Skip to main content

Qatargate: Εχει αποκαλυφθεί μόνο η κορυφή του παγόβουνου

Kenzo Tribouillard/Pool via REUTERS

Όλα τα νέα στοιχεία, η διεύρυνση των ερευνών και το πόκερ των δισεκατομμυρίων.

«Εκμεταλλεύτηκες την εξουσία», «προδότης», «υποκρίτρια»… Είναι μερικά από τα σχόλια σε μια φωτογραφία της Εύας Καϊλή μαζί με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Τιερί Μπρετόν, στο λογαριασμό της ευρωβουλευτού στο Instagram, όπου την ακολουθούν 44.000 άτομα. Τα σχόλια αποδοκιμασίας είναι σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες και ο λογαριασμός της Εύας Καϊλή έγινε «δοχείο παραπόνων», όπως γράφει η γαλλική Le Parisien.

Η Ελληνίδα Eυρωβουλευτίνα, που βρίσκεται ήδη προφυλακισμένη στο Βέλγιο και είδε την περιουσία της να δεσμεύεται στην Ελλάδα, κατηγορείται  ότι δωροδοκήθηκε από το Κατάρ για να προωθήσει στο Ευρωκοινοβούλιο αποφάσεις προς το συμφέρον του Εμιράτου. «Πολλοί φοβούνται ότι αυτά που έχουν αποκαλυφθεί όμως μέχρι στιγμής, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου», αναφέρεται στην ιστοσελίδα του γερμανικού τηλεοπτικού δικτύου N-tv. Υπάρχουν και άλλοι επίορκοι πολιτικοί στην Ευρώπη; Ποιος μπορεί να το αποκλείσει. Άλλωστε στην συνεδρίαση του Ευρωκοινοβουλίου στις 21Νοεμβρίου, η Εύα Καϊλή  δεν ήταν η μόνη που μίλησε με θερμά λόγια για τις επιδόσεις του Κατάρ στα εργασιακά ζητήματα, αλλά και στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η διοργανώτρια του Παγκοσμίου Κυπέλλου έχει επικριθεί εδώ και χρόνια λόγω της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των άθλιων  συνθηκών για τους ξένους εργαζόμενους. Πολλά μέλη της τότε Εκτελεστικής Επιτροπής της FIFA, η οποία απένειμε το Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ το 2010, έχουν πλέον καταδικαστεί για διαφθορά. Ωστόσο, το ίδιο το Κατάρ αρνείται πάντα τις κατηγορίες για δωροδοκία.

Επιταχύνονται οι έρευνες

Η Βελγική δικαιοσύνη, που διεξήγαγε με απόλυτη μυστικότητα επί μήνες τις έρευνες και τελικά έφτασε στην Καϊλή και σε άλλους τρεις υπόπτους για διαφθορά από το Κατάρ, δεν φαίνεται να έχει πει ακόμη την τελευταία της λέξη. «Οι έρευνες για διαφθορά στους κόλπους του Ευρωκοινοβουλίου επιταχύνονται», γράφει η γαλλική Le Monde. «Εάν επιβεβαιωθούν οι ισχυρισμοί αυτοί, η ΕΕ θα βιώσει ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς στην ιστορία της. Και ήδη διαφαίνεται ένα τσουνάμι που είναι πιθανό να ταρακουνήσει μεγάλα τμήματα της ευρωπαϊκής πολιτικής», σημειώνει και η γερμανική Tagesschau. Δεν είναι μόνο οι επαινετικοί ύμνοι της Καϊλή  για το Κατάρ σε σχέση με το Παγκόσμιο Κύπελλο που πρέπει να τεθούν υπό αμφισβήτηση. Η έναρξη των διαπραγματεύσεων για τη διευκόλυνση στην  έκδοσης θεωρήσεων (βίζα) μεταξύ ΕΕ και Κατάρ , βρίσκεται επίσης στο μικροσκόπιο της Βελγικής δικαιοσύνης.  Το θέμα επρόκειτο να συζητηθεί αυτή την εβδομάδα στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο, αλλά αναβλήθηκε. «Τώρα επικρατεί μεγάλη δυσπιστία: τι γίνεται αν έχουν εισρεύσει χρήματα και σε αυτό το πλαίσιο;», διερωτάται η γερμανική εφημερίδα.

