Ακόμη περισσότερα βρέφη στις φτωχότερες χώρες του κόσμου, ειδικά στη δυτική και στην κεντρική Αφρική, πεθαίνουν κάθε χρόνο παρότι συνολικά η υγεία των παιδιών σε διεθνές επίπεδο βελτιώνεται, τονίζει σε έκθεσή του που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία (UNICEF), κάνοντας λόγο για μια «αθέατη τραγωδία».
Οι πέντε από τις δέκα χώρες που θεωρούνται οι πιο επικίνδυνες για τα νεογέννητα βρίσκονται στη δυτική και την κεντρική Αφρική: σε αυτές, τα βρέφη είναι 50 φορές πιθανότερο να μην ξεπεράσουν τον ένα μήνα ζωής απ’ ό,τι αν είχαν γεννηθεί στην Ιαπωνία ή στην Ισλανδία, κατά την έκθεση της UNICEF.
Μία στις 16 κυήσεις σε αυτή την περιοχή καταλήγει στη γέννηση νεκρού εμβρύου ή στον θάνατο βρεφών μέσα σε έναν μήνα. Πρόκειται για θανάτους που οφείλονται σε πρόωρες γέννες, σε επιπλοκές κατά τη γέννα και σε μολύνσεις, επισημαίνεται στην έκθεση. «Η υγεία των νεογνών δεν έχει αντιμετωπιστεί σοβαρά στην πραγματικότητα από τις κυβερνήσεις ή τους θεσμούς», σημείωσε ο Αλέν Προυάλ, ειδικός της UNICEF για θέματα υγείας.
Μολονότι ο δείκτης παιδικής θνησιμότητας παγκοσμίως υποχωρεί -με αργό ρυθμό- η αύξηση του πληθυσμού σημαίνει ότι στην πραγματικότητα ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται στη δυτική και στην κεντρική Αφρική, επισήμανε ο Προυάλ.
Παρότι η υγεία των μεγαλύτερων παιδιών έχει βελτιωθεί τα τελευταία 25 χρόνια, «δεν βλέπουμε απτή πρόοδο στα παιδιά ηλικίας ενός μήνα ή μικρότερης», από τα οποία 2,6 εκατομμύρια συνεχίζουν να πεθαίνουν κάθε χρόνο, τόνισε η Χενριέτα Φορ, η γενική διευθύντρια του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία.
Καθώς «γνωρίζουμε ότι η πλειονότητα αυτών των θανάτων μπορούσε να είχε αποφευχθεί, ξεκάθαρα εγκαταλείπουμε στην τύχη τους τα νεογνά στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου», πρόσθεσε η Φορ. Στην Ιαπωνία, ένα βρέφος στα χίλια πεθαίνει μέσα στις 28 πρώτες ημέρες της ζωής του. Αλλά στο Πακιστάν, ο δείκτης φθάνει τα 22.
Τεράστια «ψαλίδα»
Από τις δέκα πιο επικίνδυνες χώρες για τα νεογνά, οι οκτώ βρίσκονται στην υποσαχάρια Αφρική: η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (1:24), η Σομαλία, το Λεσότο, η Γουινέα-Μπισάου και το Νότιο Σουδάν (1:26), η Ακτή Ελεφαντοστού (1:27), το Μαλί και το Τσαντ (1:28).
Αυτές είναι οι χώρες όπου οι έγκυες «έχουν τις λιγότερες πιθανότητες να λάβουν βοήθεια» εξαιτίας της φτώχειας, των συρράξεων ή της αδυναμίας των θεσμών, σύμφωνα με την έκθεση της UNICEF.
Στο άλλο άκρο της κατάταξης βρίσκονται οι πιο ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη σε όρους υγείας και παιδείας: η Ιαπωνία, η Ισλανδία (1:1.000), η Σιγκαπούρη (1:909), η Φινλανδία (1:833), η Εσθονία και η Σλοβενία (1:769), η Κύπρος (1:714), η Νορβηγία και η Νότια Κορέα (1:667). Στη Γαλλία, το 1 βρέφος στα 416 πεθαίνει μέσα στον πρώτο μήνα της ζωής του.
Πάντως είναι σαφές ότι το επίπεδο ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος μιας χώρας δεν αντανακλά κατ’ ανάγκη τη θέση της σε αυτή την κατάταξη, τονίζεται στην έκθεση της UNICEF.
Στο Κουβέιτ και στις ΗΠΑ, δύο από τα πιο πλούσια κράτη του κόσμου, ο δείκτης βρεφικής θνησιμότητας είναι περίπου 4:1.000. Είναι δηλαδή ελάχιστα καλύτερος από ό,τι αυτός σε χώρες με μέσα εισοδήματα, όπως είναι η Ουκρανία ή η Σρι Λάνκα, όπου ο δείκτης βρίσκεται στους 5 θανάτους ανά 1.000 γεννήσεις.
Οι διαφορές είναι εξάλλου μεγάλες και στο εσωτερικό χωρών: τα βρέφη που γεννούν μητέρες που ανήκουν στις φτωχότερες οικογένειες διατρέχουν κατά μέσον όρο 40% μεγαλύτερο κίνδυνο να πεθάνουν πριν κλείσουν τον πρώτο μήνα της ζωής τους.
«Για κάθε παιδί, μια πιθανότητα να ζήσει»
Η έκθεση του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία δίνεται στη δημοσιότητα παράλληλα με την έναρξη μιας μεγάλης εκστρατείας, η οποία έχει ονομαστεί «Για κάθε παιδί, μια πιθανότητα να ζήσει», με στόχο να εξασφαλιστεί η «πρόσβαση σε προσιτές και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας» για κάθε μητέρα και κάθε νεογνό.
Πάνω από το 80% των θανάτων θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν υπήρχαν εκπαιδευμένες μαίες, πόσιμο νερό, απολυμαντικά προϊόντα, καλύτερη διατροφή, θηλασμός από την πρώτη ώρα της ζωής του νεογνού και σωματική επαφή ανάμεσα στη μητέρα και στο μωρό.
Η έλλειψη καταρτισμένου και ικανού προσωπικού υγείας είναι ένα από τα βασικά προβλήματα στις φτωχότερες χώρες. Η Νορβηγία διαθέτει για παράδειγμα 18 γιατρούς, νοσοκόμους και νοσοκόμες ή μαίες ανά 10.000 κατοίκους το 2018, έναντι ενός στη Σομαλία.
Στην έκθεση, η Γιούνισεφ εξαίρει το έργο που έχει γίνει στη Ρουάντα, όπου ο δείκτης της θνησιμότητας νεογνών υποδιπλασιάστηκε από το 1990 μέχρι το 2016 (από τους 41 θανάτους στους 17 ανά 1.000).
