, καθώς ο θύτης είναι παρών, όλη μέρα μέσα στο σπίτι. Έτσι, οι γυναίκες δεν μπορούν εύκολα να ζητήσουν υποστήριξη από συγγενείς ή φίλους.
Εκθέσεις από Κίνα, ΗΠΑ και άλλες χώρες, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, τονίζει ο κ.Λέων, αναφέρουν μία αύξηση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας από τη στιγμή εμφάνισης του Covid-19. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο αριθμός των περιστατικών ακραίας απειλής που είχαν αναφερθεί σε ένα αστυνομικό σταθμό της επαρχίας Χουμπέι στην Κίνα τριπλασιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2020, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου χρόνου. Επίσης, μία αμερικανική οργάνωση υποστήριξης των γυναικών σημειώνει αύξηση των κλήσεων που δέχτηκε το μήνα Μάρτιο για κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας κατά 7,5% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
«Η διαδικασία του κατ’ οίκον περιορισμού στη χώρα μας είναι στα πρώτα στάδια, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε ακόμα ξεκάθαρη εικόνα για το φαινόμενο. Είναι, όμως, ιδιαίτερα πιθανό ότι το επίπεδο της ενδοοικογενειακής βίας θα είναι πιο υψηλό σε αυτές τις συνθήκες», αναφέρει ο κ. Λέων. Σημειώνει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις αν υποβληθεί μήνυση, το θύμα εξετάζεται εντελώς δωρεάν από μία δημόσια ιατροδικαστική δομή που θα υποδείξει η αστυνομία. Στην περίπτωση που το θύμα δεν επιθυμεί να υποβάλλει μήνυση αλλά παράλληλα θέλει να έχει μία πιστοποίηση των σωματικών βλαβών, θα πρέπει να επισκεφθεί ένα ιατροδικαστικό ιατρείο και στη βεβαίωση για κατ΄ εξαίρεση μετακίνηση θα πρέπει να σημειώσει το Β1, δηλαδή ως αιτιολογία την επίσκεψη σε ιατρό.
Παράλληλα, τα θύματα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες όλων των δήμων της χώρας δεν έχουν σταματήσει αυτή την περίοδο τη λειτουργία τους, άρα σε περίπτωση που ένα θύμα το επιθυμεί μπορεί, μετά την ιατροδικαστική εξέταση, να απευθυνθεί κι εκεί για περαιτέρω βοήθεια και στήριξη, όπως παραπομπή σε ξενώνες, καταλήγει ο κ. Λέων.
Ο ίδιος αναφέρει «ότι παρότι το ιατρείο μου παραμένει διαθέσιμο μόνο για έκτακτα περιστατικά, όπως και των περισσότερων συναδέλφων, ήδη έχω κληθεί να εξετάσω αυτές τις μέρες θύματα ενδοοικογενειακής βίας που μου συνέδεσαν τα περιστατικά βίας με τον εγκλεισμό στο σπίτι».
naftemporiki.gr με πληροφορίες από BBC, ΑΜΠΕ
