Από την έντυπη έκδοση
Του Λάμπρου Καραγεώργου
[email protected]
Διευρύνεται το μέτωπο των εφοπλιστικών φορέων της ευρωπαϊκής ένωσης που υποστηρίζουν την ελληνοσουηδική πρωτοβουλία για τη δημιουργία ειδικού ταμείου κάτω από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων (EU-ETS), το οποίο θα εξασφαλίζει μια κατάλληλη για τον κλάδο πορεία απεξάρτησης από τον άνθρακα, η οποία θα διατηρεί αλώβητη την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας. Ειδικότερα η ιταλική ένωση πλοιοκτητών Confitarma και η νορβηγική Torvald Klaveness, μαζί με τη θυγατρική της Klaveness Combination Carriers, συνυπέγραψαν επιστολή που εστάλη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηρίζοντας ανάλογη επιστολή που είχε σταλεί προ ημερών στην έδρα της Ε.Ε. από την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) και την Ένωση Σουηδών Εφοπλιστών, σε συνεργασία με την περιβαλλοντική Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ) Transport & Environment.
Με την εξέλιξη αυτή, για πρώτη φορά ίσως στον χώρο της ναυτιλίας έχουμε ένα κοινό μέτωπο φορέων του Βορρά και του Νότου πάνω στο ευαίσθητο θέμα του περιβάλλοντος μέτωπο στο οποίο συμμετέχει και μία περιβαλλοντική οργάνωση η Transport & Environment, με ισχυρή παρουσία στις Βρυξέλλες.
Αυτή η συμμαχία όμως, που έγινε δυνατή χάρη σε πρωτοβουλίες και της ΕΕΕ, τείνει να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υιοθετήσει μια πρόσφορη για τη διεθνή ναυτιλία προσέγγιση στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (European Union Emissions Trading System – EU ETS).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρωτοβουλία αυτή της ΕΕΕ σχολιάστηκε και σε πρόσφατη πολύ ενδιαφέρουσα εκδήλωση του Ελληνικού Ινστιτούτου Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ), στην οποία μίλησε ο κ. Σωτήρης Ράπτης, Director Maritime Safety and Environment της ECSA, και παρουσίασε τις θέσεις της εφοπλιστικής οργάνωσης οι οποίες προσβλέπουν στη δημιουργία ενός ταμείου για τη χρηματοδότηση της έρευνας που στόχο θα έχει την ανάπτυξη νέων καυσίμων «απεξαρτημένων» από τον άνθρακα.
Λύσεις βάσει ΙΜΟ
Όπως τονίστηκε στην εκδήλωση, αυτό που θα πρέπει να γίνει καθαρό είναι ότι το ευρύτερο πολιτικό περιβάλλον στην Ευρώπη έχει μετατοπιστεί ακόμη περισσότερο προς τις «πράσινες πολιτικές». Πρόκειται για μία νέα πραγματικότητα που θα πρέπει να λάβει υπόψη της η ευρωπαϊκή ναυτιλία ώστε να κινηθεί με τέτοιον τρόπο που θα διατηρήσει αλώβητο το κύριο που είναι η διεθνής ανταγωνιστικότητά της. Επίσης θα πρέπει να αποφευχθεί η ανάπτυξη της ναυτιλίας δυο ταχυτήτων και να εξασφαλιστεί ότι οι όποιες ευρωπαϊκές «πράσινες» λύσεις να συμβαδίζουν με τις αποφάσεις του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).
Να σημειωθεί ακόμη ότι οι διεργασίες στις Βρυξέλες για τον ρόλο της ναυτιλίας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, λαμβάνουν χώρα σε μία περίοδο που οι ΗΠΑ επέστρεψαν στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και διοργανώνουν σήμερα και αύριο σύνοδο κορυφής για την κλιματική αλλαγή, στην οποία θα μετάσχουν διαδικτυακά σαράντα παγκόσμιοι ηγέτες. Μάλιστα ο Τζον Κέρι, εκπρόσωπος του πρόεδρου Μπάιντεν για το Κλίμα, ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θέλουν ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) να θέσει ως στόχο τις μηδενικές εκπομπές αερίων ρύπων του θερμοκηπίου από τα πλοία μέχρι το 2050.
ΕΕΕ και Σουηδοί
Επισημαίνεται ότι οι δύο εθνικές εφοπλιστικές ενώσεις, η ΕΕΕ και η Ένωση των Σουηδών Εφοπλιστών, μαζί με την περιβαλλοντική οργάνωση, την Confitarma και την Torvald Klaveness, ζητούν τη δημιουργία ειδικού ταμείου κάτω από το ευρωπαϊκό ETS, το οποίο θα εξασφαλίσει τη σταθερότητα της τιμής του άνθρακα (carbon price), τη μείωση της επιχειρηματικής αβεβαιότητας και τον περιορισμό των οικονομικών και διοικητικών επιβαρύνσεων για τις χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μμε) που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ναυτιλίας. Ένα τέτοιο ταμείο θα πρέπει να χρηματοδοτήσει επίσης την ανάπτυξη νέων πράσινων ναυτιλιακών καυσίμων, τα οποία είναι απολύτως απαραίτητα για την ενεργειακή μετάβαση του κλάδου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη και παραγωγή των νέων αυτών καυσίμων και τεχνολογιών θα πρέπει να επιτευχθεί από εμπλεκόμενους με τη ναυτιλία φορείς, όπως παρόχους ενέργειας, ναυπηγεία και κατασκευαστές ναυτικών μηχανών.
«Ο ρυπαίνων πληρώνει»
Οι συνυπογράφοντες την επιστολή καλούν επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εφαρμόσει την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και να ορίσει τους φορείς που ελέγχουν την εμπορική λειτουργία του πλοίου (commercial operators), δηλαδή τα συμβαλλόμενα μέρη που πληρώνουν για το καύσιμο και καθορίζουν με τις αποφάσεις τους την ενεργειακή απόδοση του πλοίου, ως τους υπεύθυνους για την πληρωμή του κόστους των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στο πλαίσιο του επερχόμενου ευρωπαϊκού αγορακεντρικού μέτρου.
Τέλος, ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μη χορηγήσει δωρεάν δικαιώματα (free allowances), καθώς αυτά, εξαιτίας των χαρακτηριστικών των διαφόρων ναυτιλιακών τομέων, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε στρέβλωση του ανταγωνισμού. Μια χρονικά σταδιακή εισαγωγή του μέτρου θα ήταν προτιμότερη.