Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Με ένα ιδιότυπο δίδυμο «κεκτημένο» παρέλαβε η κυβέρνηση του ανασχηματισμού Νοεμβρίου 2016, «να δει τι θα κάνει από δω και πέρα».
Πρώτος κλάδος των κεκτημένων η υπέρβαση των δημοσιονομικών εσόδων τον Οκτώβριο -προσοχή! επί βάσεως πρωτογενούς πλεονάσματος 5,44 δισ., αντί στόχου 1,9 (και 3 δισ. αντιστοίχου του 2015) το 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, της χρονιάς με υπέρβαση εσόδων 4,35% στο ίδιο εκείνο διάστημα- κατά περίπου 800 εκατομμύρια (στα 4,7 δισ. έναντι στόχου 3,9 δισ., κάτι πάνω από 20% υπέρβαση δηλαδή). Αυτή η υπέρβαση ήρθε ύστερα και από έναν ενθαρρυντικό Σεπτέμβριο, που τότε είχε εξηγηθεί ως «ξεφόρτωμα» των φορολογουμένων από τον ΕΝΦΙΑ, μέσω δανεισμού/πιστωτικών καρτών: τώρα, όμως είχαμε «κανονικό» μήνα, άρα και ο αυξημένος ΦΠΑ αρχίζει να αποδίδει και η εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος να προχωρεί.
Συνεπώς, οι αναλύσεις για εξάντληση της φοροδοτικής ικανότητας, ακόμη περισσότερο για «φορολογική απεργία» των πολιτών, για μιαν ακόμη φορά διαψεύσθηκαν (προσοχή εδώ! Αυτό δεν -ΔΕΝ- σημαίνει ότι ο κόσμος περνάει καλά, ούτε πως συμβιβάστηκε με τη μοίρα του. Οι δημοσκοπικές βυθίσεις του κυβερνητικού στρατοπέδου δείχνουν το αντίθετο, για ό,τι βέβαια αξίζουν! Οι δε οφειλές προς εφορία/ασφαλιστικά ταμεία ανεβαίνουν. Όμως… ο κόσμος πορεύεται). Μην παραβλέπουμε, πάντως, ότι προς το τέλος του χρόνου τα ασφαλιστικά ταμεία περνούν σε βαθύ κόκκινο, με τρύπα 800 εκατ. στο ΙΚΑ, με 600 εκατ. στον ΟΑΕΕ, κοντά στα 300 στο ΕΤΑΑ – με προοπτική 2 έως 3 δισ. στον ενοποιημένο (από 11/1/2017, λέει…) ΕΦΚΑ.
Δεύτερος κλάδος του έως τώρα κεκτημένου, το κλίμα στους «εταίρους» -δηλαδή τους δανειστές: μην το ξεχνάμε!- της Ελλάδας στο ξεκίνημα της δεύτερης αξιολόγησης του μνημονίου-3. Ειρήσθω εν παρόδω, η εκταμίευση των διαβόητων και πολυαναμενόμενων 2,8 δισ. ευρώ απ’ την πρώτη αξιολόγηση έγινε ύστερα από «καψώνι Σόιμπλε» με καθυστέρηση αρκετών εβδομάδων, ώστε να μας δείξει πόσο μη αυτονόητη είναι η έκβαση (και, κυρίως, η χρονικά ασφαλής έκβαση…) της δεύτερης αξιολόγησης. Οι προκαταρκτικές συναντήσεις με την τρόικα/κουαρτέτο στα μέσα Οκτωβρίου, οι έκτοτε συζητήσεις με teleconference, κυρίως όμως οι δηλώσεις και διαρροές (Σόιμπλε, Ρέγκλινγκ, Μοσκοβισί, όλη η παλιοπαρέα) για την αξιολόγηση και για την πολυπόθητη έναρξη συζήτησης για το χρέος, ένα δείχνουν: ότι οι «εταίροι» μας λένε εν όψει Eurogroup 8ης Δεκεμβρίου και του εκλογικά πολυτάραχου 2017 «προχωράτε εσείς με τα δικά μας και βλέπουμε τι συζητάμε».