Πόκερ δισεκατομμυρίων

Μια επικίνδυνη παράπλευρη απώλεια είναι ότι το Qatargate γίνεται πλέον  ένα μεγάλο ατού στα  χέρια του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν,  στο πόκερ που παίζει με την υπόλοιπη Ευρώπη, που τον κατηγορεί συνεχώς για παραβίαση του κράτους δικαίου στην ΕΕ. Παρά τον μεγάλο σκεπτικισμό για την πολιτική της ΕΕ, ο Ορμπαν  συνεχίζει να λαμβάνει τα δισεκατομμύρια από τις Βρυξέλλες. Ωστόσο, επειδή είναι απρόθυμος να καταπολεμήσει τη διαφθορά στη χώρα του, πολλά μέλη της ΕΕ θέλουν να περικόψουν τις επιχορηγήσεις στην κυβέρνησή του. Και τώρα, ο Ορμπαν φαίνεται να απολαμβάνει τις εξελίξεις στο ευρωκοινοβούλιο, πιστεύοντας ότι «κέρδισε ένα  στοίχημα εξουσίας δισεκατομμυρίων ευρώ», καθώς ουδείς θα ασχολείται πλέον μαζί του, μπροστά στο Qatargate.

Σε κάθε περίπτωση, η διαφθορά στην ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, ακόμα κι αν επιβεβαιωθούν οι κατηγορίες εναντίον της Καϊλή και των γύρω της, δεν πλησιάζει καθόλου τις διαστάσεις που έχει στην Ουγγαρία. Η χώρα θεωρείται ότι είναι πιο διεφθαρμένη από σχεδόν οποιαδήποτε άλλη χώρα στην ΕΕ . Τόσο οι Βρυξέλλες όσο και μη κυβερνητικές οργανώσεις κατηγορούν τον Όρμπαν για το γεγονός ότι  ευρωπαικές επιδοτήσεις μεγάλης κλίμακας καταλήγουν στις τσέπες πολιτικών και βιομηχάνων, φίλα προσκείμενων στο καθεστώς.

Το σκάνδαλο δεν αφορά βέβαια μόνο τα χρήματα. Το μεγάλο ερώτημα είναι  πώς θα κινηθεί  η ΕΕ στο μέλλον: Θα επιβάλλει όλο και περισσότερες κυρώσεις σε μη δημοκρατικά κράτη μέλη; Θα προσπαθήσει να επηρεάσει το κράτος δικαίου σε εθνικό επίπεδο – ή θα συνεχίσει να ξεγελιέται από αυταρχικά καθεστώτα στις τάξεις της;

Κίτρινη κάρτα

Οι τελευταίες καταγγελίες για διαφθορά είναι μια κίτρινη κάρτα για τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η έκπτωτη από το αξίωμά της Εύα Καϊλή μπορεί τώρα να είναι η «διπλωμάτης του Κατάρ», αλλά ήταν Γερμανοί Χριστιανοδημοκράτες  πολιτικοί της CDU/CSU συμμετείχαν σε πολυτελή ταξίδια στο Μπακού, μετά την ένταξη του Αζερμπαϊτζάν στο Συμβούλιο της Ευρώπης, ουδείς ασχολήθηκε Από εφέτος, το Αζερμπαϊτζάν θεωρείται  άλλωστε «αξιόπιστος» προμηθευτής φυσικού αερίου στην ΕΕ, όπως λέει η πρόεδρος της Κομισιόν.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν θα έπρεπε επίσης να κοιμάται ήσυχη, επειδή η εισαγγελία ερευνά τις συμφωνίες για το εμβόλιο της Pfizer. Πρόκειται για παρατυπίες στην προμήθεια εμβολίων κατά του κορωνοϊού – τα SMS μεταξύ φον ντερ Λάιεν και Big Pharma ,λέγεται ότι δεν μπορούν να εντοπιστούν. Η εγγύτητα με ομάδες συμφερόντων μετατρέπεται εύκολα σε ένα «σύστημα περιστρεφόμενης πόρτας» στην ΕΕ. Όπως στην περίπτωση του πρώην επικεφαλής της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, που είναι τώρα σύμβουλος της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας Goldman Sachs.

Θα πρέπει να είναι υποχρεωτική η δημοσίευση συναντήσεων μεταξύ βουλευτών και εκπροσώπων συμφερόντων στο μητρώο των λόμπι . Μόνο οι  μισοί περίπου, το κάνουν τώρα εθελοντικά. Διαφορετικά, η ευρωπαϊκή δημοκρατία θα αποδυναμωθεί περαιτέρω, θα είναι ευάλωτη στη διαφθορά. Και τα μελλοντικά παιχνίδια εξουσίας θα κερδίζονται από τον κάθε Ορμπαν.

Η διαφάνεια και σκληρότητα απέναντι σε όσους πρόδωσαν την εντολή τους είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση του κύματος διαφθοράς. Αν φυσικά, η ΕΕ θέλει να είναι κάτι περισσότερο από ένα ΑΤΜ για πολλά από τα μέλη της…