Σαν σήμερα πριν από οκτώ χρόνια ξεκίνησαν οι πρώτες ειρηνικές διαδηλώσεις κατά του προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ. Οι προσδοκίες για μια νέα πολιτική κουλτούρα δεν έγιναν πραγματικότητα. Το ίδιο ισχύει και για τις ελπίδες για μια δημοκρατική Συρία. Αντ΄ αυτού η χώρα διολίσθησε έναν εμφύλιο πόλεμο με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και εκατομμύρια εκτοπισμένους.
Το καθεστώς Ασάντ όμως, σαν έτοιμο από καιρό, είχε προετοιμαστεί για ενδεχόμενες απόπειρες ανατροπής του, εκτιμά ο ισλαμολόγος Ντάνιελ Γκέρλαχ μιλώντας στην DW: «Επί δεκαετίες η Δαμασκός δεν έκανε τίποτα άλλο από το να θωρακίζεται για μια εξέγερση. Το καθεστώς δίχασε εσκεμμένα τον πληθυσμό μόνο και μόνο για να διασφαλίσει την παραμονή του στην εξουσία».
Σύμφωνα με το γερμανό ειδικό με τις συνεχείς πιέσεις που ασκούσε στον πληθυσμό το καθεστώς Άσαντ κατέστησε σχεδόν ανέφικτη τη δημιουργία μιας δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Πριν από τις πρώτες διαδηλώσεις που εξελίχθηκαν σε εξεγέρσεις το 2011 υπήρχαν στην ουσία μόνο δύο αντιπολιτευτικές οργανώσεις: οι ισλαμιστές, οι οποίοι κάθε άλλο παρά δημοκρατικές πεποιθήσεις είχαν και η κομμουνιστική αντιπολίτευση, τα μέλη της οποίας έμπαιναν φυλακή για τις ιδέες τους αλλά δεν είχαν σχέδια ανατροπής του Άσαντ.
«Η πλειοψηφία επιθυμεί μια δημοκρατική διακυβέρνηση»
Η κατάσταση αυτή είχε επιπτώσεις στις πρώτες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας πριν από 8 χρόνια. Η κατακερματισμένη αντιπολίτευση κινούνταν χωρίς σχέδιο και δεν ήταν σε θέση να πείσει τους Σύριους. Η κυβέρνηση Άσαντ είχε λοιπόν ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην καταπολέμηση αντιπολιτευτικών δυνάμεων.
Ο πρώην πρόεδρος του αντιπολιτευτικού Εθνικού Συμβουλίου της Συρίας Αμπντουλμπασέτ Σιέντα δηλώνει ότι «η αντοπολίτευση δεν κατάφερε να έρθει σε συνεννόηση και να ενσωματώσει Αλεβίτες, Χριστιανούς, Κούρδους και Δρούζους».
Ο ισλαμολόγος Ντάνιελ Γκέρλαχ είναι ωστόσο πεπεισμένος ότι οι Σύριοι διαθέτουν πολιτική κουλτούρα, η οποία μακροπρόθεσμα θα συμβάλει στο ξεπέρασμα της κρίσης. Όπως τονίζει στην DW «η Συρία διαθέτει εδώ και δεκαετίες μια κοινωνία κοσμοπολιτών, οι πολίτες της οποίας γνώρισαν τη δημοκρατία σε χώρες της Δύσης. Οι Σύροι γνωρίζουν καλά πως λειτουργεί η Δημοκρατία. Παρά τις δραματικές εξελίξεις στη χώρα το γεγονός αυτό πρέπει να αποτιμηθεί θετικά. Επιπλέον νεότερες έρευνες δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Σύρων προτιμά μια δημοκρατική διακυβέρνηση».
