Skip to main content

Ακρότητες

Ήταν θέμα χρόνου η αστυνομία λόγου ν’ αρχίσει το κυνήγι σε ένα πεδίο που δεν είχε αγγίξει. Την επιστημονική γλώσσα.

Ομάδα επιστημόνων από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, κυρίως από τον τομέα της Εξελικτικής Βιολογίας, ζητούν αλλαγές στην ορολογία, μεταξύ των οποίων και αντικατάσταση των λέξεων «αρσενικό», «θηλυκό» με «παραγωγός σπερματοζωαρίων» και «παραγωγός ωαρίων» ή «ΧΥ άτομο» και «ΧΧ άτομο» αντιστοίχως.

Συγγνώμη, να αλλάξει δηλαδή το σημαίνον, αλλά να παραμείνει ίδιο το σημαινόμενο; Στα μικράτα, ψάχναμε το συνώνυμο.

Βρήκαν κι άλλα προβληματικά στην επιστήμη και προτείνουν εναλλακτικά, που είναι, λέει, συμπεριληπτικά. Φτου, προσβλητικά η «εισβολή ειδών», οι «τυφλές δοκιμές», «η επιβίωση του ισχυρότερου», «πρωτόγονος», «εξωγήινος» (αυτό δεν το κατάλαβα, ποιον ενοχλεί, τον Ε.Τ.;), κ.ά.

Μπαίνει η επιστήμη σε γυάλα χάριν της ιδεολογίας, στην υπηρεσία της γλύκανσης; Μην το παίρνετε έτσι, λένε οι εμπνευστές του Γλωσσικού Εργαστηρίου ΕΕΒ, που συλλέγει «κακές» λέξεις και ελπίζει αυτή η προσπάθεια να συσφίγξει τις σχέσεις, να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Σε πρώτη φάση, δεν περιμένει πολλά. Μεμονωμένοι ερευνητές, θεωρεί πως μπορούν να κάνουν τη διαφορά, υιοθετώντας όρους, που δεν αποκλείουν «ορισμένα άτομα, ιδιαίτερα εκείνα που ιστορικά έχουν αποκλειστεί από την επιστήμη».

Ή πολιτική ορθότητα θα ανατρέψει την κοινωνική ανισότητα; Είναι ακρότητα να πω πόσο είναι βολικός ο υγειονομικός έλεγχος στο επίπεδο του λόγου από το να γίνουν τομές στις δομές;

Υπάρχει ένα σακούλι με λέξεις, κι ανάλογα με αυτό που θέλεις να εκφράσεις, βάζεις το χέρι σου μέσα και διαλέγεις.
Ο επιστήμονας που διαλέγει από το σακούλι «παραγωγός ωαρίων» δεν κάνει τον αποδέκτη αυτού του λόγου καχύποπτο, επειδή συλλαμβάνει την οσμή του καμουφλάζ; Άρα, πώς θα έρθουν οι άνθρωποι πιο κοντά; Με περιφραστικά υποκατάστατα λέξεων, τόσο ξεχειλωμένα, που μοιραία θα γίνονται και πιο πρόσφορα για χονδροειδείς αστεϊσμούς;

Ο ερευνητής, πάντως, θα κάθεται πάνω σε αυτάρεσκους προοδευτισμούς.