Λίγο πριν την αναμενόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου που αφορά την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων στην Βουλή, συνομιλήσαμε με την πρόεδρο του τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ, δρ. Λίζα Τσαλίκη, για ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει τόσο την πανεπιστημιακή κοινότητα όσο και την ίδια την κοινωνία.
Σημειώνεται ότι το ζήτημα της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις ήδη από την προαναγγελία του. Εδώ και 9 εβδομάδες οι φοιτητές και οι φοιτήτριες πραγματοποιούν καταλήψεις στις σχολές τους, καθώς και εβδομαδιαία συλλαλητήρια με αποκορύφωμα το αυριανό συλλαλητήριο που θα ξεκινήσει από τα Προπύλαια.
Αναφερόμενη στο φλέγον αυτό ζήτημα, η κ. Τσαλίκη σημειώνει πως «τα πανεπιστήμια, η ανώτατη εκπαίδευση είναι δημόσια και μόνο», ενώ εκτιμά πως «το μεγαλύτερο κομμάτι της ακαδημαϊκής κοινότητας είναι κατά του νομοσχεδίου».
Για την συνταγματικότητα του νομοσχεδίου
Με φόντο τον διάλογο για την συνταγματικότητα του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας, η πρόεδρος του τμήματος ΕΜΜΕ σχολιάζει πως «ένα από τα βασικά προβλήματα είναι το κατά πόσο είναι συνταγματικό το νομοσχέδιο». Υπενθυμίζεται ότι κατά την έναρξη της συνεδρίασης στην Ολομέλεια της Βουλής, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και Νίκη κατέθεσαν ενστάσεις αντισυνταγματικότητας, οι οποίες απορρίφθηκαν.
Η κ. Τσαλίκη αναφέρεται στους συνταγματολόγους, οι οποίοι διαφωνούν με το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, τονίζοντας πως «θέτουν τις αντιρρήσεις τους γιατί είναι αντισυνταγματικό να φτιάχνεις ιδιωτικά πανεπιστήμια και γίνεται μόνο με αναθεώρηση του Συντάγματος».
Είναι αξιοσημείωτο πως στον δημόσιο διάλογο, από την εξαγγελία της κυβέρνησης, έχει επικρατήσει το παράδειγμα της Αγγλίας, με την δρ. Τσαλίκη να διερωτάται «ποιος έχει ιδιωτικά πανεπιστήμια;». Μάλιστα, σημειώνει πως μπλέκονται τα μη κερδοσκοπικά με τα ιδιωτικά. «Στην Αγγλία τα δίδακτρα ξεκίνησαν με τη λογική «ναι δεν είναι τίποτα» και έχουν φτάσει στις 9.000. Για να μπεις στο πανεπιστήμιο και να το βγάλεις, βγαίνεις ζημιωμένος», προσθέτει.
Η κ. Τσαλίκη έθεσε τον προβληματισμό της σχετικά με τους κλάδους που θα δοθεί μεγάλη βαρύτητα και επενδύσεις, επισημαίνοντας πως «η μοίρα των ακαδημαϊκών κρίνεται από το τι τραβάει η αγορά».
Υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση των ΑΕΙ
Σχετικά με τις αλλαγές που δύναται να επιφέρει το νομοσχέδιο αυτό στα δημόσια πανεπιστήμια, η πρόεδρος των ΕΜΜΕ έδωσε έμφαση στην υποχρηματοδότηση και υποστελέχωση των ΑΕΙ. «Θα αλλάξει πολύ το δημόσιο πανεπιστήμιο. Πόσα χρόνια υποχρηματοδοτείται! Μήπως να χρηματοδοτήσουμε το πανεπιστήμιο έτσι όπως χρειάζεται; Όχι «ενεσούλες», σημείωσε. Υποστήριξε ότι «η βοήθεια που δίνεται τώρα δεν φτάνει. Το δημόσιο πανεπιστήμιο «ψυχοραγεί» εδώ και χρόνια». Για την έλλειψη επιπστημονικού προσωπικού και διδασκόντων η κ. Τσαλίκη δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «είμαστε σοβαρά υποστελεχωμένοι».
Ωστόσο, τα δημόσια πανεπιστήμια καταφέρνουν και «σκαρφαλώνουν» ψηλά στις διεθνείς κατατάξεις και η κ. Τσαλίκη τονίζει ότι «αν σκεφτεί κανείς πόσο υποχρηματοδοτούμενο είναι το δημόσιο πανεπιστήμιο, πόσο λιγότερο κόσμο έχει (σ.σ. σε διδάσκοντες), αυτά που κάνουμε είναι πολύ σημαντικά». «Το ελληνικό πανεπιστήμιο καταφέρνει και βρίσκεται τόσο ψηλά (σ.σ. στις κατατάξεις) με «ψίχουλα» και σε επίπεδο μισθολογικό και σε επίπεδο χώρων και ευρύτερης υποστήριξης».
Παράλληλα, η δρ. εκτιμά πως «στο βαθύ χρόνο, σε 10-15 χρόνια, η χρηματοδότηση προς τα δημόσια πανεπιστήμια θα μειώνεται. Θα υπάρχει μεγαλύτερη πίεση για χρηματοδότηση από προγράμματα «απ’ έξω»».
Αναφερόμενη στα δίδακτρα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σημείωσε ότι «έχουν μια βαθιά ταξικότητα μέσα τους».
Φυσικά, η κ. Τσαλίκη δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις κινητοποιήσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας -κυρίως των φοιτητών- σχολιάζοντας ότι «μετά την κρίση υπάρχει μια διαφορετική μορφή πολιτικοποίησης. Υπάρχει μια ευρύτερη συζήτηση, η οποία είναι αποτυπωμένη και βιβλιογραφικά, για το πώς έχει αλλάξει το κομμάτι της διαμαρτυρίας στην εποχή των post politics, σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες που ήταν πιο παραδοσιακά πολιτικοποιημένη η νεολαία».
Έκανε λόγο για δημιουργικούς τρόπους διαμαρτυρίας και δράσεις «του σήμερα». Κατέληξε, δηλώνοντας την συμπαράστασή της στον κόσμο που διαμαρτύρεται.
