Η συνάντηση μεταξύ του Τζο Μπάιντεν και του Σι Τζινπίνγκ στο Μπαλί της Ινδονησίας δεν ήταν μια πρωτοβουλία για την εδραίωση της ειρήνης στον κόσμο. Ήταν μια διμερής συμφωνία για να χαράξει τα όρια μιας κατάστασης που παραμένει στις σχέσεις των δυο νέων υπερδυνάμεων: «Ένας ανταγωνισμός που δεν πρέπει να οδηγεί σε σύγκρουση», για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του Αμερικανού προέδρου.
Από την συνάντηση των δύο ηγετών που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της συνόδου των G20, προέκυψαν λίγα κοινά σημεία και πολλές ακόμη προειδοποιήσεις και κόκκινες γραμμές που δεν πρέπει να ξεπεραστούν . Τα καυτά θέματα είναι πολλά και πάντα τα ίδια: πρώτα από όλα το ζήτημα της Ταϊβάν, για την οποία ακόμη και σύμφωνα με τις δηλώσεις μετά τη συνάντηση, η απόσταση παραμένει αβυσσαλέα. Αλλά και η κατάσταση στην Ουκρανία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη χρήση ατομικών όπλων . Αν και οι περισσότεροι αναλυτές δεν είχαν μεγάλες ελπίδες για μια συνάντηση που δεν περιελάβανε κοινή δήλωση, μπορεί να αντιπροσωπεύει την αρχή μιας νέας φάσης στις σχέσεις τους . Μιας φάσης στην οποία οι ΗΠΑ και η Κίνα δεν εγκαταλείπουν τον ανταγωνισμό για την παγκόσμια ηγεσία, αλλά βάζουν όρια στη δυναμική του ανταγωνισμού μεταξύ των υπερδυνάμεων που ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε θέσει υπό αμφισβήτηση.
Για παράδειγμα οι δυο ηγέτες στάθηκαν πολύ στην απόρριψη της λογικής του Ψυχρού Πολέμου και τη συμφωνία για την αποτροπή του κινδύνου πυρηνικής κλιμάκωσης. Ειδικότερα, η απόφαση του Πούτιν να θέσει την πυρηνική επιλογή στο τραπέζι σηματοδότησε ένα σημείο χωρίς επιστροφή που οδήγησε τον κινέζο προπεδρο Σι να αποστασιοποιηθεί από τον Ρώσο σύμμαχό του.
Προσωπική σχέση
ΗΠΑ και Κίνα παραμένουν σταθερές στις θέσεις τους, αλλά δεν σκοπεύουν να κλείσουν τις «γραμμές επικοινωνίας» που είχαν ανοίξει ο Μπάιντεν και ο Σι πριν από 11 χρόνια. Ο Μπάιντεν άμβλυνε ιδιαίτερα την αμερικανική στάση απέναντι στην Κίνα, η οποία είχε φτάσει στο υψηλότερο σημείο έντασης με το ταξίδι της Νάνσι Πελόζι στην Ταϊβάν. Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν αμφισβήτησε την «Πολιτική της μίας Κίνας», μια δήλωση που πιθανώς υπαγορεύεται από διπλωματικούς λόγους, αλλά σίγουρα εκτιμήθηκε από το Πεκίνο.
Άλλωστε, ένα από τα χαρακτηριστικά της πρόσφατης διπλωματικής ιστορίας των σινο-αμερικανικών σχέσεων είναι η προσωπική σχέση μεταξύ Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ. Δεν είναι τυχαίο ότι στη χαμηλότερη στιγμή των σινο-αμερικανικών σχέσεων κατόρθωσαν να συμβάλουν στην αναθέρμανσή τους το 2011, όταν και οι δύο κατείχαν το ρόλο του αντιπροέδρου και είχαν ως καθήκον να οικοδομήσουν μια προνομιακή γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των δύο δυνάμεων. Λέγεται ότι τον Αύγουστο του 2011, ο Σι ως αντιπρόεδρος, καλωσορίζοντας τον Αμερικανό, τότε ομόλογό του στο Πεκίνο, τον ευχαρίστησε για την επίσκεψη παρόλο που ήταν «πολύ απασχολημένος με τις εθνικές υποθέσεις». Η απάντηση του Μπάιντεν ξεκαθάρισε αμέσως τη σημασία της συνάντησης: «Είστε και εσείς μια εθνική υπόθεση».
Έξι μήνες αργότερα, ο Σι επισκέφτηκε τον Μπάιντεν, ο οποίος με την ευκαιρία επιφύλαξε στον Κινέζο συνάδελφό του την τιμή να έχει μια μακρά συνάντηση με τον τότε Πρόεδρο Ομπάμα. Κάτι ασυνήθιστο για το διπλωματικό πρωτόκολλο, αλλά που αποκάλυψε τη σημασία που έδωσε στον καλεσμένο του. Η Αμερική εκείνη την εποχή έβγαινε από την κρίση του 2008 και έπρεπε να οικοδομήσει έναν ισχυρό δεσμό με την κινεζική οικονομία που χρηματοδοτούσε το δημόσιο χρέος της. Μια φάση κατά την οποία ο Ομπάμα είχε τον Μπάιντεν ως τον άνθρωπο για τη σύνδεση με το Πεκίνο.
Η προσωποποίηση των γεγονότων της ιστορίας είναι συχνά λάθος, αλλά το γεγονός ότι μετά από 11 χρόνια ο Μπάιντεν και ο Σι συναντήθηκαν ξανά,ενίσχυσε την ελπίδα ότι ο δεσμός εδραιώθηκε μεταξύ των δύο θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μια προσέγγιση μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων.Ας ελπίσουμε ότι η συνάντηση Μπάιντεν και Σι θα αποτελέσει το πρώτο στάδιο μιας πορείας που θα οδηγήσει στο τέλος της συνεχιζόμενης σύγκρουσης ή τουλάχιστον σε κάποια μορφή ειρήνης.