Μ’ αυτό λοιπόν το φόντο θα ‘πρεπε να διαβάζεται ο ανασχηματισμός. Η διατήρηση του «κεντρικού οικονομικού επιτελείου» -Ευκλείδης Τσακαλώτος, Γιώργος Χουλιαράκης- ουσιαστικά αφήνει ερωτηματικό το πώς η Κατερίνα Παπανάτσιου θα αντικαταστήσει (λειτουργικά) τον απομακρυθέντα Τρύφωνα Αλεξιάδη. Απ’ εκεί κρέμονται τα έσοδα, η διαπραγμάτευση δεν έχει ανάγκη! Αντίθετα η ανάληψη της ευθύνης του Εργασίας/Κοινωνικών Ασφαλίσεων από την (νεαρότατη, μεταξύ Μαξίμου/Κατρούγκαλου κινηθείσα έως τώρα) Έφη Αχτσιόγλου σε συνεργασία με Τάσο Πετρόπουλο θα κληθεί και να υλοποιήσει τα ήδη συμφωνημένα στο ασφαλιστικό (οι διαβόητες εγκύκλιοι για επανυπολογισμό, η άκριτη εκείνη «προσωπική διαφορά» των ήδη συνταξιούχων κ.ο.κ.) και να βάλει λίγη ειλικρίνεια και μακροπρόθεσμη λειτουργικότητα στην επιδεξιότητα/πονηρία/κοντόφθαλμη διαχείριση Γ. Κατρούγκαλου. Κλείνει εκεί το οικονομικό επιτελείο; Ναι και όχι. Η συναινετική απομάκρυνση Πάνου Σκουρλέτη (με τα πείσματά του περί ενεργειακής οικονομίας κ.λπ. να έχουν υπαναχωρήσει μπροστά στο χαρτοφυλάκιο του Εσωτερικών/εκλογών) και η ανάθεση και της Ενέργειας και του Περιβάλλοντος (μπλοκαρίσματος των επενδύσεων το δεύτερο) στο δίδυμο Σταθάκη-Φάμελλου, μάλλον προς τα «θετικά» κινείται.
Στο Οικονομίας/Ανάπτυξης, πολύ μελάνι θα χυθεί γύρω από τη φιγούρα του Δημήτρη Παπαδημητρίου που ήδη από το 2012 είχε συμβάλει, μεταφέροντας την εμπειρία του Levy Institute του Bard College στην Νέα Υόρκη (μνήμης Hyman Minski για τα χρηματοπιστωτικά και τις κρίσεις) στον οικονομικό εγγραμματισμό/προσγείωση του ΣΥΡΙΖΑ στο διεθνές σύστημα. Ήδη πολλοί κόλλησαν στις αναφορές του -παλιά- για έξοδο από την Ευρωζώνη, παραβλέποντας την πολύ πιο συγκρατημένη/συγκροτημένη συζήτηση για ένα παράλληλο νόμισμα τροφοδότησης της ρευστότητας. Άνθρωπος χαμηλών τόνων, συζητητικός, είναι ακριβώς ο «αντι-Βαρουφάκης». Από κει και πέρα, Αλ. Χαρίτσης στο ΕΣΠΑ/δημόσιες επενδύσεις και Στέργιος Πιτσιόρλας στις ιδιωτικές (μείζων απώλεια για το ΤΑΙΠΕΔ – ΥπερΤαμείο, πάντως) θα ‘χουν να βρουν άκρες με την επανεκκίνηση. Βαρύ ερώτημα: με τα αποσαθρωτικά «κόκκινα» δάνεια», ποιος θα ασχοληθεί εδώ;
Για μας, αυτή είναι η σωστότερη ανάγνωση του ανασχηματισμού. Συν οι υφολογικές/ενδοκομματικές ισορροπίες. Άντε, και ο συντονιστικός ρόλος Δημ. Λιάκου από το Μαξίμου.
